Hiểu đúng về Xử Lý Kỷ Luật Lao Động – Tránh vi phạm, tránh bị phạt!

Trong quá trình quản lý và sử dụng lao động, việc người lao động vi phạm nội quy là điều không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi của người lao động cũng như giữ gìn kỷ cương trong doanh nghiệp, pháp luật đã quy định rõ các hình thức và trình tự xử lý kỷ luật lao động. Việc xử lý không đúng quy định không những ảnh hưởng đến quan hệ lao động mà còn khiến người sử dụng lao động đối mặt với các chế tài xử phạt nghiêm khắc.

Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về các hình thức xử lý kỷ luật lao động được pháp luật cho phép, những hành vi bị nghiêm cấm khi xử lý kỷ luật, chế tài xử lý vi phạm, và trình tự, thủ tục xử lý kỷ luật lao động theo đúng quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam. Qua đó giúp cả người lao động và người sử dụng lao động hiểu rõ và tuân thủ đúng quy định để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Các hình thức xử lý kỷ luật lao động theo quy định hiện hành

Căn cứ Điều 124 của Bộ luật Lao động năm 2019, hiện nay pháp luật quy định bốn hình thức xử lý kỷ luật lao động, bao gồm:

1. Khiển trách
2. Kéo dài thời hạn nâng lương không quá 06 tháng
3. Cách chức
4. Sa thải

Như vậy, người sử dụng lao động (NSDLĐ) chỉ được phép áp dụng một trong bốn hình thức nêu trên khi tiến hành xử lý kỷ luật người lao động (NLĐ). Việc áp dụng hình thức xử phạt khác, như phạt tiền hoặc cắt lương, không được phép.

Có được phạt tiền khi xử lý kỷ luật lao động không?

Theo Điều 127 Bộ luật Lao động 2019, những hành vi sau bị nghiêm cấm trong quá trình xử lý kỷ luật lao động:

• Xâm phạm sức khỏe, danh dự, tính mạng, uy tín, nhân phẩm của NLĐ.
• Phạt tiền, cắt lương thay cho việc xử lý kỷ luật lao động.
• Xử lý kỷ luật với hành vi không được quy định trong nội quy lao động, hợp đồng lao động hoặc pháp luật.

Do đó, pháp luật nghiêm cấm NSDLĐ áp dụng hình thức phạt tiền hoặc cắt lương NLĐ thay vì sử dụng các hình thức kỷ luật chính thức được pháp luật cho phép.

Xử lý vi phạm khi phạt tiền hoặc cắt lương người lao động

Theo điểm b khoản 3 Điều 19 Nghị định 12/2022/NĐ-CP, NSDLĐ sẽ bị xử phạt hành chính từ 20 triệu đến 40 triệu đồng nếu có hành vi:

• Phạt tiền hoặc cắt lương NLĐ thay vì xử lý bằng các hình thức kỷ luật được quy định.

Ngoài ra, theo khoản 1 Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP, nếu đối tượng vi phạm là tổ chức, thì mức phạt sẽ gấp đôi, tức có thể lên tới 80 triệu đồng.

Biện pháp khắc phục hậu quả theo điểm d khoản 4 Điều 19 Nghị định 12/2022/NĐ-CP bao gồm:

• Buộc NSDLĐ trả lại khoản tiền đã thu hoặc trả đủ tiền lương cho NLĐ nếu đã có hành vi phạt tiền hoặc cắt lương trái quy định.

Trình tự xử lý kỷ luật lao động

Theo Điều 122 Bộ luật Lao động 2019 và được hướng dẫn chi tiết tại Điều 70 Nghị định 145/2020/NĐ-CP, trình tự xử lý kỷ luật lao động gồm các bước sau:

Bước 1: Lập biên bản vi phạm

Ngay khi phát hiện NLĐ có hành vi vi phạm, NSDLĐ phải lập biên bản vi phạm tại thời điểm xảy ra sự việc.

Bước 2: Thông báo cho tổ chức đại diện NLĐ

Sau khi lập biên bản, NSDLĐ phải thông báo đến tổ chức công đoàn hoặc người đại diện của NLĐ (đối với NLĐ chưa đủ 15 tuổi).

Bước 3: Thu thập chứng cứ

Nếu hành vi vi phạm được phát hiện sau thời điểm xảy ra, NSDLĐ có quyền thu thập chứng cứ để chứng minh lỗi. Trong trường hợp cần thiết, có thể tạm đình chỉ công việc của NLĐ để phục vụ điều tra.

Bước 4: Thông báo họp xử lý kỷ luật

• Ít nhất 05 ngày làm việc trước khi họp, NSDLĐ phải gửi thông báo bằng văn bản về cuộc họp cho các thành phần tham dự.
• Nội dung thông báo gồm: thời gian, địa điểm họp, hành vi vi phạm, họ tên người vi phạm.
• Các thành phần tham dự phải xác nhận có mặt hoặc thỏa thuận thời gian họp mới nếu không thể tham dự.

Bước 5: Tổ chức cuộc họp xử lý kỷ luật

• Cuộc họp được tiến hành theo đúng thời gian, địa điểm đã thông báo.
• Nếu một trong các thành phần không tham dự mà không có lý do chính đáng, cuộc họp vẫn được tiến hành.
• Biên bản cuộc họp phải được lập, thông qua và có đầy đủ chữ ký của những người tham dự.

Bước 6: Ban hành quyết định kỷ luật

Trong thời hiệu xử lý kỷ luật, người có thẩm quyền sẽ ban hành quyết định xử lý kỷ luật và gửi đến các bên liên quan.

Xem thêm: