1. Thế nào là hợp đồng tín dụng có bảo đảm
Hợp đồng tín dụng là sự thoả thuận giữa tổ chức tín dụng và bên vay. Trong đó:
- Bên tổ chức tín dụng ứng trước một số tiền cho bên vay sử dụng trong thời hạn nhất định.
- Bên vay sử dụng tài sản bảo đảm để đảm bảo nghĩa vụ trả nợ cả gốc và lãi.
- Tài sản bảo đảm có thể là bất động sản, động sản, tài sản hình thành trong tương lai hoặc quyền tài sản.
2. Nguyên nhân phát sinh tranh chấp
Tranh chấp trong hợp đồng tín dụng là một vấn đề phức tạp. Thông thường tranh chấp phát sinh từ một số nguyên nhân:
- Thẩm định, định giá tài sản bảo đảm không chính xác
- Việc thẩm định, định giá tài sản bảo đảm không chính xác có thể dẫn đến việc tài sản bảo đảm không đủ giá trị để đảm bảo cho khoản vay.
- Bên tổ chức tín dụng vi phạm nghĩa vụ giải ngân
- TCTD không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ giải ngân theo hợp đồng, gây ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của bên vay và dẫn đến mất khả năng trả nợ
- Bên vay vi phạm nghĩa vụ thanh toán
- Bên vay không trả nợ đúng hạn theo thỏa thuận trong hợp đồng, dẫn đến phát sinh nợ quá hạn và các chi phí liên quan.
- Bên vay cung cấp thông tin không trung thực về tài sản bảo đảm
- Bên vay cung cấp thông tin không trung thực về tình hình tài chính, hoạt động kinh doanh hoặc tài sản bảo đảm, dẫn đến việc TCTD đánh giá sai rủi ro và cho vay không phù hợp.
- Bên vay sử dụng vốn vay sai mục đích
- Bên vay sử dụng vốn vay không đúng mục đích đã thỏa thuận trong hợp đồng, dẫn đến hoạt động kinh doanh không hiệu quả và mất khả năng trả nợ
3. Phương thức giải quyết tranh chấp
Thương lượng, hoà giải
Đây là phương thức giải quyết tranh chấp nhanh chóng và ít tốn kém nhất. Các bên cùng nhau thảo luận để tìm kiếm giải pháp phù hợp nhằm giải quyết tranh chấp một cách hòa bình, tránh ảnh hưởng đến quan hệ hợp tác và giảm chi phí tố tụng.
Giải quyết bằng Trọng tài thương mại
Nếu các bên có thoả thuận điều khoản giải quyết bằng Trọng tài, tranh chấp có thể được giải quyết thông qua Trọng tài thương mại. Kết quả từ quá trình giải quyết qua trọng tài được bảo đảm theo quy định của Luật Trọng tài thương mại.
Giải quyết tại Toà án
Nếu không thể thương lượng hoặc không chọn phương thức trọng tài, các bên có thể khởi kiện ra Tòa án.
4. Ưu điểm và nhược điểm của phương thức giải quyết tranh chấp
Phương thức |
Ưu điểm |
Nhược điểm |
Thương lượng |
– Nhanh chóng, tiết kiệm chi phí.
– Giữ được quan hệ hợp tác, bí mật kinh doanh. – Phương thức giải quyết linh hoạt. |
– Không có tính ràng buộc pháp lý.
– Phụ thuộc vào thiện chí của các bên. |
Hoà giải |
– Có sự tham gia của bên thứ ba (Hoà giải viên).
– Tiết kiệm chi phí hơn so với tố tụng. |
– Kết quả không mang tính ràng buộc pháp lý.
– Không có cơ chế cưỡng chế thực hiện. – Phụ thuộc vào thiện chí của các bên. |
Trọng tài thương mại |
– Nhanh chóng hơn Toà án.
– Phán quyết có tính ràng buộc thực hiện. – Bảo mật, không ảnh hưởng đến uy tín các bên. |
– Chi phí cao.
– Phán quyết trọng tài không thể kháng cáo. |
Toà án |
– Phán quyết có tính cưỡng chế thi hành.
– Có cơ chế kháng cáo để bảo vệ quyền lợi. – Xử lý được các vụ phức tạp, gian lận. |
– Thời gian giải quyết lâu.
– Chi phí cao (án phí, phí luật sư,…). – Giải quyết công khai, có thể ảnh hưởng đến doanh nghiệp. |
5. Những vấn đề lưu ý để tránh tranh chấp hợp đồng tín dụng
- Kiểm tra kỹ hợp đồng tín dụng và hợp đồng bảo đảm
- Xác định rõ ràng các điều khoản về nghĩa vụ thanh toán, lãi suất, phương thức xử lý tài sản bảo đảm.
- Đảm bảo hợp đồng bảo đảm có đầy đủ nội dung theo quy định pháp luật, tránh sai sót về hình thức làm ảnh hưởng đến hiệu lực hợp đồng.
- Định giá tài sản bảo đảm chính xác
- Định giá tài sản bảo đảm cần thực hiện bởi đơn vị thẩm định chuyên môn, có uy tín để đảm bảo tính chính xác của tài sản bảo đảm.
- Đảm bảo nghĩa vụ thanh toán đúng hạn
- Bên vay cần có kế hoạch tài chính hợp lý, tránh tình trạng mất khả năng thanh toán.
- Nếu gặp khó khăn về khả năng trả nợ, bên vay nên chủ động đề nghị gia hạn nợ hoặc cơ cấu lại khoản vay với tổ chức tín dụng.
- Lưu giữ đầy đủ hoá đơn, chứng từ
- Bên vay cần lưu giữ đầy đủ chứng từ, hóa đơn liên quan đến việc thanh toán khoản vay, bao gồm hợp đồng tín dụng, biên lai nộp tiền, giấy xác nhận công nợ.
- Bên cho vay cũng cần lưu giữ hồ sơ khoản vay, chứng từ liên quan đến tài sản bảo đảm để đảm bảo tính minh bạch và có cơ sở pháp lý khi giải quyết tranh chấp.
Kết luận
Tranh chấp hợp đồng tín dụng có bảo đảm có thể gây ảnh hưởng lớn đến cả bên vay và bên cho vay. Việc hiểu rõ quyền và nghĩa vụ, tuân thủ pháp luật và lựa chọn phương thức giải quyết phù hợp sẽ giúp các bên hạn chế rủi ro và bảo vệ lợi ích của mình.
Xem thêm
Hợp đồng vay tài sản – Những quy định cơ bản cần biết
Vai Trò Của Luật Sư Trong Giải Quyết Tranh Chấp Tiền Cho Vay và Nợ Khó Đòi