Tảo hôn, một hiện tượng xã hội vẫn tồn tại ở nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam, là vấn đề gây lo ngại về sức khỏe, tâm lý và quyền lợi của những người liên quan, đặc biệt là trẻ em. Hành vi này không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của các em mà còn vi phạm các quyền cơ bản về tự do, quyền quyết định và bảo vệ sự an toàn của mỗi cá nhân. Với mục tiêu bảo vệ quyền lợi của trẻ em, pháp luật Việt Nam đã đưa ra các quy định nghiêm ngặt nhằm ngăn chặn tảo hôn và bảo vệ những người chưa đủ tuổi kết hôn.
Tảo hôn là gì?
Theo khoản 8 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định. Tảo hôn là việc lấy vợ, lấy chồng khi một bên hoặc cả hai bên chưa đủ tuổi kết hôn theo quy định. Độ tuổi được kết hôn theo quy định: nam từ đủ 20 tuổi và nữ từ đủ 18 tuổi.
Tác hại của tảo hôn?
Tảo hôn, hay kết hôn khi còn quá trẻ, là một vấn đề xã hội nghiêm trọng ảnh hưởng đến cả cá nhân và cộng đồng. Mặc dù nhiều người vẫn cho rằng việc kết hôn sớm có thể giúp ổn định cuộc sống, nhưng thực tế, tảo hôn mang lại rất nhiều tác hại sâu rộng. Những hệ lụy này không chỉ tác động đến sức khỏe, tinh thần và tương lai của các cô gái trẻ mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của xã hội.
(1) Ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản. Ở tuổi này cơ thể và bộ máy sinh dục của cả nam và nữ vẫn còn đang phát triển, chưa hoàn thiện, chưa thích hợp cho việc sinh đẻ. Nếu kết hôn và sinh đẻ ở tuổi này thì rất nguy hiểm cho tính mạng của cả mẹ và con. Đứa con sinh ra sẽ còi cọc, nhẹ cân, không thể khỏe mạnh, dễ bị các dị tật. Chính vì vậy mà Luật hôn nhân và gia đình của nước ta đã quy định tuổi kết hôn của nữ là đủ 18 tuổi trở lên và tuổi kết hôn của nam là đủ 20 tuổi trở lên. Nếu nam nữ kết hôn dưới tuổi quy định của luật pháp thì gọi là Tảo hôn và hôn nhân sẽ không được pháp luật công nhận, bảo hộ.
(2) Ảnh hướng đến tinh thần. Khi kết hôn sớm, trẻ em sẽ phải đối mặt với nhiều gánh nặng trong cuộc sống gia đình, không còn được sống thật với lứa tuổi của mình. Các em không được vui chơi, tham gia các hoạt động giải trí, các sinh hoạt văn hóa nghệ thuật… thay vào đó là nỗi lo toan về hôn nhân, gia đình.
(3) Về môi trường giáo dục. Các trường hợp tảo hôn thường phải nghỉ học giữa chừng, mất đi cơ hội học tập, phát triển, thiếu kiến thức xã hội, cản trở con đường phát triển tài năng, nhân cách, trí tuệ và thể chất.
(4) Về kinh tế. Nhiều cặp vợ chồng tảo hôn không có việc làm hoặc gặp khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm, không tự chủ về kinh tế dẫn đến tỷ lệ đói nghèo ngày càng gia tăng. Từ đó, kéo theo tình trạng đổ vỡ hạnh phúc gia đình, ly hôn, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của trẻ em.
(5) Về xã hội. Tảo hôn ảnh hưởng đến chất lượng dân số, tăng tỷ lệ người thiểu năng về thể chất, trí tuệ, người tàn tật, khuyết tật, tạo thành gánh nặng cho sự phát triển của xã hội.
Các hành vi tảo hôn xử lý như thế nào?
(1) Quy định về Hành chính
Theo quy định Điều 58 Nghị định 82/2020/NĐ-CP xử phạt đối với hành vi tảo hôn, tổ chức tảo hôn như sau:
– Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi tổ chức lấy vợ, lấy chồng cho người chưa đủ tuổi kết hôn.
– Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi duy trì quan hệ vợ chồng trái pháp luật với người chưa đủ tuổi kết hôn mặc dù đã có bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án.
(2) Quy định về Hình sự
Người có hành vi tổ chức tảo hôn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội tổ chức tảo hôn được quy định tại Điều 183 Bộ luật Hình sự 2015:
Người nào tổ chức việc lấy vợ, lấy chồng cho những người chưa đến tuổi kết hôn, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng hoặc phạt cải tạ
