Vì một phiên tòa công bằng: Người bị buộc tội có những quyền gì?

Đánh giá bài viết

Các quyền cơ bản của người bị buộc tội trong giai đoạn điều tra

Giai đoạn điều tra là lúc cơ quan điều tra tiến hành thu thập chứng cứ, lấy lời khai, trưng cầu giám định. Để tránh tình trạng điều tra một chiều, pháp luật đã quy định một loạt quyền cho người bị buộc tội.

Quyền được thông báo về lý do bắt giữ và nội dung buộc tội

Căn cứ vào điểm a khoản 2 Điều 58 Bộ Luật Hình sự 2015, ngay sau khi bị bắt, bị tạm giữ hoặc có quyết định khởi tố, người bị buộc tội phải được thông báo rõ ràng về:

Lý do bắt giữ,
Tội danh bị điều tra.

Đây là quyền cơ bản giúp họ hiểu rõ mình đang đứng trước nguy cơ pháp lý nào, để chuẩn bị phương án bảo vệ quyền lợi hợp pháp.

Quyền không bị ép cung, không buộc phải tự buộc tội mình

Pháp luật bảo vệ quyền im lặng của người bị buộc tội. Họ có thể trình bày lời khai nếu muốn, nhưng không bắt buộc phải khai điều bất lợi cho mình hay phải nhận tội trong bất kỳ hoàn cảnh nào.
Đây là một bước tiến lớn trong cải cách tư pháp, thể hiện nguyên tắc “suy đoán vô tội” – một nguyên tắc cốt lõi trong luật hình sự hiện đại.

Quyền có luật sư – nền tảng của quyền bào chữa

Căn cứ Điều 72, điểm c khoản 2 Điều 58 Bộ Luật Hình sự 2015 người bị buộc tội có thể:

Tự mình bào chữa;
Nhờ người bào chữa, thường là luật sư, để hỗ trợ pháp lý.

Luật sư có thể tham gia từ khi khởi tố bị can. Cơ quan điều tra có nghĩa vụ tạo điều kiện để người bào chữa làm việc, gặp gỡ thân chủ, tiếp cận hồ sơ sau khi kết thúc điều tra.

Quyền được khiếu nại hành vi, quyết định tố tụng

Nếu cảm thấy bị vi phạm quyền trong quá trình điều tra, người bị buộc tội có quyền khiếu nại đến thủ trưởng cơ quan điều tra, Viện kiểm sát hoặc các cơ quan cấp trên.
Đây là cơ chế kiểm soát quyền lực tố tụng, ngăn ngừa việc lạm quyền hoặc điều tra thiếu khách quan.

Quyền tiếp cận tài liệu sau điều tra

Sau khi kết thúc điều tra, bị can có quyền:

Đọc;
Ghi chép;
Sao chụp tài liệu liên quan đến việc buộc tội hoặc lời khai của mình.

Quyền này đặc biệt quan trọng trong việc chuẩn bị cho giai đoạn truy tố và bào chữa tại tòa.

Quyền của người bị buộc tội trong giai đoạn truy tố

Khi hồ sơ điều tra chuyển sang Viện kiểm sát, bị can bước vào giai đoạn truy tố. Mặc dù trọng tâm đã chuyển từ điều tra sang thẩm định cáo trạng, người bị buộc tội vẫn giữ hầu hết các quyền cũ, và có thêm một số quyền mới

Quyền được biết và nhận bản cáo trạng

Bị can phải được Viện kiểm sát:

Thông báo quyết định truy tố,
Giao bản cáo trạng,
Cung cấp tài liệu liên quan đến cáo buộc.

Đây là nền tảng để họ chuẩn bị bào chữa và hợp tác với luật sư trước khi ra tòa.

Quyền yêu cầu thay đổi người tiến hành tố tụng

Nếu bị can cho rằng điều tra viên hoặc kiểm sát viên không vô tư phân minh, họ có quyền yêu cầu thay đổi người tiến hành tố tụng, theo quy định của pháp luật hiện hành.

