Nguyên tắc và trình tự xử lý kỷ luật lao động - Các bước không thể bỏ qua

Đánh giá bài viết

Xử lý kỷ luật lao động đúng quy định là “chìa khóa” giúp doanh nghiệp duy trì kỷ cương, nâng cao hiệu quả hoạt động và xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp. Tuy nhiên, nếu không tuân thủ chặt chẽ các nguyên tắc và trình tự pháp luật, doanh nghiệp có thể đối mặt với những tranh chấp lao động phức tạp và tốn kém. LUẬTSƯ.NET sẽ giúp bạn “gỡ rối” mọi vấn đề liên quan đến xử lý kỷ luật lao động, đặc biệt là các bước bắt buộc trong quy trình, để bạn tự tin thực thi quyền quản lý và đảm bảo sự công bằng cho người lao động!

1. Thế nào là Xử lý kỷ luật lao động?

Theo Khoản 1 Điều 124 Bộ luật Lao động 2019, kỷ luật lao động là những quy định về việc tuân theo thời gian, công nghệ và điều hành sản xuất, kinh doanh do người sử dụng lao động ban hành trong nội quy lao động và do pháp luật quy định. Xử lý kỷ luật lao động là việc người sử dụng lao động áp dụng các hình thức kỷ luật đối với người lao động có hành vi vi phạm kỷ luật lao động đã được quy định.

Hiểu một cách đơn giản: Khi người lao động vi phạm các quy tắc đã được đặt ra (trong nội quy lao động, hợp đồng lao động hoặc pháp luật), người sử dụng lao động có quyền áp dụng các biện pháp xử lý tương ứng với mức độ vi phạm, gọi là xử lý kỷ luật lao động.

2. Các hình thức xử lý kỷ luật lao động

Theo Điều 124 Bộ luật Lao động 2019, có 04 hình thức xử lý kỷ luật lao động:

a) Khiển trách: Áp dụng đối với những vi phạm ở mức độ nhẹ nhất, thường là lần đầu và không gây hậu quả nghiêm trọng.
b) Kéo dài thời hạn nâng lương không quá 06 tháng: Áp dụng đối với những vi phạm đã bị khiển trách bằng văn bản mà tái phạm trong thời hạn 03 tháng kể từ ngày bị khiển trách hoặc những hành vi vi phạm ở mức độ nặng hơn khiển trách.
c) Cách chức: Áp dụng đối với người lao động giữ chức vụ quản lý có hành vi vi phạm kỷ luật lao động nghiêm trọng hoặc tái phạm các lỗi đã bị xử lý kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương.
d) Sa thải: Hình thức kỷ luật nặng nhất, chấm dứt hợp đồng lao động. Chỉ được áp dụng trong các trường hợp cụ thể được quy định tại Điều 125 Bộ luật Lao động 2019 (ví dụ: trộm cắp, tham ô, tiết lộ bí mật kinh doanh, tự ý bỏ việc 05 ngày cộng dồn trong 30 ngày hoặc 20 ngày cộng dồn trong 365 ngày mà không có lý do chính đáng,…).

3. Nguyên tắc xử lý kỷ luật lao động – Nền tảng của sự công bằng

Điều 122 Bộ luật Lao động 2019 quy định các nguyên tắc xử lý kỷ luật lao động mà người sử dụng lao động bắt buộc phải tuân thủ:

