Đưa phương tiện không đảm bảo an toàn kỹ thuật ra đường – Trách nhiệm của chủ xe

1. Khái niệm và ý nghĩa pháp lý

An toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của phương tiện cơ giới là điều kiện bắt buộc để tham gia giao thông. Xe hết niên hạn sử dụng, thiếu thiết bị an toàn, không còn hiệu lực kiểm định… đều tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn, ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng và tài sản của người tham gia giao thông.

2. Các hành vi vi phạm thường gặp

Theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP, các hành vi vi phạm liên quan đến an toàn kỹ thuật phương tiện bao gồm:

• Điều khiển hoặc giao xe không có giấy chứng nhận/tem kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường, hoặc có nhưng đã hết hiệu lực.
• Đưa xe ra đường khi các bộ phận quan trọng (phanh, lái, đèn chiếu sáng, đèn soi biển số, đèn báo hãm, gương chiếu hậu, dây đai an toàn…) không đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật.
• Giao xe cho người khác điều khiển khi phương tiện hết niên hạn sử dụng hoặc không đảm bảo điều kiện an toàn kỹ thuật.

Các hành vi này không chỉ xử phạt đối với người lái xe, mà còn ràng buộc trách nhiệm pháp lý của chủ xe.

3. Một số mức xử phạt theo quy định mới

Căn cứ các điều khoản trong Nghị định 168/2024/NĐ-CP, mức xử phạt cụ thể như sau:

Mức xử phạt đối với người điều khiển phương tiện

• Không thắt dây đai an toàn hoặc chở người không thắt dây an toàn: Phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi “Không thắt dây đai an toàn khi điều khiển xe chạy trên đường” và “Chở người trên xe ô tô không thắt dây đai an toàn (tại vị trí có trang bị dây đai an toàn) khi xe đang chạy”.
• Điều khiển xe không đủ điều kiện an toàn: Mức phạt được quy định theo từng hành vi cụ thể, ví dụ:
  • Sử dụng còi, rú ga liên tục: Phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng.
  • Không sử dụng đủ đèn chiếu sáng từ 18 giờ ngày hôm trước đến 06 giờ ngày hôm sau: Phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng.

Mức xử phạt đối với chủ phương tiện

• Giao phương tiện cho người không đủ điều kiện điều khiển (bao gồm cả trường hợp người điều khiển có giấy phép lái xe nhưng đã hết hạn sử dụng hoặc đang trong thời gian bị tước quyền sử dụng): Phạt tiền từ 28.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với cá nhân, và từ 56.000.000 đồng đến 60.000.000 đồng đối với tổ chức.
• Đưa phương tiện gắn biển số không đúng với chứng nhận đăng ký xe hoặc biển số không do cơ quan có thẩm quyền cấp tham gia giao thông: Phạt tiền từ 12.000.000 đồng đến 14.000.000 đồng đối với cá nhân và từ 24.000.000 đồng đến 28.000.000 đồng đối với tổ chức.
• Giao phương tiện không bảo đảm điều kiện an toàn kỹ thuật hoặc hết niên hạn sử dụng: Các hành vi này bị xử phạt theo quy định tại Điều 32 của Nghị định.
• Chở người trên thùng xe trái quy định: Phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng.

4. Trách nhiệm pháp lý của chủ xe

Pháp luật quy định rõ ràng: chủ xe không thể “khoán trắng” mọi trách nhiệm cho tài xế. Dù không trực tiếp cầm lái, chủ xe vẫn phải chịu trách nhiệm nếu giao phương tiện không đạt chuẩn kỹ thuật hoặc bỏ qua việc kiểm định. Điều này thể hiện sự phân định trách nhiệm một cách hợp lý, bởi chính chủ xe là người đưa ra quyết định cuối cùng về việc phương tiện có đủ điều kiện an toàn khi tham gia giao thông hay không.

5. Kết luận và khuyến nghị

Việc bảo dưỡng định kỳ, đăng kiểm đúng hạn, thay thế thiết bị an toàn kịp thời không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn là biện pháp bảo vệ tính mạng và tài sản của chủ xe cũng như cộng đồng. Với khung xử phạt nghiêm khắc tại Nghị định 168/2024/NĐ-CP, mỗi chủ phương tiện cần ý thức rằng: Xe hỏng – chủ chịu trách nhiệm. Không thể viện dẫn lý do vô ý hoặc giao khoán cho người lái để né tránh nghĩa vụ pháp lý.

Xem thêm 

Quyền lợi của người tiêu dùng dễ bị tổn thương có gì đặc biệt?

Quyền và nghĩa vụ mà người tiêu dùng cần biết năm 2025

Trách nhiệm bảo đảm an toàn thông tin cho người tiêu dùng

Bồi thường thiệt hại: Có nguyên tắc, có giới hạn