Hợp đồng là nền tảng của mọi giao dịch, từ mua bán hàng hóa đến cung cấp dịch vụ, từ hợp tác kinh doanh đến vay vốn. Tuy nhiên, hợp đồng cũng tiềm ẩn vô số “bẫy” pháp lý mà nếu không cẩn trọng, bạn có thể “sa lầy” vào những tranh chấp dai dẳng, tốn kém. Theo thống kê, tranh chấp hợp đồng chiếm một tỷ lệ đáng kể trong tổng số vụ án dân sự và kinh doanh thương mại tại Việt Nam, gây thiệt hại không nhỏ cho cả doanh nghiệp và cá nhân.
Bài viết này được thiết kế dành cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, cá nhân kinh doanh, và người tiêu dùng, nhằm giúp bạn nhận diện 8 “bẫy” pháp lý phổ biến nhất trong hợp đồng và trang bị “vũ khí” phòng tránh hiệu quả.
1. “Bẫy” về chủ thể hợp đồng
- Vấn đề: Ký kết hợp đồng với người không có thẩm quyền (ví dụ: người đại diện không hợp pháp) hoặc không có năng lực hành vi dân sự (ví dụ: người mất năng lực hành vi).
- Hậu quả: Hợp đồng vô hiệu, không có giá trị pháp lý. Các bên phải hoàn trả cho nhau những gì đã nhận, và bên có lỗi có thể phải bồi thường thiệt hại.
- Phòng tránh:
- Kiểm tra kỹ tư cách pháp lý của đối tác: Yêu cầu cung cấp giấy phép kinh doanh, giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Có thể kiểm tra thông tin doanh nghiệp trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.
- Xác minh thẩm quyền giao kết hợp đồng: Yêu cầu người đại diện xuất trình giấy ủy quyền hợp lệ, kiểm tra điều lệ công ty để xác định phạm vi quyền hạn. Ghi rõ thông tin người đại diện (họ tên, chức vụ, số giấy ủy quyền, ngày cấp, phạm vi ủy quyền) trong hợp đồng.
- Đảm bảo đối tác có năng lực hành vi dân sự: Trong trường hợp giao dịch với cá nhân, cần xác định rõ người đó có đầy đủ năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật (đủ 18 tuổi, không bị mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự).
- Lưu ý đặc biệt: Cần đặc biệt lưu ý đến trường hợp pháp nhân (doanh nghiệp) đang trong quá trình giải thể, phá sản. Người đại diện doanh nghiệp trong giai đoạn này có thể bị hạn chế quyền theo quy định của pháp luật.
2. “Bẫy” về hình thức hợp đồng
- Vấn đề: Không tuân thủ quy định về hình thức của hợp đồng theo luật định (ví dụ: hợp đồng mua bán nhà ở phải lập thành văn bản có công chứng, chứng thực).
- Hậu quả: Hợp đồng vô hiệu, không được pháp luật công nhận.
- Phòng tránh:
- Tìm hiểu kỹ quy định pháp luật: Xác định loại hợp đồng bạn đang giao kết và các yêu cầu về hình thức (văn bản, công chứng, chứng thực) theo quy định của pháp luật (ví dụ: Bộ luật Dân sự, Luật Đất đai, Luật Nhà ở).
- Tuân thủ đúng hình thức: Đảm bảo hợp đồng được lập thành văn bản, có chữ ký của các bên, và thực hiện công chứng, chứng thực (nếu có yêu cầu).
3. “Bẫy” về nội dung hợp đồng
- Vấn đề: Các điều khoản trong hợp đồng không rõ ràng, không đầy đủ, hoặc vi phạm điều cấm của luật, trái đạo đức xã hội, hoặc có các điều khoản bất lợi cho một bên.
- Hậu quả: Hợp đồng có thể bị vô hiệu một phần hoặc toàn bộ, gây khó khăn cho việc thực hiện và giải quyết tranh chấp.
- Phòng tránh:
- Soạn thảo chi tiết, rõ ràng: Sử dụng ngôn ngữ pháp lý chính xác, tránh sử dụng các thuật ngữ mơ hồ, chung chung.
