Sa thải không còn là vấn đề xa lạ đối với người lao động. Trong thời điểm kinh tế hiện nay, đã có rất nhiều người lao động bị sa thải và tạo nên làn sóng dư luận bởi sự phẫn nộ, bất bình của họ khi bị công ty sa thải trái với quy định pháp luật gây hậu quả nặng nề cho người lao động. Đồng thời đi cùng với đó là những thiệt hại đáng có cho doanh nghiệp. Vậy Sa thải như thế nào mới đúng và trách nhiệm pháp lý của cả người lao động và người sử dụng lao động khi có quyết định sa thải là gì ?
1. Sa thải trái pháp luật là như thế nào
Căn cứ vào quy định tại bộ luật lao động 2019 có thể hiểu sa thải là hình thức kỷ luật nặng nhất được áp dụng đối với người lao động có hành vi vi phạm ở mức độ lỗi nặng nhất khiến cho người sử dụng lao động không thể tiếp tục sử dụng người lao động nữa và họ có quyền chấm dứt hợp đồng lao động.
Việc chấm dứt hợp đồng lao động cũng là vấn đề lớn dẫn đến những tranh chấp. Người sử dụng lao động chấm dứt hợp đồng lao động mà không tuân thủ đúng quy đingj pháp luật lao động: Các trường hợp sa thải trái luật ví dụ như :
- Việc sa thải không có căn cứ pháp lý: Người lao động không có hành vi sai trái nhưng doanh nghiệp vẫn sa thải theo quy định của bộ luật lao động
- Sa thải không đúng trình tự, thủ tục : Doanh nghiệp không thực hiện đúng các bước quy định về thông báo, trao đổi, tham khảo ý kiến cuả tổ chức công đoàn trước khi ra quyết định, việc ra quyết định là ý chí chủ quan của một cá nhân
- Sa thải người lao động thuộc diện được pháp luật bảo vệ: Sa thải người lao động nữ mang thai , nghỉ thai sản, nuôi con nhỏ từ 12 tháng tuỏi, người lao động nghỉ ốm, tai nạn, bệnh nghề nghiệp.
2. Trách nhiệm pháp lý khi Doanh nghiệp sa thải trái luật
Căn cứ theo bộ luật lao động 2019, sa thải phải thực hiện đúng với các quy định về lý do sa thải và đúng với quy trình thực hiện. Nếu như sai thải nhân viên trái luật doanh nghiệp có thể đối mặt với nhiều hậu quả pháp lý nghiệm trọng như:
- Bồi thường thiệt hại cho người lao động : Doanh nghiệp phải bồi thường cho người lao động các khoản tiền lương, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trong thời gian người lao động không được làm việc do bị sa thải trái luật. Ngoài ra, doanh nghiệp còn phải trả thêm một khoản tiền bồi thường tương ứng với ít nhất 02 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động.
- Nhận lại người lao động: Trong nhiều trường hợp, doanh nghiệp buộc phải nhận người lao động trở lại làm việc theo hợp đồng lao động đã ký kết.
- Chi phí pháp lý: Doanh nghiệp phải chi trả các chi phí liên quan đến quá trình giải quyết tranh chấp lao động, bao gồm chi phí thuê luật sư, chi phí tố tụng tại tòa án.
- Uy tín bị ảnh hưởng: Hành vi sa thải trái luật có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín và hình ảnh của doanh nghiệp, đặc biệt trong mắt người lao động và đối tác kinh doanh. Tăng nguy cơ đình công khi người lao động bị đối xử bất công hoặc giảm năng suất lao động
- Rủi ro bị thanh tra, kiểm tra: Doanh nghiệp có thể bị cơ quan quản lý nhà nước về lao động tiến hành thanh tra, kiểm tra nếu có đơn thư khiếu nại, tố cáo về hành vi sa thải trái luật.
3. Cách phòng tránh rủi ro khi sa thải nhân viên
Để đảm bảo về tính pháp luật cũng như là đàm bảo uy tín danh dự của công ty. Doanh nghiệp cần lưu ý những điều sau đây để tránh việc sa thải nhân viên trái pháp luật
- Tuân thủ pháp luật lao động : thực hiện đúng quy trình thủ tục sa thải, Nắm rõ hợp đồng cũng như quy định của pháp luật lao động nhằm sa thải nhân viên không trái pháp luật lao động
- Thực hiện chặt chẽ văn thư: lưu trữ hồi sơ nhân viên, bằng chứng vi phạm, giấy tờ liên qan trước khi ra quyết định sa thải
- Tư vấn pháp lý trước khi sa thải: Việc nhờ đến luật sư tư vấn trong trường hợp này là việc doanh nghiệp nên đầu tư, để nắm rõ về pháp lý khi xảy ra tranh chấp.
Kết luận
Việc sa thải nhân viên có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng mạnh tới tài chính, ngân sách, uy tín cho doanh nghiệp. Do vậy để phòng tránh rủi ro này doanh nghiệp cần tuân thủ nghiệm ngặt các quy định của pháp luật lao động về trình tự sa thải , đảm bảo mọi quyết định sa thải đều có căn cứ pháp lý.
Xem thêm:
Quy định pháp luật về sa thải hợp pháp tại Việt Nam
