CĂN CỨ XÁC ĐỊNH CÔNG SỨC ĐÓNG GÓP VÀO VIỆC QUẢN LÝ, TÔN TẠO ĐẤT CHO NGƯỜI Ở NHỜ (Phần 2)

Xem thêm

CĂN CỨ XÁC ĐỊNH CÔNG SỨC ĐÓNG GÓP VÀO VIỆC QUẢN LÝ, TÔN TẠO ĐẤT CHO NGƯỜI Ở NHỜ (Phần 1)

Các hình thức góp vốn và rủi ro pháp lý trong hợp đồng hợp tác kinh doanh

LUẬT SƯ GIỎI VỀ ĐẤT ĐAI – SỰ LỰA CHỌN HÀNG ĐẦU ĐỂ BẢO VỆ QUYỀN LỢI CỦA BẠN

Để tiếp nối nội dung, bài viết này tiếp tục trình bày về căn cứ xác định công sức đóng góp vào việc quản lý, tôn tạo đất cho người ở nhờ, bao gồm: những quy định pháp luật liên quan và phương pháp được dùng để xác định và định giá giá trị công sức đóng góp này, đồng thời đề cập một số tranh chấp điển hình và khuyến nghị để tránh tranh chấp.

III. Quy định pháp luật liên quan và phương pháp xác định

Hầu hết các tranh chấp liên quan đến công sức đóng góp của người ở nhờ đều không được pháp luật Việt Nam quy định cụ thể mà Tòa án sẽ áp dụng các nguyên tắc chung của Bộ luật Dân sự, Luật Đất đai và các quy định về tranh chấp tài sản, bồi thường thiệt hại, sở hữu chung, và làm lợi không có căn cứ pháp luật.

1. Căn cứ pháp lý theo Bộ luật Dân sự 2015 

Nguyên tắc tự do, tự nguyện cam kết, thỏa thuận (Điều 3): Nếu các bên có thỏa thuận bằng văn bản về việc người ở nhờ đóng góp và cách xử lý khi chấm dứt việc ở nhờ, thỏa thuận đó sẽ được ưu tiên áp dụng.

Áp dụng quy định về Thực hiện công việc không có ủy quyền (Điều 574, 576): Nếu người ở nhờ tự ý thực hiện các công việc tôn tạo, cải tạo mà không có sự ủy quyền của chủ đất nhưng công việc đó là cần thiết, hợp lý và mang lại lợi ích cho chủ đất, thì chủ đất có thể có nghĩa vụ hoàn trả chi phí đã bỏ ra (theo nguyên tắc làm lợi không có căn cứ pháp luật). Đồng thời, tuỳ trường hợp cụ thể mà chủ sử dụng đất còn có thể phải thực hiện các nghĩa vụ theo quy định:

• – Hoàn trả tài sản, làm lợi không có căn cứ pháp luật (Điều 579): Nếu một bên nhận được lợi ích từ công sức, tài sản của bên kia mà không có căn cứ pháp luật, thì phải hoàn trả lợi ích đó. Ví dụ, người ở nhờ tự bỏ tiền để xây dựng nhà cửa, công trình hợp pháp, nhưng sau đó chủ sở hữu QSD đất đòi lại đất mà có tài sản đó gắn liền với đất này khiến người ở nhờ phải rời đi; lúc này chủ sở hữu đã “làm lợi không có căn cứ pháp luật” từ nhà cửa, công trình đó và do đó phải thanh toán và hoàn trả giá trị tài sản này cho người ở nhờ.
• – Bồi thường thiệt hại (Điều 584): Nếu một bên gây thiệt hại đến tài sản, công sức của bên kia (ví dụ, chủ đất tự ý phá dỡ công trình người ở nhờ đã xây dựng hợp pháp), có thể phải bồi thường.

Ngoài ra, một số nguyên tắc quan trọng khác được áp dụng trong trường hợp xét xử bằng quy định pháp luật có thể kể đến như:

• Nguyên tắc thị trường (Tham khảo giá cả thị trường cho các loại công sức, vật tư, dịch vụ tương đương tại thời điểm đóng góp để định giá);
• Nguyên tắc khách quan, công bằng (Việc đánh giá phải dựa trên các bằng chứng cụ thể, tránh cảm tính, thiên vị).

