Giả danh tổ chức hiến máu kêu gọi chuyển khoản – Có dấu hiệu tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản?

Trong bối cảnh hoạt động hiến máu tình nguyện được khuyến khích rộng rãi và nhận được sự quan tâm của cộng đồng, thời gian gần đây xuất hiện thủ đoạn mới: giả danh tổ chức hiến máu để chiếm đoạt tài sản của người dân. Thủ đoạn này không chỉ lợi dụng lòng tốt mà còn có thể ẩn chứa dấu hiệu của tội phạm hình sự, đặc biệt là tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2025).

Thủ đoạn thường gặp: Mạo danh tổ chức thiện nguyện

Các đối tượng sử dụng nhiều hình thức tinh vi như:

• Lập fanpage, website hoặc tài khoản mạng xã hội giả danh các tổ chức có uy tín như Hội Chữ thập đỏ, bệnh viện, đoàn thanh niên…
• Gửi tin nhắn, email hoặc gọi điện trực tiếp với nội dung mời gọi hiến máu cấp cứu, hiến máu cộng đồng.
• Sau khi “tiếp nhận thông tin đăng ký”, yêu cầu người tham gia chuyển khoản một khoản tiền gọi là “lệ phí xét nghiệm máu”, “phí đồng phục”, “phí bảo hiểm tình nguyện viên”, …
• Đối tượng sau đó xóa fanpage, chặn liên lạc, hoặc biến mất sau khi nhận tiền.

Đây là thủ đoạn giả lập thông tin nhằm tạo lòng tin và lợi dụng lòng nhân đạo của người dân để trục lợi.

Hành vi có dấu hiệu tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

Theo quy định tại khoản 1 Điều 174 BLHS, tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản được cấu thành khi: “Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2 triệu đồng trở lên… thì bị phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.”

Trong trường hợp này:

• Thủ đoạn gian dối: Việc mạo danh tổ chức uy tín, sử dụng fanpage giả, số điện thoại giả, danh nghĩa hiến máu để đưa ra thông tin sai sự thật, tạo lòng tin nơi bị hại.
• Hành vi chiếm đoạt: Sau khi nhận được tiền chuyển khoản dưới danh nghĩa “lệ phí”, các đối tượng không thực hiện bất kỳ hoạt động hiến máu nào, mà cố tình chiếm đoạt và cắt đứt liên lạc.
• Tài sản bị chiếm đoạt: Dù số tiền có thể nhỏ (dưới 2 triệu đồng) nhưng nếu có tổ chức, phạm tội nhiều lần, hoặc đối với nhiều người, thì vẫn có thể bị xử lý theo các khoản 2, 3, 4 của Điều 174 với mức phạt cao hơn, lên tới tù chung thân nếu chiếm đoạt số lượng tài sản đặc biệt lớn.

Hành vi có tổ chức – tình tiết tăng nặng

Nhiều vụ việc cho thấy các đối tượng hoạt động có tổ chức, có phân công người tạo fanpage, người nhắn tin, người nhận tiền… Đây là tình tiết định khung tăng nặng theo điểm a khoản 2 Điều 174 BLHS: “Phạm tội có tổ chức” có thể bị phạt tù từ 2 đến 7 năm.

Ngoài ra, nếu hành vi giả danh gây ảnh hưởng đến uy tín của các tổ chức nhân đạo như Hội Chữ thập đỏ, Bệnh viện Truyền máu Huyết học…, có thể bị xem xét thêm về trách nhiệm dân sự, hành chính hoặc hình sự liên quan đến hành vi giả mạo tổ chức, giả mạo danh tính.

Cảnh báo pháp lý và khuyến nghị

Người dân tuyệt đối không chuyển khoản cho bất kỳ cá nhân, tổ chức nào yêu cầu lệ phí hiến máu – vì hiến máu là hoàn toàn miễn phí, do các tổ chức chính thống tổ chức.

Khi phát hiện có dấu hiệu lừa đảo, nên trình báo ngay công an địa phương, cung cấp bằng chứng như tin nhắn, tài khoản ngân hàng, hình ảnh fanpage… để phục vụ điều tra.

Hành vi lợi dụng hoạt động từ thiện để lừa đảo là hành vi nguy hiểm, không chỉ xâm phạm quyền sở hữu tài sản mà còn làm xói mòn lòng tin của xã hội vào các chương trình thiện nguyện – cần xử lý nghiêm minh để răn đe.

Kết luận

Việc giả danh tổ chức hiến máu để lừa người dân chuyển tiền là hành vi có dấu hiệu tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo Điều 174 BLHS. Tùy theo tính chất, mức độ và thiệt hại gây ra, người thực hiện hành vi có thể bị phạt tù từ 6 tháng đến tù chung thân. Người dân cần nâng cao cảnh giác, không vì lòng tốt mà vô tình tiếp tay cho tội phạm mạng.

Xem thêm 

Việc áp giá điện cho đối tượng sinh viên, người lao động thuê trọ được quy định ra sao?

Rủi ro trong hợp đồng mua bán? – LUẬTSƯ.NET giúp bạn bảo vệ quyền lợi

Luật Sư Tư Vấn Pháp Luật Miễn Phí Qua Điện Thoại 24/7