Thực tiễn hiện nay ghi nhận nhiều trường hợp đối tượng thuê tài sản (như ô tô, xe máy, nhà xưởng, thiết bị…) đã giả mạo giấy tờ sở hữu hoặc giả danh chủ sở hữu để thực hiện hành vi mua bán trái pháp luật nhằm chiếm đoạt tài sản. Đây là thủ đoạn tinh vi, gây hậu quả nghiêm trọng cho chủ tài sản và ảnh hưởng đến niềm tin trong các giao dịch dân sự. Bài viết này phân tích tội danh áp dụng, trách nhiệm pháp lý liên quan, đồng thời đề xuất cơ chế bảo vệ người bị hại – là chủ sở hữu tài sản trong các tình huống giả mạo giấy tờ này.
Phân tích tội danh: Giả mạo giấy tờ để chiếm đoạt tài sản thuê
Hành vi phổ biến trong thực tiễn
Trong các vụ án đã xét xử, các đối tượng thường thực hiện những hành vi như:
- Làm giả giấy đăng ký xe, giấy chứng nhận quyền sở hữu hoặc hợp đồng ủy quyền;
- Ký hợp đồng mua bán với bên thứ ba bằng giấy tờ giả mạo;
- Nhận tiền hoặc tài sản thanh toán, sau đó bỏ trốn hoặc không thực hiện nghĩa vụ trả lại tài sản thuê.
Cấu thành tội phạm liên quan
Phụ thuộc vào tính chất, mức độ, hành vi này có thể bị truy cứu theo các tội danh sau:
a) Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản – Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017)
Đối tượng phạm tội dùng thủ đoạn gian dối (giả giấy tờ) để làm người mua tin rằng đối tượng là chủ sở hữu hợp pháp, từ đó giao tài sản.
Mức phạt đối với hành vi hành phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, mức phạt dự kiến là: Phạt tù từ 06 tháng đến 20 năm hoặc tù chung thân tùy giá trị tài sản chiếm đoạt.
b) Tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức – Điều 341 BLHS
Đối tượng phạm tội bằng thủ đoạn tinh vi làm giả giấy đăng ký xe, chứng nhận quyền sở hữu, hợp đồng công chứng, con dấu…
Mức phạt đối với hành vi này là: Phạt tù đến 07 năm. Nếu dùng để thực hiện tội phạm khác, sẽ xử lý tội danh chính kèm tình tiết tăng nặng.
c) Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản – Điều 175 BLHS
Đối tượng phạm tội thuê tài sản hợp pháp, sau đó bán trái phép nhằm chiếm đoạt mà không có ý định trả lại.
Phân biệt với tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản: Hành vi lừa đảo có sự gian dối ngay từ đầu, còn đối với Lạm dụng tín nhiệm phát sinh sau khi có quan hệ dân sự hợp pháp.
Việc xác định tội danh cần căn cứ vào ý thức chiếm đoạt ngay từ đầu hay phát sinh sau, cách thức tạo lập và sử dụng giấy tờ giả, và thiệt hại thực tế xảy ra.
Trách nhiệm của người mua tài sản “bị lừa”
Một vấn đề quan trọng là người mua tài sản có thể trở thành nạn nhân thứ cấp trong vụ việc nếu họ thiếu cẩn trọng khi kiểm tra giấy tờ, hoặc không biết tài sản là do đối tượng chiếm đoạt.
Theo quy định của Điều 133 Bộ luật Dân sự 2015, trường hợp tài sản không thuộc quyền sở hữu của người bán, nhưng bên mua ngay tình và đã nhận tài sản thông qua giao dịch dân sự có giá trị pháp lý thì không bị buộc trả lại tài sản.”
Tuy nhiên, trong các vụ việc sử dụng giấy tờ giả, chủ sở hữu tài sản có quyền đòi lại tài sản, bởi:
- Giao dịch mua bán là vô hiệu do giả mạo;
- Người mua không có quyền sở hữu nếu không chứng minh được mình ngay tình và có căn cứ xác thực nguồn gốc tài sản.
Cơ chế pháp lý bảo vệ người bị hại (chủ tài sản)
Quyền khởi kiện đòi tài sản theo Bộ luật Dân sự
- Chủ sở hữu có thể khởi kiện và yêu cầu:
- Trả lại tài sản bị chiếm đoạt;
- Bồi thường thiệt hại phát sinh do tài sản bị hư hỏng, mất giá trị;
- Yêu cầu tuyên bố hợp đồng vô hiệu nếu người mua thứ ba vẫn giữ tài sản.
Khởi tố hình sự – Đề nghị điều tra, truy tố
Chủ sở hữu có thể nộp đơn tố giác tội phạm tại cơ quan công an. Nếu chứng minh được hành vi gian dối, làm giả giấy tờ, có dấu hiệu chiếm đoạt.
- Cơ quan công an có thể khởi tố bị can về tội lừa đảo hoặc lạm dụng tín nhiệm;
- Tạm giữ hoặc thu hồi tài sản để phục vụ điều tra, trả lại cho người bị hại.
Áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời
Trong quá trình giải quyết vụ án dân sự hoặc hình sự, người bị hại có thể đề nghị tòa án áp dụng biện pháp phong tỏa tài sản, kê biên xe, đất; Tránh việc tài sản bị chuyển nhượng hoặc tẩu tán tiếp.
Trách nhiệm của bên trung gian (công chứng, ngân hàng, văn phòng cho thuê…)
Trong một số trường hợp, nếu bên trung gian thiếu kiểm tra giấy tờ, không thực hiện đúng quy trình, có thể bị xem xét trách nhiệm bồi thường dân sự hoặc xử lý hành chính.