Quyền đề nghị triệu tập người làm chứng, người giám định

Người bị buộc tội có thể đề nghị Viện kiểm sát triệu tập những người có thể làm sáng tỏ vụ án, nhằm hỗ trợ việc chứng minh sự vô tội hoặc các tình tiết giảm nhẹ.

Trách nhiệm của cơ quan tiến hành tố tụng

Các cơ quan như Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, và những người tiến hành tố tụng có nghĩa vụ pháp lý để đảm bảo quyền của người bị buộc tội được thực thi đầy đủ:

Giải thích quyền và nghĩa vụ cho người bị buộc tội (Điều 59 Bộ luật hình sự 2015)
Tôn trọng nhân phẩm, danh dự, quyền con người (Điều 8 Bộ luật hình sự 2015)
Không được bức cung, nhục hình, mớm cung (Điều 10 Bộ luật hình sự 2015)
Tạo điều kiện để luật sư làm việc hiệu quả, minh bạch
Sự tuân thủ của các cơ quan này là yếu tố quyết định sự công bằng và khách quan của cả quá trình tố tụng.

Vai trò thiết yếu của luật sư bào chữa

Có luật sư tham gia sớm không chỉ giúp họ hiểu rõ quyền mình mà còn có thể làm thay đổi cục diện vụ án. Trong vụ án hình sự Luật sư có thể:

Gặp thân chủ không bị giám sát,
Đề xuất điều tra bổ sung,
Tranh luận về chứng cứ và pháp lý,
Khiếu nại các vi phạm tố tụng.
Sự hiện diện của luật sư chính là “hàng rào pháp lý” ngăn chặn các rủi ro sai lệch trong tố tụng.

Kết luận

Việc bảo đảm đầy đủ các quyền của người bị buộc tội không chỉ là yêu cầu pháp lý, mà còn là thước đo của công lý và văn minh tố tụng. Càng bảo vệ tốt người bị buộc tội, hệ thống tư pháp càng giảm nguy cơ oan sai, càng tăng sự tín nhiệm trong xã hội.

Cơ quan tiến hành tố tụng cần thực hiện nghiêm túc các quy định pháp luật, còn người dân đặc biệt là người bị buộc tội cần ý thức rõ quyền của mình, chủ động yêu cầu và sử dụng sự hỗ trợ của luật sư để bảo vệ bản thân trong quá trình tố tụng.

GIỚI THIỆU

LUẬTSƯ.NET CHUYÊN TƯ VẤN VÀ CUNG CẤP CÁC DỊCH VỤ SAU:

Địa chỉ, số điện thoại Luật sư giỏi TP.HCM

Nếu bạn cần hỗ trợ trong việc giải quyết tranh chấp hợp đồng cho vay tài sản, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp.

LUẬTSƯ.NET – LUẬT SƯ GIỎI TP.HCM

📞 Số điện thoại: 0364919191 – 0919989876
📍 Địa chỉ: Số 11 Đường Số 7, KDC CityLand Park Hills, Phường 10, Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh 700000
🌐 Website: www.luậtsư.net
📧 Email: tuvanmienphi@luậtsư.net

“Chọn chúng tôi, chọn giải pháp pháp lý hiệu quả nhất!”

Tại sao chọn LUẬTSƯ.NET?

Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm: Chúng tôi đã xử lý thành công hàng trăm vụ tranh chấp nợ tel: 0364919191khó đòi, từ cá nhân đến doanh nghiệp.
Tư vấn toàn diện: Hỗ trợ khách hàng từ giai đoạn tư vấn ban đầu đến khi thi hành án.
Chi phí minh bạch: Cam kết chi phí dịch vụ hợp lý, rõ ràng, không phát sinh.
Thời gian giải quyết nhanh chóng: Luật sư của chúng tôi luôn đặt lợi ích khách hàng lên hàng đầu và tối ưu hóa thời gian xử lý vụ việc.

Đăng ký thành lập doanh nghiệp trọn gói giá rẻ chỉ 599k: https://dangkykinhdoanh.top/

Xem thêm

Biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt: Những điều cần biết theo quy định pháp luật

Bị can và bị cáo: Những điều cần biết