Trong cơ cấu thu nhập của người lao động, bên cạnh lương cơ bản, các khoản phụ cấp đóng vai trò vô cùng quan trọng. Chúng không chỉ bù đắp các yếu tố đặc thù của công việc, điều kiện lao động mà còn là công cụ hữu hiệu để doanh nghiệp thu hút, khuyến khích và giữ chân nhân tài. Tuy nhiên, không phải phụ cấp nào cũng là bắt buộc theo luật. LUẬTSƯ.NET sẽ giúp bạn “bóc tách” rõ ràng các loại phụ cấp lương bắt buộc và những khoản phụ cấp khuyến khích, giúp doanh nghiệp xây dựng chính sách lương thưởng hợp lý, người lao động hiểu rõ quyền lợi của mình.
1. Thế nào là phụ cấp lương?
- Tiền lương: Theo Điều 90 Bộ luật Lao động 2019 (BLLĐ 2019), tiền lương là số tiền mà người sử dụng lao động trả cho người lao động theo thỏa thuận để thực hiện công việc, bao gồm mức lương theo công việc hoặc chức danh, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác.
- Phụ cấp lương: Là khoản tiền bù đắp các yếu tố về điều kiện lao động, tính chất phức tạp của công việc, điều kiện sinh hoạt, mức độ thu hút lao động mà mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động chưa tính đến hoặc tính chưa đầy đủ. Phụ cấp lương gắn với quá trình làm việc và kết quả thực hiện công việc của người lao động.
2. Tại sao phụ cấp lương lại quan trọng?
- Đối với Người lao động:
- – Tăng thêm thu nhập, cải thiện đời sống.
- – Ghi nhận và bù đắp cho những nỗ lực, điều kiện làm việc đặc thù.
- – Tạo động lực làm việc, gắn bó lâu dài với doanh nghiệp.
- Đối với Doanh nghiệp:
- – Là công cụ cạnh tranh để thu hút và giữ chân nhân tài.
- – Thể hiện sự quan tâm, chính sách đãi ngộ tốt đối với người lao động.
- – Đảm bảo tuân thủ pháp luật đối với các khoản phụ cấp bắt buộc.
- – Linh hoạt trong việc điều chỉnh chính sách lương thưởng phù hợp với từng vị trí, điều kiện công việc.
3. Các khoản Phụ cấp/Chế độ lương BẮT BUỘC theo quy định pháp luật
Mặc dù thuật ngữ “phụ cấp bắt buộc” không được liệt kê cụ thể một danh sách dài, nhưng có những khoản tiền người sử dụng lao động bắt buộc phải trả thêm cho người lao động ngoài lương cơ bản trong những trường hợp nhất định, có thể coi đây là các chế độ/khoản thanh toán có tính chất như phụ cấp bắt buộc:
-
a) Tiền lương làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm, ngày lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương:
- Căn cứ: Điều 98 BLLĐ 2019.
- Nội dung: Người lao động làm thêm giờ được trả lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc đang làm ít nhất bằng 150% (ngày thường), 200% (ngày nghỉ hằng tuần), 300% (ngày lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương), chưa kể tiền lương ngày lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương đối với người lao động hưởng lương ngày.
- – Người lao động làm việc vào ban đêm thì được trả thêm ít nhất bằng 30% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc của ngày làm việc bình thường.
- – Nếu làm thêm giờ vào ban đêm, ngoài tiền lương làm thêm giờ và tiền lương làm việc vào ban đêm, người lao động còn được trả thêm 20% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương theo công việc làm vào ban ngày của ngày làm việc bình thường hoặc của ngày nghỉ hằng tuần hoặc của ngày lễ, tết.
-
b) Chế độ/Phụ cấp cho công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm:
- Căn cứ: Điều 103 BLLĐ 2019 và Điều 5 Nghị định 38/2022/NĐ-CP (quy định về mức lương tối thiểu).