2. Phương pháp xác định và định giá

Để chứng minh công sức và định giá, cần dựa vào các căn cứ sau đây:

• Thỏa thuận giữa các bên (nếu có): Hợp đồng thuê, mượn đất hoặc biên bản ghi nhận điều khoản về giá trị đóng góp.
• Chứng từ, hóa đơn, biên lai: Hóa đơn mua vật liệu, phân bón cải tạo, …; Biên lai thanh toán chi phí sửa chữa, cải tạo; Chứng từ đóng thuế đất…
• Hình ảnh, video, tin nhắn (lập vi bằng, nếu có): Ghi lại quá trình cải tạo, xây dựng, hình ảnh hiện trạng sau khi tôn tạo.
• Chứng cứ khác: Lời khai của nhân chứng, nhật ký công việc, đánh giá của cơ quan chuyên môn có thẩm quyền (đối với các công việc cần kỹ thuật).

Việc định giá tài sản cần dựa trên chứng cứ chứng minh công sức thực tế thì mới thuyết phục.

Đối với đóng góp vật chất

• Việc định giá thực hiện dựa trên giá trị thực tế đã chi trả, được chứng minh bằng hóa đơn, biên lai. Trong trường hợp không có chứng từ rõ ràng, hoặc chi phí đã phát sinh từ lâu, quý vị có thể tham khảo giá thị trường của vật tư, nguyên vật liệu, hoặc chi phí dịch vụ tương đương tại thời điểm đóng góp.

Đối với đóng góp công sức lao động

• Giá trị đóng góp có thể tính theo ngày công: Đây là phương pháp phổ biến. Xác định tổng số ngày công mà người ở nhờ đã bỏ ra (ví dụ: 10 ngày san lấp, 5 ngày làm vườn) và nhân với mức lương/công khoán phổ biến của lao động phổ thông hoặc lao động có chuyên môn tại địa phương, vào thời điểm thực hiện công việc.Hoặc tính theo khối lượng công việc: Đối với các công việc có thể định lượng (ví dụ: san lấp theo mét khối, xây tường theo mét vuông), có thể ước tính giá trị dựa trên đơn giá thị trường cho từng loại công việc. Ví dụ: chi phí san lấp 1m³ đất, chi phí xây 1m² tường).

Đối với đóng góp trí tuệ, chuyên môn

• Đây là phần khó có thể định giá bằng tiền. Tuy nhiên, quý vị có thể đánh giá dựa trên mức độ phức tạp, giá trị mang lại của ý tưởng, thiết kế hoặc giải pháp. Đồng thời tham khảo chi phí tư vấn, thiết kế trên thị trường đối với các dịch vụ tương tự để có được giá trị khách quan và có lợi nhất. Ví dụ, nếu người ở nhờ cung cấp bản vẽ thiết kế nhà có giá trị hàng chục triệu đồng trên thị trường, thì đây có thể xem là cơ sở để định giá.

Tuy nhiên cũng cần lưu ý rằng giá thị trường xác định tại thời điểm thực tế xảy ra sự kiện đóng góp đó chứ không phải thời điểm diễn ra tranh chấp và có yêu cầu. Nếu thời điểm thiết kế bản vẽ và xây nhà là 2012 thì không thể áp dụng bảng giá thị trường đối với thiết kế bản vẽ tại năm 2024 được.

Đối với đóng góp uy tín, mối quan hệ

• Hình thức này rất khó (thậm chí không thể) định lượng bằng tiền mặt cụ thể. Chúng thường được xem xét như một yếu tố cộng thêm, hoặc là một phần của sự bù trừ trong các thỏa thuận tổng thể, đặc biệt trong các trường hợp hòa giải tranh chấp hoặc khi các bên có mối quan hệ thân thiết. Tuy nhiên, nếu quý vị có thể chứng minh và quy đổi thành giá trị thì hoàn toàn có thể yêu cầu Toà án xem xét.