- Đảm bảo đầy đủ các điều khoản cần thiết: Bao gồm thông tin về đối tượng, giá cả, phương thức thanh toán, thời gian thực hiện, trách nhiệm của các bên, điều khoản phạt vi phạm, điều khoản giải quyết tranh chấp, v.v.
- Kiểm tra tính hợp pháp: Đảm bảo nội dung hợp đồng không vi phạm điều cấm của luật, trái đạo đức xã hội, và không có các điều khoản bất lợi cho một bên (ví dụ: điều khoản miễn trừ trách nhiệm quá rộng, điều khoản đơn phương thay đổi hợp đồng).
- Tham khảo ý kiến luật sư: Luật sư sẽ giúp bạn rà soát nội dung hợp đồng và đảm bảo tính hợp pháp, rõ ràng, đầy đủ.
4. “Bẫy” về nghĩa vụ và trách nhiệm
- Vấn đề: Không quy định rõ ràng về nghĩa vụ và trách nhiệm của mỗi bên, dẫn đến tranh chấp khi có sự kiện vi phạm hợp đồng.
- Hậu quả: Khó xác định bên nào vi phạm hợp đồng và mức độ vi phạm, gây khó khăn cho việc yêu cầu bồi thường thiệt hại.
- Phòng tránh:
- Quy định cụ thể về nghĩa vụ và trách nhiệm: Xác định rõ ai phải làm gì, khi nào phải làm, và làm như thế nào.
- Đề cập đến các trường hợp bất khả kháng: Quy định rõ cách xử lý trong trường hợp xảy ra các sự kiện bất khả kháng (thiên tai, hỏa hoạn, chiến tranh) hoặc sự kiện ngoài tầm kiểm soát (thay đổi chính sách, quy định của pháp luật).
- Bổ sung các nghĩa vụ khác: Bao gồm nghĩa vụ bảo mật thông tin, nghĩa vụ bảo hành sản phẩm.
5. “Bẫy” về phạt vi phạm bồi thường
- Vấn đề: Mức phạt vi phạm quá cao hoặc quá thấp so với giá trị hợp đồng, hoặc không quy định rõ ràng về cách thức xác định thiệt hại và bồi thường. Cần phân biệt rõ giữa phạt vi phạm (khoản tiền phạt khi vi phạm) và bồi thường thiệt hại (khoản tiền bù đắp tổn thất thực tế).
- Hậu quả: Gây bất lợi cho một trong hai bên khi có vi phạm hợp đồng xảy ra.
- Phòng tránh:
- Tham khảo ý kiến luật sư: Xác định mức phạt vi phạm và bồi thường thiệt hại hợp lý, phù hợp với quy định của pháp luật và giá trị hợp đồng.
- Quy định rõ ràng về cách thức xác định thiệt hại: Đề cập đến các chi phí trực tiếp, chi phí gián tiếp, và các khoản lợi nhuận bị mất.
- Thỏa thuận về phương thức bồi thường: Có thể bồi thường bằng tiền, bằng hiện vật, hoặc bằng cách thực hiện lại nghĩa vụ hợp đồng.
7. “Bẫy” về thời hiệu khởi kiện
- Vấn đề: Bỏ qua thời hiệu khởi kiện theo quy định của pháp luật. Thời hiệu khởi kiện có thể khác nhau tùy thuộc vào từng loại tranh chấp.
- Hậu quả: Mất quyền khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp.
- Phòng tránh:
- Nắm rõ quy định: Tìm hiểu về thời hiệu khởi kiện đối với từng loại tranh chấp hợp đồng (thường là 2 năm kể từ ngày quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm, ví dụ: tranh chấp về hợp đồng mua bán hàng hóa).
- Chủ động thực hiện quyền: Nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm hợp đồng, cần thu thập chứng cứ và tiến hành các thủ tục cần thiết để khởi kiện trong thời hạn quy định.
8. “Bẫy” về chứng cứ
- Vấn đề: Không thu thập và lưu giữ đầy đủ chứng cứ để chứng minh cho yêu cầu của mình khi có tranh chấp xảy ra.
