Đầu tư dự án mới tại Việt Nam - 'Bản đồ pháp lý' chi tiết cho nhà đầu tư nước ngoài

Đánh giá bài viết

Việt Nam, với môi trường chính trị ổn định, kinh tế năng động và chính sách ngày càng cởi mở, đã trở thành điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư nước ngoài (NĐTNN). Tuy nhiên, việc khởi sự một dự án đầu tư mới tại đây đòi hỏi sự am hiểu sâu sắc về hệ thống pháp luật và quy trình thủ tục đôi khi khá phức tạp. Để hành trình đầu tư của bạn “thuận buồm xuôi gió”, LUẬTSƯ.NET sẽ cung cấp một “bản đồ pháp lý” chi tiết, giúp bạn nắm vững các bước cần thiết và tự tin triển khai dự án tại Việt Nam.

1. Nhà đầu tư nước ngoài và dự án đầu tư mới – Hiểu đúng khái niệm

Trước khi đi vào thủ tục, cần làm rõ các khái niệm cơ bản theo Luật Đầu tư số 61/2020/QH14:

Nhà đầu tư nước ngoài: Là cá nhân có quốc tịch nước ngoài hoặc tổ chức thành lập theo pháp luật nước ngoài thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam (Khoản 19 Điều 3 Luật Đầu tư).
Dự án đầu tư mới: Là dự án được thực hiện lần đầu hoặc dự án độc lập với dự án đang hoạt động (Khoản 4 Điều 3 Luật Đầu tư). Đây là trường hợp NĐTNN muốn thành lập một pháp nhân kinh tế mới tại Việt Nam để triển khai dự án.

2. Bước khởi đầu: Có cần Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (IRC)?

Đây là câu hỏi cốt lõi đầu tiên. Theo Điều 37 Luật Đầu tư 2020, NĐTNN phải thực hiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (Investment Registration Certificate – IRC) khi thực hiện dự án đầu tư mới tại Việt Nam, trừ một số trường hợp đặc biệt như đầu tư theo hình thức góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp của tổ chức kinh tế đã thành lập tại Việt Nam (nhưng ngay cả trường hợp này cũng có thể cần đăng ký nếu làm tăng tỷ lệ sở hữu của NĐTNN lên mức nhất định hoặc đầu tư vào ngành nghề có điều kiện).

Việc cấp IRC là bước pháp lý đầu tiên để Nhà nước ghi nhận chính thức dự án đầu tư của NĐTNN.

3. “Ngã rẽ” thủ tục: Cần chấp thuận chủ trương đầu tư (IPA) hay chỉ cần IRC?

Quy trình cụ thể sẽ phụ thuộc vào tính chất và quy mô của dự án, dẫn đến hai “con đường” chính:

**3.1. Con đường 1: Dự án thuộc diện phải có Chấp thuận chủ trương đầu tư (Investment Policy Approval – IPA) trước khi xin cấp IRC**