3. Các tranh chấp thường gặp và một số khuyến nghị để tránh tranh chấp

Tuy các nguyên tắc giải quyết được quy định nhưng lại mang tính khái quát cao và khó để áp dụng trực tiếp vào từng vụ việc. Do đó trên thực tế, các Toà án thường có cách giải thích và áp dụng pháp luật đa dạng phụthuộc vào tình tiết cụ thể. Một số quan điểm xử lý đạt được sự đồng thuận cao sẽ được trình bày cụ thể dưới đây. Đồng thời đưa ra một số khuyến nghị khi quý vị rơi vào trường hợp

1. Các tranh chấp thường gặp

– Tranh chấp về quyền sở hữu công trình xây dựng trên đất:

• Người ở nhờ tự ý xây dựng nhà, công trình phụ trợ trên đất của người khác mà không có sự đồng ý rõ ràng. Khi chấm dứt ở nhờ, họ đòi quyền lợi đối với công trình đó.
• Kinh nghiệm giải quyết: Tòa án thường xem xét liệu việc xây dựng có hợp pháp (có giấy phép nếu cần, không trái quy hoạch) và có sự đồng ý của chủ đất hay không. Nếu không có sự đồng ý rõ ràng, công trình có thể bị coi là tài sản bất hợp pháp trên đất người khác. Tuy nhiên, nếu việc xây dựng mang lại lợi ích rõ ràng cho chủ đất, Tòa án có thể buộc chủ đất phải thanh toán giá trị còn lại của tài sản đó cho người ở nhờ theo nguyên tắc làm lợi không có căn cứ pháp luật.

– Tranh chấp về chi phí cải tạo, sửa chữa:

• Người ở nhờ đã bỏ tiền, công sức sửa chữa nhà, quản lý và tôn tạo đất nhưng khi rời đi không được chủ sử dụng đất hoàn trả chi phí.
• Kinh nghiệm giải quyết: Người ở nhờ cần chứng minh yêu cầu chủ sử dụng đất hoàn trả chi phí cho công sức đóng góp quản lý, tôn tạo làm tăng giá trị đất là yêu cầu hợp lý và có cơ sở thông qua những chứng từ, hóa đơn chứng minh chi phí đã bỏ ra và bằng chứng về sự đồng ý của chủ sử dụng đất đối với việc sửa chữa, cải tạo đó (tin nhắn, email, lời khai nhân chứng).

– Tranh chấp khi đất được mua bán hoặc chủ sử dụng đất qua đời:

• Quyền lợi của người ở nhờ có thể bị ảnh hưởng khi chủ sử dụng đất thay đổi hoặc qua đời, người thừa kế không công nhận các đóng góp.
• Kinh nghiệm giải quyết: Nếu có thỏa thuận bằng văn bản với chủ đất cũ, thỏa thuận đó vẫn có giá trị pháp lý đối với người thừa kế hay người nhận chuyển nhượng QSD đất. Nếu không có, việc chứng minh công sức sẽ khó khăn hơn và cần đến các bằng chứng khách quan mạnh mẽ.

2. Khuyến nghị để tránh tranh chấp

            Việc phòng tránh trước những tranh chấp không đáng có sẽ rất quan trọng trong trường hợp quyền và lợi ích hợp pháp của quý vị có nguy cơ bị xâm phạm hay tranh chấp trở thành quá trình kiện tụng phức tạp, tốn kém. Một số phương pháp phòng tránh có thể kể đến như sau:

– Lập thỏa thuận rõ ràng từ đầu: Khi cho ở nhờ hoặc ở nhờ, hãy lập văn bản (hợp đồng thuê, mượn, hoặc biên bản thỏa thuận) ghi rõ quyền và nghĩa vụ của các bên, các hạng mục được phép cải tạo, xây dựng, và cách thức xử lý các công trình, đóng góp khi chấm dứt việc ở nhờ (có được bồi hoàn, bồi hoàn thế nào, hay phải tháo dỡ).

