Trong tố tụng hình sự, quyền bào chữa của bị cáo là một trong những quyền cơ bản được pháp luật bảo vệ. Để đảm bảo tính công bằng và khách quan của quá trình xét xử, pháp luật quy định những trường hợp Tòa án phải chỉ định Luật sư bào chữa cho bị cáo.
1. Tầm quan trọng của Luật sư về việc bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho bị cáo
Việc bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho bị cáo thông qua sự tham gia của Luật sư là rất quan trọng, vì Luật sư giúp đảm bảo quyền lợi của bị cáo được tôn trọng trong suốt quá trình tố tụng. Họ cung cấp lời khuyên pháp lý, bảo vệ quyền lợi chính đáng của bị cáo.
Sự có mặt của Luật sư cũng giúp giảm thiểu sự thiếu hiểu biết về pháp luật của bị cáo và tạo điều kiện để họ có cơ hội trình bày đầy đủ sự thật trong vụ án.
2. Các trường hợp Tòa án phải chỉ định Luật sư bào chữa
Theo quy định tại Điều 76 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 các trường hợp Tòa án chỉ định người bào chữa như sau:
- Bị cáo phạm tội có khung hình phạt từ 20 năm tù, chung thân, tử hình: Đây là những tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, có mức hình phạt cao nhất.
- Bị cáo là người có nhược điểm về thể chất mà không thể tự bào chữa
- Bị cáo là người có nhược điểm về tâm thần
- Bị cáo là người dưới 18 tuổi
3. Thủ tục chỉ định người bào chữa
Theo khoản 3 Điều 78 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 trường hợp chỉ định người bào chữa cho bị cáo được quy định trong Điều 76 của Bộ luật này thì người bào chữa xuất trình các giấy tờ sau:
- Luật sư xuất tình Thẻ luật sư kèm theo bản sao có chứng thực và văn bản cử luật sư của tổ chức hành nghề luật sư.
- Bào chữa viên nhân dân xuất trình CMND/CCCD.
- Trợ giúp viên pháp lý, luật sư thực hiện trợ giúp pháp lý xuất trình Thẻ trợ giúp viên pháp lý hoặc Thẻ luật sư.
4. Quyền và nghĩa vụ của luật sư bào chữa
Quyền của người bào chữa
- Tham gia vào quá trình tố tụng từ giai đoạn điều tra cho đến phiên tòa.
- Đưa ra quan điểm, chứng cứ bảo vệ quyền lợi bị cáo
- Đề nghị các biện pháp giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho bị cáo
Nghĩa vụ của người bào chữa
- Bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho bị cáo một cách trung thực, khách quan
- Giúp người bị buộc tội về mặt pháp lý
- Không được tiết lộ bí mật điều tra.
5. Kết luận
Nhấn mạnh sự cần thiết của việc chỉ định Luật sư bào chữa trong các trường hợp đặc biệt để bảo vệ quyền lợi của bị cáo, đồng thời góp phần đảm bảo công lý và sự công bằng trong hệ thống tư pháp. Kêu gọi việc thực hiện nghiêm túc các quy định pháp luật về việc chỉ định Luật sư trong các vụ án hình sự.
