Thực phẩm giả – Hiểm họa rình rập và hệ lụy pháp lý nghiêm trọng

Đánh giá bài viết

Làm giả thực phẩm – Hành vi nguy hiểm cho sức khỏe cộng đồng

Làm giả thực phẩm không chỉ là hành vi gian lận thương mại đơn thuần, mà là mối đe dọa trực tiếp đến sức khỏe, thậm chí là tính mạng của người tiêu dùng. Những sản phẩm này thường được ngụy trang dưới hình thức hấp dẫn (kẹo, trà, nước giải khát, thuốc giảm cân, sữa tăng cân, thực phẩm chức năng, …) nhưng lại chứa chất độc hại, chất cấm hoặc không rõ nguồn gốc. Đáng báo động, hành vi làm giả thực phẩm đang gia tăng nhanh chóng thông qua hình thức thương mại điện tử, livestream bán hàng, khó kiểm soát, tiếp cận đối tượng trẻ tuổi, phụ nữ sau sinh, người có nhu cầu giảm cân hoặc tăng cường sức khỏe.

Dẫn chứng thực tế – Những vụ việc “gây chấn động” trong thời gian gần đây

2.1. Vụ “kẹo ma túy” tại TP.HCM (2023–2024)

Tháng 10/2023, lực lượng chức năng phát hiện một nhóm thanh thiếu niên nhập lậu “kẹo dẻo” chứa chất ma túy tổng hợp (MDMA, ketamine…) từ nước ngoài. Kẹo được ngụy trang bằng bao bì sặc sỡ, bán qua mạng xã hội, chủ yếu hướng đến học sinh – sinh viên. Dẫn đến một số em nhập viện do ngộ độc thần kinh, co giật. Vụ việc khiến dư luận bàng hoàng về thực trạng buông lỏng kiểm soát thực phẩm tiêu dùng qua mạng.

2.2. Vụ trà giảm cân chứa chất cấm Sibutramine (2022–2023)

Sibutramine là hoạt chất từng bị cấm do gây nguy cơ đột quỵ và nhồi máu cơ tim, nhưng lại bị phát hiện trong nhiều loại trà, cà phê giảm cân bán tràn lan trên các nền tảng thương mại điện tử, TikTok, Shopee… Sau đó, Cục An toàn thực phẩm đã xử phạt hàng chục cơ sở và đình chỉ lưu hành nhiều sản phẩm. Tuy nhiên, do chủ yếu bán qua livestream và tài khoản ẩn danh, việc xử lý triệt để gặp nhiều khó khăn.

2.3. Vụ nước đóng chai giả tại Hà Nội (2024)

Một cơ sở tư nhân đã sử dụng nước giếng khoan chưa qua xử lý, đóng vào chai mang nhãn hiệu nước suối nổi tiếng, phân phối cho nhiều trường học và công ty. Hậu quả gây ra là một số học sinh nhập viện do tiêu chảy, đau bụng. Chủ cơ sở bị xử phạt hành chính và khởi tố hình sự về tội “Vi phạm quy định về an toàn thực phẩm” (Điều 317 BLHS).

Hậu quả pháp lý từ hành vi làm giả thực phẩm

Tùy vào tính chất, mức độ và hậu quả gây ra, hành vi làm giả thực phẩm có thể bị xử lý theo nhiều tội danh trong Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), gồm:

Điều 317 – Tội vi phạm quy định về an toàn thực phẩm: phạt tù đến 20 năm nếu gây chết người.
Điều 193 – Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm: phạt tù đến 15 năm, thu lợi bất chính từ 500 triệu đồng trở lên hoặc gây chết người có thể bị tù chung thân.
Ngoài ra, các hành vi có yếu tố ma túy có thể bị xử lý theo Điều 249, 250, 251 BLHS (Tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép chất ma túy).

Như vậy, hậu quả pháp lý đối với người làm giả thực phẩm có thể vô cùng nghiêm trọng, thậm chí bị truy tố ở nhiều tội danh khác nhau với mức án cao.

Lỗ hổng pháp lý và thách thức trong thương mại điện tử, livestream bán hàng

Một điểm đáng lo ngại hiện nay là phần lớn thực phẩm giả được tiêu thụ qua thương mại điện tử và mạng xã hội, nơi mà:

Người bán không có thông tin rõ ràng (sử dụng tài khoản ảo, địa chỉ giả);
Hàng hóa không có kiểm duyệt;
Quảng cáo sai sự thật lan truyền nhanh chóng qua TikTok, Shopee, Facebook, Zalo, YouTube…

Hệ thống pháp luật Việt Nam tuy đã có Luật An toàn thực phẩm 2010, Luật Thương mại điện tử, Nghị định 98/2020/NĐ-CP, … nhưng chưa điều chỉnh đầy đủ hiện tượng livestream bán hàng, phân phối hàng hóa xuyên biên giới và chợ mạng không kiểm soát.

