Hợp đồng lao động là một trong những yếu tố quan trọng trong mối quan hệ giữa người lao động và người sử dụng lao động. Đây không chỉ là cơ sở pháp lý để đảm bảo quyền lợi cho cả hai bên mà còn giúp định hình trách nhiệm và nghĩa vụ trong suốt quá trình làm việc. Mỗi loại hợp đồng lao động có những đặc điểm và quy định khác nhau, phù hợp với tính chất công việc và yêu cầu của từng bên.
Hợp đồng lao động là gì?
Hợp đồng lao động là một thỏa thuận pháp lý giữa người lao động và người sử dụng lao động, trong đó quy định về quyền lợi, nghĩa vụ và trách nhiệm của các bên trong mối quan hệ lao động. Hợp đồng này nhằm đảm bảo quyền lợi của người lao động, đồng thời giúp người sử dụng lao động có cơ sở pháp lý để quản lý và điều hành công việc.
Theo quy định Điều 13 Bộ luật Lao động 2019.
– Hợp đồng lao động là sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả công, tiền lương, điều kiện lao động, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động.
– Trường hợp hai bên thỏa thuận bằng tên gọi khác nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên thì được coi là hợp đồng lao động.
– Trước khi nhận người lao động vào làm việc thì người sử dụng lao động phải giao kết hợp đồng lao động với người lao động.
Hình thức hợp đồng lao động
Theo quy định Điều 14 Bộ luật Lao động 2019.
– Hợp đồng lao động phải được giao kết bằng văn bản và được làm thành 02 bản, người lao động giữ 01 bản, người sử dụng lao động giữ 01 bản, trừ trường hợp giao kết thông qua phương tiện điện tử.
– Hợp đồng lao động được giao kết thông qua phương tiện điện tử dưới hình thức thông điệp dữ liệu theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử có giá trị như hợp đồng lao động bằng văn bản.
– Hai bên có thể giao kết hợp đồng lao động bằng lời nói đối với hợp đồng có thời hạn dưới 01 tháng, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 18, điểm a khoản 1 Điều 145 và khoản 1 Điều 162 Bộ luật Lao động 2019.
Nguyên tắc giao kết hợp đồng lao động
Theo Điều 15 Bộ luật Lao động 2019 quy định các bên tham gia hợp đồng lao động phải:
– Tự nguyện, bình đẳng, thiện chí, hợp tác và trung thực.
– Tự do giao kết hợp đồng lao động nhưng không được trái pháp luật, thỏa ước lao động tập thể, đạo đức xã hội.
Các loại hợp đồng lao động
Theo quy định Điều 20 Bộ luật Lao động 2019.
Hợp đồng lao động phải được giao kết theo một trong các loại sau đây:
(1) Hợp đồng lao động không xác định thời hạn là hợp đồng mà trong đó hai bên không xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng.
(2) Hợp đồng lao động xác định thời hạn là hợp đồng mà trong đó hai bên xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng trong thời gian không quá 36 tháng kể từ thời điểm có hiệu lực của hợp đồng.
(3) Khi hợp đồng lao động xác định thời hạn hết hạn mà người lao động vẫn tiếp tục làm việc thì thực hiện như sau:
– Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày hợp đồng lao động hết hạn, hai bên phải ký kết hợp đồng lao động mới. Trong thời gian chưa ký kết hợp đồng lao động mới thì quyền, nghĩa vụ, lợi ích của hai bên được thực hiện theo hợp đồng đã giao kết.
– Nếu hết thời hạn 30 ngày kể từ ngày hợp đồng lao động hết hạn mà hai bên không ký kết hợp đồng lao động mới thì hợp đồng đã giao kết là hợp đồng lao động xác định thời hạn trở thành hợp đồng lao động không xác định thời hạn.
(4) Trường hợp hai bên ký kết hợp đồng lao động mới là hợp đồng lao động xác định thời hạn thì cũng chỉ được ký thêm 01 lần, sau đó nếu người lao động vẫn tiếp tục làm việc thì phải ký kết hợp đồng lao động không xác định thời hạn, trừ hợp đồng lao động đối với người được thuê làm giám đốc trong doanh nghiệp có vốn nhà nước và trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 149, khoản 2 Điều 151 và khoản 4 Điều 177 của Bộ luật Lao động 2019.