- Hậu quả: Gặp khó khăn trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình tại Tòa án.
- Phòng tránh:
- Thu thập và lưu giữ cẩn thận: Giữ gìn đầy đủ các tài liệu, chứng cứ liên quan đến việc giao kết và thực hiện hợp đồng, bao gồm cả hợp đồng, hóa đơn, biên bản nghiệm thu, email, tin nhắn, biên bản làm việc, hình ảnh, video, lời khai của nhân chứng.
- Sao lưu chứng cứ: Tạo bản sao lưu trữ các chứng cứ quan trọng để phòng ngừa trường hợp bị mất mát, hư hỏng.
8. “Bẫy” về giải quyết tranh chấp
- Vấn đề: Lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp không phù hợp
- Hậu quả: Kéo dài thời gian và chi phí giải quyết tranh chấp, hoặc không được cơ quan có thẩm quyền chấp nhận giải quyết.
- Phòng tránh:
- Tìm hiểu kỹ các phương thức: Nắm rõ ưu điểm, nhược điểm của từng phương thức giải quyết tranh chấp (thương lượng, hòa giải, Trọng tài, Tòa án).
- Lựa chọn phương thức phù hợp: Ưu tiên thương lượng, hòa giải để tiết kiệm thời gian và chi phí. Nếu không thành công, hãy xem xét đến Trọng tài (thủ tục nhanh gọn, bảo mật, nhưng chi phí cao) hoặc Tòa án (chi phí thấp hơn, nhưng thủ tục phức tạp hơn) nếu có thỏa thuận.
- Đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật: Việc lựa chọn và thực hiện phương thức giải quyết tranh chấp phải tuân thủ đúng quy định của pháp luật và thỏa thuận của các bên.
Kết luận
Để bảo vệ quyền lợi, hãy cẩn trọng với “bẫy” pháp lý trong hợp đồng. Xây dựng văn hóa hợp đồng lành mạnh bằng cách trang bị kiến thức pháp luật, thận trọng trong giao kết, và tìm kiếm tư vấn luật sư khi cần. Chúc bạn luôn thành công trong mọi giao dịch!
Xem thêm:
Muốn khởi nghiệp? Tìm hiểu ngay về các loại hình doanh nghiệp
5 việc BẮT BUỘC phải làm sau khi có Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp
Góp vốn tài sản – Bí quyết vàng từ Luật Doanh nghiệp 2020
Công ty TNHH 2 thành viên – Đặc điểm pháp lý và cơ cấu tổ chức
Địa chỉ, số điện thoại Luật sư giỏi TP.HCM
Nếu bạn cần hỗ trợ trong việc giải quyết tranh chấp hợp đồng cho vay tài sản, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp.
LUẬTSƯ.NET – LUẬT SƯ GIỎI TP.HCM
📞 Số điện thoại: 0364.919191 – 0919.989.876
📍 Địa chỉ: Số 11 Đường Số 7, KDC CityLand Park Hills, Phường 10, Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh 700000
🌐 Website: www.luậtsư.net
📧 Email: tuvanmienphi@luậtsư.net
“Chọn chúng tôi, chọn giải pháp pháp lý hiệu quả nhất!”
Tại sao chọn LUẬTSƯ.NET?
- Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm: Chúng tôi đã xử lý thành công hàng trăm vụ tranh chấp nợ khó đòi, từ cá nhân đến doanh nghiệp.
- Tư vấn toàn diện: Hỗ trợ khách hàng từ giai đoạn tư vấn ban đầu đến khi thi hành án.
- Chi phí minh bạch: Cam kết chi phí dịch vụ hợp lý, rõ ràng, không phát sinh.
- Thời gian giải quyết nhanh chóng: Luật sư của chúng tôi luôn đặt lợi ích khách hàng lên hàng đầu và tối ưu hóa thời gian xử lý vụ việc.
Đăng ký thành lập doanh nghiệp trọn gói giá rẻ chỉ 599k: https://dangkykinhdoanh.top/
