1. Thế nào là ly hôn có yếu tố nước ngoài?
Căn cứ Điều 127 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, ly hôn có yếu tố nước ngoài được thực hiện bởi các chủ thể:
- Công dân Việt Nam với người nước ngoài.
- Giữa người nước ngoài với nhau thường trú ở Việt Nam.
Ngoài ra, nếu một bên là công dân Việt Nam nhưng không thường trú ở Việt Nam vào thời điểm yêu cầu ly hôn thì sẽ được giải quyết theo pháp luật của nước nơi thường trú chung của vợ chồng, ngược lại sẽ được giải quyết theo pháp luật Việt Nam theo quy định tại khoản 2 Điều 127 Luật Hôn nhân và gia đình 2014.
2. Thẩm quyền giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài?
Căn cứ tại điểm d khoản 1 Điều 469 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 quy định về thẩm quyền chung của Toà án Việt Nam trong giải quyết các vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài:
“d) Vụ việc ly hôn mà nguyên đơn hoặc bị đơn là công dân Việt Nam hoặc các đương sự là người nước ngoài cư trú, làm ăn, sinh sống lâu dài tại Việt Nam.”
Ngoài ra tại khoản 3 Điều 35 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 quy định về những tranh chấp, yêu cầu không thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án nhân dân cấp huyện:
“3. Những tranh chấp, yêu cầu quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này mà có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài hoặc cần phải ủy thác tư pháp cho cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài, cho Tòa án, cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân cấp huyện, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 Điều này.”
Do đó, thẩm quyền giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài thuộc về Toà án nhân dân cấp tỉnh theo quy định tại Điều 37 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015. Đồng thời tại Điều 39 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 về thẩm quyền của Toà án theo lãnh thổ, theo đó:
- Đối với thuận tình ly hôn
- Tòa án nơi một trong các bên thuận tình ly hôn, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly hôn cư trú, làm việc có thẩm quyền giải quyết yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly hôn
- Đối với ly hôn đơn phương
- Nguyên đơn có thể nộp đơn tại Toà án nhân dân cấp tỉnh nơi bị đơn cư tru hoặc nơi bị đơn làm việc.
- Ngoài ra, các bên có quyền thoả thuận với nhau bằng văn bản yêu cầu giải quyết tại Toà án nơi nguyên đơn cư trú hoặc làm việc.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, Toà án nhân dân cấp huyện vẫn có thẩm quyền giải quyết đối với việc ly hôn giữa công dân Việt Nam cư trú ở khu vực biên giới với công dân của nước láng giềng cùng cư trú ở khu vực biên giới với Việt Nam được quy định tại khoản 4 Điều 35 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.
Kết luận
Ly hôn có yếu tố nước ngoài là một vấn đề phức tạp liên quan đến những quy định pháp luật. Việc xác định đúng thẩm quyền đảm bảo rằng quá trình ly hôn sẽ diễn ra thuận lợi hơn, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các bên. Để có thể hiểu rõ về quy định đối với thẩm quyền giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài, các bên nên tìm đến luật sư tư vấn để hiểu rõ những quy định của pháp luật liên quan đến yêu cầu.