a) Phải chứng minh được lỗi của người lao động: Người sử dụng lao động có nghĩa vụ thu thập đầy đủ bằng chứng xác thực về hành vi vi phạm.
b) Phải có sự tham gia của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở mà người lao động đang bị xử lý kỷ luật là thành viên: Đây là yếu tố đảm bảo tính khách quan và bảo vệ quyền lợi người lao động.
c) Người lao động phải có mặt và có quyền tự bào chữa, nhờ luật sư hoặc tổ chức đại diện người lao động bào chữa; trường hợp là người dưới 15 tuổi thì phải có sự tham gia của người đại diện theo pháp luật.
d) Việc xử lý kỷ luật lao động phải được ghi thành biên bản: Biên bản phải ghi rõ diễn biến cuộc họp, các ý kiến, bằng chứng và được các bên ký tên.
e) Không được áp dụng nhiều hình thức xử lý kỷ luật lao động đối với một hành vi vi phạm kỷ luật lao động.
f) Không được xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động đang trong thời gian:
- Nghỉ ốm đau, điều dưỡng; nghỉ việc được sự đồng ý của người sử dụng lao động.
- Bị tạm giữ, tạm giam.
- Đang chờ kết quả của cơ quan có thẩm quyền điều tra xác minh và kết luận đối với hành vi vi phạm được quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 125 của Bộ luật này.
- Người lao động nữ mang thai; người lao động nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi.
g) Không xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động vi phạm kỷ luật lao động trong khi mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình.
h) Cấm các hành vi xâm phạm sức khỏe, danh dự, tính mạng, uy tín, nhân phẩm của người lao động khi xử lý kỷ luật lao động.

4. Trình tự xử lý kỷ luật lao động: Các bước không thể bỏ qua

Đây là “xương sống” của quy trình xử lý kỷ luật, đảm bảo tính pháp lý và hạn chế tối đa tranh chấp. Các bước được quy định chi tiết tại Điều 70 Nghị định 145/2020/NĐ-CP:

Bước 1: Phát hiện hành vi vi phạm và Lập biên bản vi phạm
- Khi phát hiện người lao động có hành vi vi phạm kỷ luật lao động tại thời điểm xảy ra vi phạm, người sử dụng lao động tiến hành lập biên bản vi phạm và thông báo đến tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở mà người lao động là thành viên, người đại diện theo pháp luật của người lao động chưa đủ 15 tuổi.
- Trường hợp phát hiện hành vi vi phạm sau thời điểm đã xảy ra thì phải có bằng chứng chứng minh lỗi của người lao động.
Bước 2: Thông báo triệu tập cuộc họp xử lý kỷ luật lao động
- Trong thời hiệu xử lý kỷ luật lao động, người sử dụng lao động tiến hành họp xử lý kỷ luật.
- Phải thông báo bằng văn bản về nội dung, thời gian, địa điểm cuộc họp, họ tên người bị xử lý, hành vi vi phạm đến các thành phần phải tham dự họp (tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở, người lao động, người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi) ít nhất 05 ngày làm việc trước khi diễn ra cuộc họp.
- Đảm bảo các thành phần này nhận được thông báo trước khi diễn ra cuộc họp.
Bước 3: Tiến hành cuộc họp xử lý kỷ luật lao động
- Khi nhận được thông báo, các thành phần phải tham dự phải xác nhận tham dự với người sử dụng lao động. Trường hợp không thể tham dự phải thông báo và nêu rõ lý do.
- Nếu một trong các thành phần bắt buộc không có mặt mà không có lý do chính đáng hoặc đã xác nhận tham dự mà không đến, người sử dụng lao động vẫn tiến hành cuộc họp.
- Nội dung cuộc họp phải được lập thành biên bản, thông qua trước khi kết thúc cuộc họp và có chữ ký của những người tham dự. Trường hợp có người không ký thì người ghi biên bản nêu rõ họ tên, lý do không ký (nếu có) vào nội dung biên bản.
Bước 4: Ban hành Quyết định xử lý kỷ luật lao động
- Trong thời hiệu xử lý kỷ luật lao động, người có thẩm quyền xử lý kỷ luật lao động ban hành quyết định xử lý kỷ luật lao động và gửi đến các thành phần phải tham dự quy định.
- Quyết định phải nêu rõ hình thức kỷ luật, lý do, thời hạn thi hành.