Đối tượng áp dụng: Các dự án có quy mô lớn, ảnh hưởng sâu rộng hoặc thuộc các lĩnh vực nhạy cảm, cần sự phê duyệt ở cấp cao hơn. Cụ thể theo Điều 30, 31, 32 Luật Đầu tư 2020 bao gồm (nhưng không giới hạn):
- – Dự án ảnh hưởng lớn đến môi trường hoặc tiềm ẩn ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường (ví dụ: có yêu cầu chuyển mục đích sử dụng đất rừng đặc dụng, phòng hộ…).
- – Dự án có yêu cầu chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa nước từ 02 vụ trở lên với quy mô nhất định.
- – Dự án có yêu cầu di dân, tái định cư với quy mô lớn.
- – Dự án xây dựng và kinh doanh sân golf, casino, nhà ở (để bán, cho thuê, cho thuê mua)…
- – Dự án có quy mô vốn đầu tư rất lớn (tùy thẩm quyền phê duyệt của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ hay UBND cấp tỉnh).
- – Dự án của NĐTNN trong lĩnh vực công nghệ nhạy cảm, hoặc tại các khu vực biển, đảo, biên giới…
Quy trình:
- Bước 1: NĐTNN nộp hồ sơ đề nghị Chấp thuận chủ trương đầu tư đến Bộ Kế hoạch và Đầu tư hoặc Sở Kế hoạch và Đầu tư cấp tỉnh (tùy thẩm quyền).
- Bước 2: Cơ quan tiếp nhận lấy ý kiến thẩm định của các Bộ, ngành, địa phương liên quan.
- Bước 3: Lập báo cáo thẩm định trình cơ quan có thẩm quyền (UBND cấp tỉnh, Thủ tướng Chính phủ hoặc Quốc hội) xem xét, quyết định Chấp thuận chủ trương đầu tư.
- Bước 4: Sau khi có văn bản Chấp thuận chủ trương đầu tư, NĐTNN mới tiến hành thủ tục xin cấp IRC (như Con đường 2).
Lưu ý: Thủ tục xin IPA thường phức tạp và mất nhiều thời gian hơn.

**3.2. Con đường 2: Dự án không thuộc diện phải Chấp thuận chủ trương đầu tư, chỉ cần thực hiện thủ tục cấp IRC**

Đối tượng áp dụng: Các dự án đầu tư của NĐTNN không thuộc các trường hợp nêu tại Mục 3.1. Đây là trường hợp phổ biến hơn đối với các dự án quy mô vừa và nhỏ.
Quy trình cấp IRC (Điều 38 Luật Đầu tư):
- Bước 1: NĐTNN chuẩn bị hồ sơ đề nghị cấp IRC, bao gồm:
  - Văn bản đề nghị thực hiện dự án đầu tư.
  - Tài liệu về tư cách pháp lý của nhà đầu tư (Bản sao hộ chiếu/CCCD đối với cá nhân; Bản sao Giấy chứng nhận thành lập hoặc tài liệu tương đương đối với tổ chức).
  - Đề xuất dự án đầu tư (nêu rõ mục tiêu, quy mô, vốn, địa điểm, thời hạn, tiến độ, nhu cầu lao động, đề xuất hưởng ưu đãi…).
  - Tài liệu chứng minh năng lực tài chính (Báo cáo tài chính 02 năm gần nhất; Cam kết hỗ trợ tài chính của công ty mẹ/tổ chức tài chính; Bảo lãnh; Xác nhận số dư tài khoản ngân hàng…).
  - Đề xuất nhu cầu sử dụng đất (nếu có); Giải trình về sử dụng công nghệ (đối với dự án thuộc diện thẩm định công nghệ).
  - Hợp đồng BCC (nếu đầu tư theo hình thức hợp đồng BCC).
- Bước 2: NĐTNN nộp hồ sơ đến Cơ quan đăng ký đầu tư có thẩm quyền:
  - Sở Kế hoạch và Đầu tư cấp tỉnh: Nếu dự án thực hiện ngoài Khu công nghiệp (KCN), Khu chế xuất (KCX), Khu công nghệ cao (KCNC), Khu kinh tế (KKT).
  - Ban Quản lý các KCN, KCX, KCNC, KKT: Nếu dự án thực hiện bên trong các khu này.
- Bước 3: Cơ quan đăng ký đầu tư xem xét hồ sơ. Nếu hợp lệ và dự án đáp ứng các điều kiện (về ngành nghề, thị trường, an ninh quốc phòng, quy hoạch…), sẽ cấp IRC trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Trường hợp từ chối phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do.

4. Thành lập Tổ chức kinh tế (Doanh nghiệp) – Bước đi tiếp theo

Sau khi có IRC (và IPA nếu cần), NĐTNN cần thành lập một tổ chức kinh tế (thường là Công ty TNHH hoặc Công ty Cổ phần) tại Việt Nam để trực tiếp triển khai dự án.