Đề xuất hoàn thiện pháp luật và kiểm soát thực phẩm giả qua mạng

Để bảo vệ cộng đồng trước nguy cơ từ thực phẩm giả được mua bán qua mạng, cần triển khai đồng bộ các giải pháp lập pháp và thực thi như sau:

Thứ nhất, về lập pháp, cần sửa đổi, hoàn thiện hệ thống pháp luật hiện hành. Cụ thể, nên sửa đổi Luật An toàn thực phẩm nhằm bổ sung các quy định xử lý hình sự đối với hành vi bán thực phẩm gây hậu quả nghiêm trọng thông qua mạng xã hội. Đồng thời, cần nghiên cứu, bổ sung một tội danh mới trong Bộ luật Hình sự với tên gọi “Sản xuất, kinh doanh thực phẩm giả qua phương tiện điện tử”, để kịp thời xử lý các hành vi tinh vi, lợi dụng công nghệ cao. Bên cạnh đó, nên áp dụng cơ chế “trách nhiệm pháp lý liên đới” đối với các sàn thương mại điện tử nếu để xảy ra tình trạng đăng bán các sản phẩm vi phạm pháp luật trên nền tảng của mình.

Thứ hai, về thực thi, cần quy định bắt buộc định danh điện tử đối với tất cả các tài khoản bán hàng trực tuyến nhằm đảm bảo truy vết được nguồn gốc vi phạm. Đồng thời, xây dựng cơ chế kiểm duyệt nội dung livestream bán hàng liên quan đến thực phẩm, mỹ phẩm và các sản phẩm tiêu dùng khác để ngăn chặn việc quảng bá và tiêu thụ hàng giả. Ngoài ra, cần đẩy mạnh công tác điều tra, xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm, đồng thời công bố công khai danh sách các cá nhân, tổ chức vi phạm để cảnh báo và nâng cao nhận thức xã hội.

Khuyến cáo pháp lý cho người tiêu dùng và người bán hàng

Đối với người tiêu dùng:

Mua hàng từ những thương hiệu rõ ràng, nguồn gốc minh bạch.
Tránh tin vào quảng cáo giảm cân, tăng cường sức khỏe không có chứng nhận y tế.
Báo cáo ngay với Cục An toàn thực phẩm hoặc cơ quan công an nếu nghi ngờ sản phẩm giả.

Đối với người bán hàng:

Không nhập khẩu, phân phối sản phẩm không có kiểm định chất lượng.
Mọi hành vi cố ý bán thực phẩm chứa chất cấm hoặc gây hại có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Bảo vệ uy tín lâu dài bằng cách tuân thủ pháp luật và tôn trọng sức khỏe cộng đồng.

Xem thêm:

Deepfake, hack nick, lừa tiền qua mạng: Một hành vi – Hai tội danh? Xử lý sao cho đúng luật?

“Việc Nhẹ Lương Cao” Trên Mạng: Nhận Diện Lừa Đảo và Quy Trình Tố Giác Hiệu Quả

Xâm phạm sức khỏe người thân trong gia đình bị xử phạt như thế nào?

Nếu bạn hoặc người thân đang là nạn nhân của chiêu thức lừa đảo này hãy liên hệ cho chúng tôi đề được tư vấn kỹ hơn và có hướng giải quyết tốt nhất.

LUẬTSƯ.NET CHUYÊN TƯ VẤN VÀ CUNG CẤP CÁC DỊCH VỤ SAU:

Địa chỉ, số điện thoại Luật sư giỏi TP.HCM

Nếu bạn cần hỗ trợ trong việc giải quyết tranh chấp hợp đồng cho vay tài sản, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp.

LUẬTSƯ.NET – LUẬT SƯ GIỎI TP.HCM

📞 Số điện thoại: 0364919191 – 0919989876
📍 Địa chỉ: Số 11 Đường Số 7, KDC CityLand Park Hills, Phường 10, Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh 700000
🌐 Website: www.luậtsư.net
📧 Email: tuvanmienphi@luậtsư.net

“Chọn chúng tôi, chọn giải pháp pháp lý hiệu quả nhất!”

Tại sao chọn LUẬTSƯ.NET?

Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm: Chúng tôi đã xử lý thành công hàng trăm vụ tranh chấp nợ khó đòi, từ cá nhân đến doanh nghiệp.
Tư vấn toàn diện: Hỗ trợ khách hàng từ giai đoạn tư vấn ban đầu đến khi thi hành án.
Chi phí minh bạch: Cam kết chi phí dịch vụ hợp lý, rõ ràng, không phát sinh.
Thời gian giải quyết nhanh chóng: Luật sư của chúng tôi luôn đặt lợi ích khách hàng lên hàng đầu và tối ưu hóa thời gian xử lý vụ việc.

Đăng ký thành lập doanh nghiệp trọn gói giá rẻ chỉ 599k: https://dangkykinhdoanh.top/