– Lưu giữ chứng từ cẩn thận: Mọi chi phí, vật tư, công sức bỏ ra đều cần được ghi chép lại và có giấy tờ, hóa đơn, biên lai, hình ảnh chứng minh.

– Định kỳ đánh giá, ghi nhận: Nếu là mối quan hệ lâu dài, nên định kỳ cùng nhau đánh giá và ghi nhận các đóng góp đã thực hiện, có thể lập biên bản ghi nhận.

– Tìm hiểu pháp luật liên quan và tham vấn luật sư: Nắm vững các quy định của pháp luật và trong những trường hợp phức tạp, việc tham vấn luật sư là cần thiết để được tư vấn chính xác và bảo vệ quyền lợi.

Kết luận

Việc xác định công sức đóng góp vào việc quản lý, tôn tạo đất cho người ở nhờ là một khía cạnh quan trọng, đòi hỏi sự rõ ràng, minh bạch và công bằng. Mọi sự cố gắng, dù là vật chất, lao động, trí tuệ hay uy tín đều được pháp luật ghi nhận nếu hợp lý. Bằng cách áp dụng các nguyên tắc đánh giá khách quan, dựa trên bằng chứng cụ thể và ưu tiên các thỏa thuận rõ ràng từ ban đầu, chúng ta có thể giảm thiểu rủi ro tranh chấp, duy trì mối quan hệ tốt đẹp giữa các bên và góp phần xây dựng một xã hội văn minh.

Trên đây là nội dung về việc xác định công sức đóng góp vào việc quản lý, tôn tạo tài đất cho người ở nhờ. Nếu còn thắc mắc, độc giả vui lòng liên hệ 0364 919191 để được hỗ trợ, giải đáp.

LUẬTSƯ.NET với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực tư vấn giải quyết tranh chấp hợp đồng, sẽ giúp bạn hiểu thêm những thông tin cần biết về quy trình, báo giá, thời gian thực hiện và các lưu ý liên quan.

LUẬTSƯ.NET CHUYÊN TƯ VẤN VÀ CUNG CẤP CÁC DỊCH VỤ SAU:

• Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp vay nợ
• Luật sư tư vấn giải quyết lĩnh vực hình sự
• Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp tiền đặt cọc
• Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp lao động
• Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp đất đai
• Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp hợp đồng
• Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp thừa kế
• Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp quyền nuôi con
• Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp ly hôn
• Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp lừa đảo online
• Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp dân sự
• Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp chia tài sản
• Luật sư tư vấn lập di chúc tại nhà

Địa chỉ, số điện thoại Luật sư giỏi TP.HCM

Nếu bạn cần hỗ trợ trong việc giải quyết tranh chấp hợp đồng cho vay tài sản, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp.

LUẬTSƯ.NET – LUẬT SƯ GIỎI TP.HCM

📞 Số điện thoại: 0364919191 – 0919989876
📍 Địa chỉ: Số 11 Đường Số 7, KDC CityLand Park Hills, Phường 10, Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh 700000
🌐 Website: www.luậtsư.net
📧 Email: tuvanmienphi@luậtsư.net

Chọn chúng tôi, chọn giải pháp pháp lý hiệu quả nhất!

Tại sao chọn LUẬTSƯ.NET?

1. Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm: Chúng tôi đã xử lý thành công hàng trăm vụ tranh chấp nợ khó đòi, từ cá nhân đến doanh nghiệp.
2. Tư vấn toàn diện: Hỗ trợ khách hàng từ giai đoạn tư vấn ban đầu đến khi thi hành án.
3. Chi phí minh bạch: Cam kết chi phí dịch vụ hợp lý, rõ ràng, không phát sinh.
4. Thời gian giải quyết nhanh chóng: Luật sư của chúng tôi luôn đặt lợi ích khách hàng lên hàng đầu và tối ưu hóa thời gian xử lý vụ việc.

Đăng ký thành lập doanh nghiệp trọn gói giá rẻ chỉ 599k: https://dangkykinhdoanh.top/