Thủ tục: Thực hiện theo quy định của Luật Doanh nghiệp số 59/2020/QH14 và Nghị định 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp.
- Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ đăng ký thành lập doanh nghiệp, gồm:
  - Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp.
  - Điều lệ công ty.
  - Danh sách thành viên (đối với Cty TNHH 2 TV trở lên) hoặc cổ đông sáng lập (đối với Cty CP).
  - Bản sao hợp lệ các giấy tờ: Thẻ CCCD/Hộ chiếu của người đại diện theo pháp luật, thành viên/cổ đông là cá nhân; Giấy CN thành lập/Quyết định thành lập của thành viên/cổ đông là tổ chức; Văn bản cử người đại diện theo ủy quyền (nếu có).
  - Bản sao hợp lệ Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (IRC) đã được cấp.
- Bước 2: Nộp hồ sơ đến Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính.
- Bước 3: Phòng Đăng ký kinh doanh xem xét hồ sơ và cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (Enterprise Registration Certificate – ERC) trong thời hạn 03 ngày làm việc nếu hồ sơ hợp lệ.

5. Các thủ tục sau cấp phép không thể bỏ qua

Sau khi có IRC và ERC, doanh nghiệp cần hoàn tất các bước sau:

– Khắc dấu và thông báo mẫu dấu (hiện nay doanh nghiệp tự quyết định về hình thức, số lượng và nội dung con dấu, nhưng vẫn cần thực hiện thủ tục thông báo mẫu dấu).
– Mở tài khoản vốn đầu tư trực tiếp (DICA) tại một ngân hàng được phép ở Việt Nam để thực hiện chuyển vốn đầu tư.
– Đăng ký thuế ban đầu, mua/đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử.
– Góp đủ vốn điều lệ/vốn đầu tư theo đúng tiến độ đã cam kết trong IRC và Điều lệ.
– Xin các giấy phép con, giấy phép đủ điều kiện kinh doanh (nếu ngành nghề đầu tư yêu cầu).
– Thực hiện các thủ tục về đất đai, xây dựng, môi trường… tùy thuộc vào dự án.

6. Những lưu ý “xương máu” cho NĐTNN

Điều kiện tiếp cận thị trường: Kiểm tra kỹ các điều kiện áp dụng đối với NĐTNN trong ngành nghề dự kiến đầu tư (tỷ lệ sở hữu, hình thức đầu tư, phạm vi hoạt động…) theo Biểu cam kết WTO và pháp luật Việt Nam.
Năng lực tài chính: Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ chứng minh năng lực tài chính một cách thuyết phục.
Tiến độ góp vốn: Tuân thủ nghiêm ngặt thời hạn góp vốn đã đăng ký (thường là 90 ngày kể từ ngày cấp ERC đối với vốn điều lệ). Chậm trễ có thể dẫn đến xử phạt.
Địa điểm thực hiện dự án: Đảm bảo địa điểm phù hợp với quy hoạch và mục đích sử dụng đất.
Thủ tục về đất đai, môi trường: Đây thường là các thủ tục phức tạp, cần tìm hiểu kỹ và thực hiện song song (nếu có thể) để tiết kiệm thời gian.

7. Lời khuyên từ LUẬTSƯ.NET

Thủ tục đầu tư tại Việt Nam cho NĐTNN tuy đã được cải thiện nhưng vẫn còn nhiều quy định chồng chéo và yêu cầu chi tiết. Để đảm bảo dự án diễn ra thuận lợi, đúng pháp luật và tối ưu hóa lợi ích:

