Trong Bộ luật Hình sự Việt Nam, việc xử lý đối với người phạm tội dưới 18 tuổi được quy định đặc biệt để bảo vệ quyền lợi của trẻ em, đồng thời tạo cơ hội cho sự cải tạo và hòa nhập cộng đồng. Do trẻ em dưới 18 tuổi chưa hoàn toàn phát triển về mặt thể chất và tinh thần, nên các hình phạt áp dụng cho họ phải mang tính nhân đạo, đồng thời khuyến khích việc giáo dục, sửa chữa hành vi sai trái thay vì trừng phạt nghiêm khắc.
Các hình phạt được áp dụng nếu người dưới 18 tuổi phạm tội
Theo quy định Điều 98 Bộ luật Hình sự .
Người dưới 18 tuổi phạm tội chỉ bị áp dụng một trong các hình phạt sau đây đối với mỗi tội phạm:
– Cảnh cáo.
– Phạt tiền.
– Cải tạo không giam giữ.
– Tù có thời hạn.
Phạt cảnh cáo
Phạt cảnh cáo là một hình thức xử lý nhẹ nhất trong các hình thức xử lý hình sự, có thể được áp dụng đối với người dưới 18 tuổi trong những trường hợp phạm tội ít nghiêm trọng, có tính chất và mức độ phạm tội không quá nghiêm trọng. Đây là hình thức nhắc nhở, cảnh báo để người phạm tội nhận thức được sai lầm và có thể sửa chữa.
Phạt tiền
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, việc áp dụng hình thức phạt tiền đối với người dưới 18 tuổi khi phạm tội có những quy định và điều kiện cụ thể, khác với người trưởng thành. Theo quy định Điều 99 Bộ luật Hình sự 2015:
– Phạt tiền được áp dụng là hình phạt chính đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, nếu người đó có thu nhập hoặc có tài sản riêng.
– Mức tiền phạt đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội không quá một phần hai mức tiền phạt mà điều luật quy định.
Cải tạo không giam giữ
Phạt cải tạo không giam giữ là một hình thức xử lý trong hệ thống pháp luật hình sự Việt Nam, đặc biệt là đối với người dưới 18 tuổi khi phạm tội. Đây là một biện pháp nhẹ nhàng hơn so với các hình thức phạt tù, đồng thời vẫn đảm bảo mục tiêu giáo dục và cải tạo người phạm tội, giúp họ có cơ hội sửa chữa sai lầm và tái hòa nhập xã hội. Theo quy định Điều 100 Bộ luật Hình sự 2015.
– Hình phạt cải tạo không giam giữ được áp dụng đối với người từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi phạm tội ít nghiêm trọng, phạm tội nghiêm trọng hoặc phạm tội rất nghiêm trọng do vô ý hoặc người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng do cố ý.
– Khi áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ đối với người dưới 18 tuổi phạm tội, thì không khấu trừ thu nhập của người đó.
– Thời hạn cải tạo không giam giữ đối với người dưới 18 tuổi phạm tội không quá một phần hai thời hạn mà điều luật quy định.
Tù có thời hạn
Phạt tù có thời hạn đối với người dưới 18 tuổi khi phạm tội là một biện pháp xử lý trong hệ thống pháp luật hình sự Việt Nam, tuy nhiên, hình thức này chỉ được áp dụng trong những trường hợp đặc biệt và với các quy định rất chặt chẽ. Theo quy định Điều 101 Bộ luật Hình sự 2015.
Mức phạt tù có thời hạn áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội được quy định như sau:
– Đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 18 năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định.
– Đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 12 năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá một phần hai mức phạt tù mà điều luật quy định.