- Nội dung: Người lao động làm công việc trong điều kiện có yếu tố nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm phải được trả lương cao hơn hoặc được hưởng các chế độ bồi dưỡng bằng hiện vật. Cụ thể, mức lương trả cho người lao động làm công việc hoặc chức danh có điều kiện lao động nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm phải cao hơn ít nhất 5%; công việc hoặc chức danh có điều kiện lao động đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm phải cao hơn ít nhất 7% so với mức lương của công việc hoặc chức danh có độ phức tạp tương đương, làm việc trong điều kiện lao động bình thường. Khoản “cao hơn” này có thể được cấu thành dưới dạng phụ cấp.
-
c) Tiền lương ngừng việc (trong trường hợp không do lỗi của người lao động):
- Căn cứ: Điều 99 BLLĐ 2019.
- Nội dung: Nếu do lỗi của người sử dụng lao động, người lao động được trả đủ tiền lương theo hợp đồng lao động. Nếu do nguyên nhân khách quan (sự cố về điện, nước không do lỗi của người sử dụng lao động hoặc vì lý do bất khả kháng khác), tiền lương ngừng việc do hai bên thỏa thuận nhưng không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng.
4. Các khoản Phụ cấp lương KHUYẾN KHÍCH (Không bắt buộc nhưng phổ biến và có lợi)
Đây là các khoản phụ cấp do người sử dụng lao động tự nguyện quy định trong quy chế lương thưởng, thỏa ước lao động tập thể hoặc thỏa thuận trong hợp đồng lao động nhằm thu hút, khuyến khích người lao động. Một số loại phổ biến bao gồm:
- Phụ cấp trách nhiệm: Dành cho người lao động giữ các vị trí quản lý hoặc đảm nhận công việc đòi hỏi trách nhiệm cao.
- Phụ cấp thâm niên: Ghi nhận sự gắn bó lâu dài của người lao động với doanh nghiệp.
- Phụ cấp ăn trưa/ăn ca: Hỗ trợ chi phí bữa ăn cho người lao động.
- Phụ cấp đi lại/xăng xe: Hỗ trợ chi phí di chuyển từ nhà đến nơi làm việc.
- Phụ cấp nhà ở: Hỗ trợ chi phí thuê nhà, đặc biệt cho người lao động ở xa.
- Phụ cấp điện thoại: Hỗ trợ chi phí liên lạc phục vụ công việc.
- Phụ cấp chuyên cần: Khuyến khích người lao động đi làm đầy đủ, đúng giờ.
- Phụ cấp kiêm nhiệm: Khi người lao động đảm nhận thêm công việc khác ngoài công việc chính.
- Phụ cấp thu hút: Dành cho các vị trí khó tuyển dụng hoặc làm việc ở vùng sâu, vùng xa.
- Phụ cấp tay nghề/kỹ năng: Dành cho người lao động có trình độ chuyên môn, kỹ năng đặc biệt.
- Và nhiều loại phụ cấp khác tùy thuộc vào chính sách của từng doanh nghiệp.
5. Xây dựng Hệ thống Phụ cấp lương – “Công bằng” và “Hiệu quả”
Để hệ thống phụ cấp phát huy tác dụng, doanh nghiệp cần lưu ý:
- a) Căn cứ pháp lý và cơ sở xây dựng:
- Phải được quy định rõ ràng trong Hợp đồng lao động, Thỏa ước lao động tập thể, hoặc Quy chế lương thưởng của doanh nghiệp (đã được đăng ký hoặc công bố theo quy định).
- b) Nguyên tắc xây dựng:
- Minh bạch, rõ ràng: Điều kiện hưởng, mức hưởng, cách tính phải cụ thể.
- Công bằng: Đảm bảo sự đối xử bình đẳng giữa các người lao động có cùng điều kiện, tính chất công việc.
- Phù hợp: Tương xứng với tính chất công việc, yêu cầu kỹ năng, điều kiện làm việc và khả năng tài chính của doanh nghiệp.
- Khuyến khích: Tạo động lực cho người lao động phấn đấu.
- c) Thông báo và thỏa thuận:
- Cần công khai các quy định về phụ cấp cho toàn thể người lao động.
- Đối với các phụ cấp không bắt buộc, việc áp dụng nên dựa trên sự thỏa thuận và được ghi nhận trong hợp đồng lao động.
6. Lời khuyên từ LUẬTSƯ.NET
- Đối với Doanh nghiệp:
- – Nghiên cứu kỹ các quy định pháp luật về các khoản bắt buộc phải trả thêm cho người lao động.