5. Lời khuyên từ LUẬTSƯ.NET

Xử lý kỷ luật lao động là một quy trình phức tạp, đòi hỏi sự cẩn trọng và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật. Để đảm bảo quyền lợi và tránh rủi ro pháp lý, doanh nghiệp cần:

Xây dựng Nội quy lao động rõ ràng, chi tiết: Đây là căn cứ quan trọng để xử lý kỷ luật. Nội quy phải được đăng ký theo quy định.
Tuân thủ tuyệt đối các nguyên tắc và trình tự xử lý kỷ luật: Bỏ qua bất kỳ bước nào cũng có thể khiến quyết định kỷ luật vô hiệu.
Thu thập đầy đủ bằng chứng khách quan: Việc chứng minh lỗi của người lao động là trách nhiệm của người sử dụng lao động.
Lưu trữ hồ sơ cẩn thận: Biên bản vi phạm, thông báo, biên bản họp, quyết định kỷ luật là những tài liệu pháp lý quan trọng.
Tham khảo ý kiến của luật sư: Khi gặp các tình huống phức tạp hoặc chưa rõ ràng, việc tư vấn pháp lý chuyên nghiệp sẽ giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định đúng đắn và hạn chế tranh chấp.

LUẬTSƯ.NET luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn để xây dựng một quy trình xử lý kỷ luật lao động chuẩn mực, hiệu quả và đúng pháp luật!

LUẬTSƯ.NET CHUYÊN TƯ VẤN VÀ CUNG CẤP CÁC DỊCH VỤ SAU:

Địa chỉ, số điện thoại Luật sư giỏi TP.HCM

Nếu bạn cần hỗ trợ trong việc giải quyết tranh chấp hợp đồng cho vay tài sản, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp.

LUẬTSƯ.NET – LUẬT SƯ GIỎI TP.HCM

📞 Số điện thoại: 0364919191 – 0919989876
📍 Địa chỉ: Số 11 Đường Số 7, KDC CityLand Park Hills, Phường 10, Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh 700000
🌐 Website: www.luậtsư.net
📧 Email: tuvanmienphi@luậtsư.net

“Chọn chúng tôi, chọn giải pháp pháp lý hiệu quả nhất!

Tại sao chọn LUẬTSƯ.NET?

Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm: Chúng tôi đã xử lý thành công hàng trăm vụ tranh chấp nợ khó đòi, từ cá nhân đến doanh nghiệp.
Tư vấn toàn diện: Hỗ trợ khách hàng từ giai đoạn tư vấn ban đầu đến khi thi hành án.
Chi phí minh bạch: Cam kết chi phí dịch vụ hợp lý, rõ ràng, không phát sinh.
Thời gian giải quyết nhanh chóng: Luật sư của chúng tôi luôn đặt lợi ích khách hàng lên hàng đầu và tối ưu hóa thời gian xử lý vụ việc.

Đăng ký thành lập doanh nghiệp trọn gói giá rẻ chỉ 599k: https://dangkykinhdoanh.top/

Xem thêm:
Ốm đau bất ngờ? Hiểu đúng chế độ nghỉ & BHXH để an tâm điều trị và bảo toàn quyền lợi!
Nghỉ thai sản – “Đặc quyền” cho mẹ, “Trách nhiệm ngọt ngào” cho cha – Hiểu đúng để hưởng trọn quyền lợi BHXH!
Làm việc theo ca – Quy định pháp luật và bí quyết bố trí hợp lý để tối ưu hoạt động doanh nghiệp
Nội quy lao động chuẩn luật – Checklist 9 ‘Điểm vàng’ bắt buộc bảo vệ doanh nghiệp!
Giải mã nội quy lao động – Từ A-Z quy trình xây dựng và đăng ký tại sở LĐTBXH
Xử lý kỷ luật lao động – “Cẩm nang” pháp lý cho doanh nghiệp và người lao động
Kỷ luật sa thải – “Tấm khiên” pháp lý của doanh nghiệp hay “Án tử” cho người lao động?

Nguyên tắc và trình tự xử lý kỷ luật lao động – Các bước không thể bỏ qua