Nghiên cứu kỹ lưỡng: Tìm hiểu sâu về ngành nghề, địa bàn, chính sách ưu đãi và các rào cản pháp lý tiềm ẩn trước khi bắt đầu.
Lập kế hoạch chi tiết: Xây dựng lộ trình thực hiện các thủ tục pháp lý rõ ràng, dự trù thời gian và chi phí hợp lý.
Chuẩn bị hồ sơ chuẩn mực: Đảm bảo hồ sơ đầy đủ, chính xác, hợp pháp ngay từ đầu để tránh bị yêu cầu sửa đổi, bổ sung gây mất thời gian.
Tìm kiếm đối tác tin cậy: Nếu cần, hãy hợp tác với các đối tác địa phương am hiểu thị trường và pháp luật.
Tham vấn chuyên gia pháp lý: Đây là bước đi khôn ngoan. Việc thuê luật sư hoặc công ty tư vấn luật có kinh nghiệm về đầu tư nước ngoài tại Việt Nam sẽ giúp bạn định hướng đúng đắn, xử lý hiệu quả các thủ tục phức tạp, phòng ngừa rủi ro và bảo vệ quyền lợi tối đa.

LUẬTSƯ.NET với đội ngũ luật sư chuyên sâu về đầu tư, doanh nghiệp và thương mại, luôn sẵn sàng đồng hành cùng các nhà đầu tư nước ngoài trên hành trình khám phá và chinh phục thị trường Việt Nam, biến ý tưởng đầu tư của bạn thành hiện thực thành công.

LUẬTSƯ.NET CHUYÊN TƯ VẤN VÀ CUNG CẤP CÁC DỊCH VỤ SAU:

Địa chỉ, số điện thoại Luật sư giỏi TP.HCM

Nếu bạn cần hỗ trợ trong việc giải quyết tranh chấp hợp đồng cho vay tài sản, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp.

LUẬTSƯ.NET – LUẬT SƯ GIỎI TP.HCM

📞 Số điện thoại: 0364919191 – 0919989876
📍 Địa chỉ: Số 11 Đường Số 7, KDC CityLand Park Hills, Phường 10, Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh 700000
🌐 Website: www.luậtsư.net
📧 Email: tuvanmienphi@luậtsư.net

“Chọn chúng tôi, chọn giải pháp pháp lý hiệu quả nhất!

Tại sao chọn LUẬTSƯ.NET?

Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm: Chúng tôi đã xử lý thành công hàng trăm vụ tranh chấp nợ khó đòi, từ cá nhân đến doanh nghiệp.
Tư vấn toàn diện: Hỗ trợ khách hàng từ giai đoạn tư vấn ban đầu đến khi thi hành án.
Chi phí minh bạch: Cam kết chi phí dịch vụ hợp lý, rõ ràng, không phát sinh.
Thời gian giải quyết nhanh chóng: Luật sư của chúng tôi luôn đặt lợi ích khách hàng lên hàng đầu và tối ưu hóa thời gian xử lý vụ việc.

Đăng ký thành lập doanh nghiệp trọn gói giá rẻ chỉ 599k: https://dangkykinhdoanh.top/

Xem thêm:
TẠI SAO ĐĂNG KÝ KIỂU DÁNG CÔNG NGHIỆP LÀ BƯỚC ĐI CHIẾN LƯỢC?
Bảo vệ thiết kế sản phẩm – Quy trình đăng ký kiểu dáng công nghiệp A-Z
Hiểu đúng về Cạnh tranh không lành theo Pháp luật Việt Nam
HOÀN THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG – “MỞ KHÓA” DÒNG TIỀN HAY “MÊ CUNG” THỦ TỤC PHÁP LÝ?
Giao dịch liên kết & Giá chuyển nhượng – ‘Mắt bão’ rủi ro thuế – Làm sao để quản lý hiệu quả
Hóa đơn điện tử – Không chỉ là xu thế, là bắt buộc!
Hiệp định thương mại tự do – ‘Đại lộ’ cơ hội hay ‘Ma trận’ pháp lý?
Ưu đãi đầu tư – ‘Thỏi nam châm’ hút vốn – Nắm vững chính sách và điều kiện để hưởng lợi tối đa

Đầu tư dự án mới tại Việt Nam – ‘Bản đồ pháp lý’ chi tiết cho nhà đầu tư nước ngoài