Đồng phạm, trách nhiệm pháp lý của đồng phạm

Đánh giá bài viết

1. Thế nào là đồng phạm?

Theo quy định tại khoản 1 Điều 17 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) Đồng phạm là trường hợp có hai người trở lên cố ý cùng thực hiện một tội phạm.

Đặc điểm của đồng phạm:

Có từ hai người trở lên cùng tham gia vào hành vi phạm tội.
Những người này phải có ý chí thống nhất cùng thực hiện hành vi phạm tội.
Đồng phạm có thể tham gia ở nhiều giai đoạn khác nhau của tội phạm (chuẩn bị, thực hiện, giúp sức…).

2. Các loại đồng phạm

Căn cứ theo khoản 3 Điều 17 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) Người đồng phạm bao gồm người tổ chức, người thực hành, người xúi giục, người giúp sức.

Người thực hành là người trực tiếp thực hiện tội phạm.
Người tổ chức là người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy việc thực hiện tội phạm.
Người xúi giục là người kích động, dụ dỗ, thúc đẩy người khác thực hiện tội phạm.
Người giúp sức là người tạo điều kiện tinh thần hoặc vật chất cho việc thực hiện tội phạm.

3. Trách nhiệm pháp lý của đồng phạm

Trách nhiệm pháp lý của đồng phạm phụ thuộc vào vai trò và mức độ tham gia của từng người. Theo Điều 58 Bộ luật Hình sự 2015, việc xử lý đồng phạm được thực hiện như sau:

Nguyên tắc xử lý:

Mỗi đồng phạm đều bị truy cứu trách nhiệm hình sự về toàn bộ tội phạm đã thực hiện.
Hình phạt có thể khác nhau, tùy theo mức độ tham gia, vai trò, ý chí của từng người.
Người giữ vai trò chính (tổ chức, chủ mưu) thường bị xử phạt nặng hơn so với người giúp sức.
Nếu người tham gia đồng phạm nhưng có vai trò không đáng kể, có thể được giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.

Các tình tiết có thể giảm nhẹ hoặc tăng nặng trách nhiệm:

Nếu một đồng phạm tự thú, khai báo toàn bộ hành vi phạm tội, có thể được giảm nhẹ hình phạt.
Nếu đồng phạm có tình tiết tăng nặng (ví dụ: phạm tội có tổ chức, tái phạm nguy hiểm), mức án có thể nặng hơn.