1. Thế nào là quyền lợi người tiêu dùng?
Quyền lợi người tiêu dùng là những quyền mà người tiêu dùng được pháp luật bảo vệ khi tham gia vào các giao dịch mua bán hàng hóa, dịch vụ.
2. Các hành vi vi phạm pháp luật
Theo quy định tại Điều 10 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023 các hành vi bị nghiêm cấm bao gồm như sau:
- Đối với các tổ chức, cá nhân kinh doanh bị nghiêm cấm thực hiện thuộc trong các trường hợp tại khoản 1 Điều này.
- Đối với tổ chức, cá nhân bán hàng đa cấp bị nghiêm cấm thực hiện các hành vi tại các điểm a,b,c,d,đ,e khoản 2 của Điều luật này.
- Tổ chức, cá nhân kinh doanh thiết lập, vận hành, cung cấp dịch vụ nền tảng bị nghiêm cấm thực hiện các hành vi tại khoản 3.
- Tổ chức, cá nhân bị nghiêm cấm lợi dụng việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng để xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác
3. Biện pháp xử lý vi phạm pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng
Xử phạt hành chính
- Theo Nghị định 98/2020/NĐ-CP, các hành vi vi phạm có thể bị xử phạt từ 10 triệu đến 200 triệu đồng tùy theo mức độ nghiêm trọng, kèm theo hình thức phạt bổ sung như đình chỉ hoạt động kinh doanh.
Xử phạt trách nhiệm hình sự
- Ngoài ra, đối với các cá nhân, tổ chức vi phạm pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 198 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017.
4. Giải pháp nâng cao hiệu quả xử lý vi phạm
Để nâng cao hiệu quả bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, cần thực hiện các biện pháp sau:
- Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm;
- Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về quyền lợi của mình;
- Ứng dụng công nghệ trong giám sát hoạt động kinh doanh nhằm phát hiện và xử lý sớm các hành vi vi phạm;
- Hoàn thiện hệ thống pháp luật, bổ sung quy định chặt chẽ hơn về bảo vệ người tiêu dùng trước các mô hình kinh doanh mới như thương mại điện tử.
5. Kết luận
Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan chức năng mà còn đòi hỏi sự tham gia tích cực của xã hội. Việc tăng cường cơ chế xử lý vi phạm và hoàn thiện hành lang pháp lý sẽ góp phần tạo lập môi trường kinh doanh công bằng, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng và thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế.