- – Xây dựng một chính sách phụ cấp lương rõ ràng, công bằng và cạnh tranh để thu hút và giữ chân nhân tài, đồng thời đảm bảo tuân thủ pháp luật.
- – Tham khảo ý kiến của luật sư khi xây dựng hoặc sửa đổi quy chế lương thưởng, phụ cấp.
- Đối với Người lao động:
- – Tìm hiểu kỹ về các loại phụ cấp được hưởng theo quy định của công ty và pháp luật.
- – Yêu cầu làm rõ các khoản phụ cấp trong hợp đồng lao động và bảng lương hàng tháng.
- – Nếu có thắc mắc hoặc cho rằng quyền lợi bị ảnh hưởng, hãy trao đổi với người sử dụng lao động hoặc tìm kiếm sự tư vấn pháp lý.
Phụ cấp lương là một phần không thể thiếu trong chính sách nhân sự hiện đại. Hiểu đúng và áp dụng đúng các quy định về phụ cấp không chỉ giúp doanh nghiệp phát triển bền vững mà còn đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người lao động. Nếu bạn cần tư vấn chi tiết hơn về xây dựng hệ thống phụ cấp hoặc giải quyết các tranh chấp liên quan, LUẬTSƯ.NET luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn!
LUẬTSƯ.NET CHUYÊN TƯ VẤN VÀ CUNG CẤP CÁC DỊCH VỤ SAU:
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp vay nợ
- Luật sư tư vấn giải quyết lĩnh vực hình sự
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp tiền đặt cọc
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp lao động
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp đất đai
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp hợp đồng
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp thừa kế
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp quyền nuôi con
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp ly hôn
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp lừa đảo online
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp dân sự
- Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp chia tài sản
- Luật sư tư vấn lập di chúc tại nhà
Địa chỉ, số điện thoại Luật sư giỏi TP.HCM
Nếu bạn cần hỗ trợ trong việc giải quyết tranh chấp hợp đồng cho vay tài sản, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp.
LUẬTSƯ.NET – LUẬT SƯ GIỎI TP.HCM
📞 Số điện thoại: 0364919191 – 0919989876
📍 Địa chỉ: Số 11 Đường Số 7, KDC CityLand Park Hills, Phường 10, Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh 700000
🌐 Website: www.luậtsư.net
📧 Email: tuvanmienphi@luậtsư.net
“Chọn chúng tôi, chọn giải pháp pháp lý hiệu quả nhất!
Tại sao chọn LUẬTSƯ.NET?
- Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm: Chúng tôi đã xử lý thành công hàng trăm vụ tranh chấp nợ khó đòi, từ cá nhân đến doanh nghiệp.
- Tư vấn toàn diện: Hỗ trợ khách hàng từ giai đoạn tư vấn ban đầu đến khi thi hành án.
- Chi phí minh bạch: Cam kết chi phí dịch vụ hợp lý, rõ ràng, không phát sinh.
- Thời gian giải quyết nhanh chóng: Luật sư của chúng tôi luôn đặt lợi ích khách hàng lên hàng đầu và tối ưu hóa thời gian xử lý vụ việc.
Đăng ký thành lập doanh nghiệp trọn gói giá rẻ chỉ 599k: https://dangkykinhdoanh.top/
Xem thêm:
Phụ lục Hợp đồng lao động: “Cầu nối” linh hoạt hay “Cạm bẫy” pháp lý?
Xây dựng thang lương, bảng lương – “Nền tảng” đãi ngộ hay “Mê cung” pháp lý?
Quy chế trả lương, trả thưởng – “Kim chỉ nam” cho đãi ngộ hay “Ma trận” dễ gây tranh chấp?
Lương tối thiểu vùng 2025 – Doanh nghiệp “Lên dây cót” cập nhật và áp dụng – Cơ hội hay thách thức?
Khấu trừ lương – Đâu là ranh giới hợp pháp để bảo vệ quyền lợi người lao động?
Chậm trả lương – “Trái đắng” cho doanh nghiệp bà gánh nặng lãi suất phải trả
Hình thức trả lương – Tiền mặt hay chuyển khoản? “Cân đo” quy định để doanh nghiệp an tâm, người lao động an toàn