Kiến nghị và giải pháp phòng ngừa
Đối với cá nhân, tổ chức cho thuê tài sản
- Lập hợp đồng thuê rõ ràng, có điều khoản cấm chuyển nhượng trái phép;
- Yêu cầu đặt cọc hoặc thế chấp để đảm bảo;
- Theo dõi, định kỳ kiểm tra tình trạng và nơi sử dụng tài sản.
Đối với người mua tài sản đã qua sử dụng
- Yêu cầu người bán xuất trình đầy đủ giấy tờ gốc;
- Kiểm tra chủ quyền trên hệ thống đăng ký xe, nhà đất…;
- Tránh giao dịch với người không có dấu hiệu hợp pháp về quyền sở hữu.
Kiến nghị quản lý nhà nước
- Tăng cường kiểm tra, giám sát dịch vụ công chứng, chứng thực;
- Xây dựng cơ sở dữ liệu tài sản trực tuyến, có thể tra cứu quyền sở hữu dễ dàng;
- Áp dụng công nghệ chống giả cho giấy tờ sở hữu (QR code, mã hóa blockchain…).
Kết luận
Hành vi giả mạo giấy tờ để bán tài sản đang thuê là thủ đoạn lừa đảo nghiêm trọng, có dấu hiệu của nhiều tội danh trong Bộ luật Hình sự. Người bị hại có quyền sử dụng các cơ chế pháp lý dân sự và hình sự để bảo vệ tài sản, yêu cầu bồi thường và truy cứu trách nhiệm hình sự đối tượng lừa đảo. Để hạn chế rủi ro, cả người cho thuê và người mua tài sản cần nâng cao cảnh giác, đồng thời cơ quan nhà nước cần hoàn thiện hành lang pháp lý nhằm kiểm soát và minh bạch hóa thông tin sở hữu tài sản.
LUẬTSƯ.NET CHUYÊN TƯ VẤN VÀ CUNG CẤP CÁC DỊCH VỤ SAU:
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp vay nợ
- Luật sư tư vấn giải quyết lĩnh vực hình sự
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp tiền đặt cọc
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp lao động
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp đất đai
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp hợp đồng
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp thừa kế
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp quyền nuôi con
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp ly hôn
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp lừa đảo online
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp dân sự
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp chia tài sản
- Luật sư tư vấn lập di chúc tại nhà
Địa chỉ, số điện thoại Luật sư giỏi TP.HCM
Nếu bạn cần hỗ trợ trong việc giải quyết tranh chấp hợp đồng cho vay tài sản, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp.
LUẬTSƯ.NET – LUẬT SƯ GIỎI TP.HCM
📞 Số điện thoại: 0364919191 – 0919989876
📍 Địa chỉ: Số 11 Đường Số 7, KDC CityLand Park Hills, Phường 10, Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh 700000
🌐 Website: www.luậtsư.net
📧 Email: tuvanmienphi@luậtsư.net
“Chọn chúng tôi, chọn giải pháp pháp lý hiệu quả nhất!
LUẬTSƯ.NET CHUYÊN TƯ VẤN VÀ CUNG CẤP CÁC DỊCH VỤ SAU:
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp vay nợ
- Luật sư tư vấn giải quyết lĩnh vực hình sự
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp tiền đặt cọc
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp lao động
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp đất đai
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp hợp đồng
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp thừa kế
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp quyền nuôi con
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp ly hôn
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp lừa đảo online
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp dân sự
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp chia tài sản
- Luật sư tư vấn lập di chúc tại nhà
Địa chỉ, số điện thoại Luật sư giỏi TP.HCM
Nếu bạn cần hỗ trợ trong việc giải quyết tranh chấp hợp đồng cho vay tài sản, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp.
LUẬTSƯ.NET – LUẬT SƯ GIỎI TP.HCM
📞 Số điện thoại: 0364919191 – 0919989876
📍 Địa chỉ: Số 11 Đường Số 7, KDC CityLand Park Hills, Phường 10, Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh 700000
🌐 Website: www.luậtsư.net
📧 Email: tuvanmienphi@luậtsư.net
“Chọn chúng tôi, chọn giải pháp pháp lý hiệu quả nhất!
Tại sao chọn LUẬTSƯ.NET?
- Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm: Chúng tôi đã xử lý thành công hàng trăm vụ tranh chấp nợ khó đòi, từ cá nhân đến doanh nghiệp.
- Tư vấn toàn diện: Hỗ trợ khách hàng từ giai đoạn tư vấn ban đầu đến khi thi hành án.
- Chi phí minh bạch: Cam kết chi phí dịch vụ hợp lý, rõ ràng, không phát sinh.
- Thời gian giải quyết nhanh chóng: Luật sư của chúng tôi luôn đặt lợi ích khách hàng lên hàng đầu và tối ưu hóa thời gian xử lý vụ việc.
Đăng ký thành lập doanh nghiệp trọn gói giá rẻ chỉ 599k: https://dangkykinhdoanh.top/
Tại sao chọn LUẬTSƯ.NET?
- Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm: Chúng tôi đã xử lý thành công hàng trăm vụ tranh chấp nợ khó đòi, từ cá nhân đến doanh nghiệp.
- Tư vấn toàn diện: Hỗ trợ khách hàng từ giai đoạn tư vấn ban đầu đến khi thi hành án.
- Chi phí minh bạch: Cam kết chi phí dịch vụ hợp lý, rõ ràng, không phát sinh.
- Thời gian giải quyết nhanh chóng: Luật sư của chúng tôi luôn đặt lợi ích khách hàng lên hàng đầu và tối ưu hóa thời gian xử lý vụ việc.
Đăng ký thành lập doanh nghiệp trọn gói giá rẻ chỉ 599k: https://dangkykinhdoanh.top/