Ly hôn có yếu tố nước ngoài được xem là phức tạp hơn so với ly hôn trong nước. Dưới đây là trình tự, thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài và thẩm quyền giải quyết theo quy định của pháp luật Việt Nam:
1. Khái niệm ly hôn có yếu tố nước ngoài:
Căn cứ theo khoản 14 Điều 3 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014: “Ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án”.
Ngoài ra, theo quy định tại Điều 127 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 , ly hôn có yếu tố ước ngoài là:
“1. Việc ly hôn giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài, giữa người nước ngoài với nhau thường trú ở Việt Nam được giải quyết tại cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam theo quy định của Luật này.
2. Trong trường hợp bên là công dân Việt Nam không thường trú ở Việt Nam vào thời điểm yêu cầu ly hôn thì việc ly hôn được giải quyết theo pháp luật của nước nơi thường trú chung của vợ chồng; nếu họ không có nơi thường trú chung thì giải quyết theo pháp luật Việt Nam.
3. việc giải quyết tài sản là bất động sản ở nước ngoài khi ly hôn tuân theo pháp luật của nước nơi có bất động sản đó”.
Như vậy, từ quy định trên có thể hiểu ly hôn có yếu tố nước ngoài là việc ly hôn giữa:
- Một bên hoặc cả hai bên là người nước ngoài.
- Công dân Việt Nam ly hôn với công dân Việt Nam nhưng một bên đang định cư ở nước ngoài.
- Việc ly hôn được thực hiện tại cơ quan có thẩm quyền nước ngoài nhưng liên quan đến công dân Việt Nam.
2. Hồ sơ ly hôn có yếu tố nước ngoài
Tùy vào hình thức ly hôn (đơn phương hay thuận tình), hồ sơ sẽ có những điểm khác nhau:
Trường hợp thuận tình ly hôn (cả hai đồng ý ly hôn)
- Đơn yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn (theo mẫu).
- Giấy chứng nhận kết hôn (bản chính hoặc bản sao có chứng thực).
- CMND/CCCD/Hộ chiếu của cả hai bên (bản sao có chứng thực).
- Giấy xác nhận thông tin cư trú; Thẻ tạm trú của người nước ngoài tại Việt Nam (Bản sao chứng thực);
- Giấy khai sinh của con chung (nếu có).
- Các giấy tờ về tài sản chung (nếu có tranh chấp tài sản).
Trường hợp đơn phương ly hôn (một bên yêu cầu ly hôn)
Ngoài các giấy tờ trên, cần thêm:
- Đơn khởi kiện ly hôn (theo mẫu).
- Chứng cứ chứng minh nguyên nhân ly hôn, ví dụ: bằng chứng bị bạo lực gia đình, bằng chứng vi phạm nghĩa vụ hôn nhân (ngoại tình, bỏ mặc vợ/chồng, con cái…).
- Các giấy tờ chứng minh tài sản tranh chấp (nếu có).
Lưu ý:
- Nếu giấy tờ do nước ngoài cấp, cần hợp pháp hóa lãnh sự và dịch sang tiếng Việt.
- Nếu một bên ở nước ngoài, có thể ủy quyền cho người khác làm thủ tục ly hôn tại Việt Nam.
3. Trình tự, thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài tại Việt Nam
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Bước 2: Nộp hồ sơ khởi kiện:
- Nộp hồ sơ trực tiếp hoặc qua đường bưu điện tại Tòa án nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền.
Bước 3: Tòa án thụ lý vụ án:
- Tòa án kiểm tra hồ sơ, nếu đầy đủ và hợp lệ sẽ ra thông báo nộp tiền tạm ứng án phí.
Bước 4: Nộp tiền tạm ứng án phí:
- Sau khi nộp tiền tạm ứng án phí, Tòa án sẽ ra thông báo thụ lý vụ án.
Bước 5: Tòa án tiến hành các thủ tục tố tụng:
- Tòa án triệu tập các bên để lấy lời khai, hòa giải, thu thập chứng cứ.
- Tòa án có thể yêu cầu các cơ quan, tổ chức có liên quan cung cấp thông tin, tài liệu.
- Tòa án có thể trưng cầu giám định, định giá tài sản.
Bước 6: Mở phiên tòa xét xử:
- Tòa án ra bản án hoặc quyết định giải quyết vụ án ly hôn.
4. Thẩm quyền giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài
Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi cư trú, làm việc của bị đơn (nếu là ly hôn đơn phương) hoặc nơi cư trú, làm việc của một trong hai bên (nếu là ly hôn thuận tình) có thẩm quyền giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài.
Xem thêm:
Kết hôn có yếu tố nước ngoài: hồ sơ, trình tự thủ tục và thẩm quyền giải quyết
