Những điều cần biết về người làm chứng trong tố tụng hình sự

Đánh giá bài viết

Trong lĩnh vực tố tụng hình sự, người làm chứng đóng vai trò quan trọng, góp phần cung cấp thông tin, chứng cứ giúp cơ quan tiến hành tố tụng giải quyết một cách khách quan, đúng quy định pháp luật. Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 (BLTTHS 2015) ban hành nhằm quy định cụ thể về quyền, nghĩa vụ của người làm chứng trong các vụ án hình sự.

1. Người làm chứng được hiểu như thế nào?

Theo khoản 1 Điều 66 BLTTHS 2015, người làm chứng có thể hiểu là:

Người biết được những tình tiết liên quan đến nguồn tin về tội phạm, về vụ án và được cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng triệu tập đến làm chứng.

Tuy nhiên, không phải ai đều được xem là người làm chứng. Theo khoản 2 Điều 66 BLTTHS 2015, những người sau đây không được làm chứng:

Người bào chữa của người bị buộc tội.
Người do nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất mà không có khả năng nhận thức được những tình tiết liên quan nguồn tin về tội phạm, về vụ án hoặc không có khả năng khai báo đúng đắn.

2. Quyền và nghĩa vụ của người làm chứng

Về quyền

Theo quy định tại khoản 3 Điều 66 BLTTHS 2015, người làm chứng có quyền:

Được thông báo, giải thích quyền và nghĩa vụ của mình.
Yêu cầu cơ quan triệu tập bảo vệ tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, tài sản và quyền, lợi ích hợp pháp khác của mình, người thân thích của mình khi bị đe dọa.
Khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng liên quan đến việc mình tham gia làm chứng.
Được cơ quan triệu tập thanh toán chi phí đi lại và những chi phí khác theo quy định của pháp luật.

Về nghĩa vụ

Theo quy định tại khoản 4 Điều 66 BLTTHS 2015, người làm chứng có nghĩa vụ:

Có mặt theo giấy triệu tập của cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng.
- Trường hợp cố ý vắng mặt mà không vì lý do bất khả kháng hoặc không do trở ngại khách quan và việc vắng mặt của họ gây trở ngại cho việc giải quyết nguồn tin về tội phạm, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử thì có thể bị dẫn giải.
Trình bày trung thực những tình tiết mà mình biết liên quan đến nguồn tin về tội phạm, về vụ án và lý do biết được những tình tiết đó.

3. Trách nhiệm pháp lý của người làm chứng

Trong trường hợp người làm chứng có hành vi khai báo gian dối hoặc từ chối khai báo, trốn tránh việc khai báo mà không vì lý do bất khả kháng hoặc không do trở ngại khách quan thì phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định pháp luật. Cụ thể, người làm chứng có thể chịu hình phạt theo BLHS 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 như sau:

Tội cung cấp tài liệu sai sự thật hoặc khai báo gian dối (Điều 382 BLHS 2015 sửa đổi, bổ sung 2017)

Phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm.

Kết luận, dịch, khai gian dối hoặc cung cấp những tài liệu mà mình biết rõ là sai sự thật.

Phạt tù từ 01 năm đến 03 năm khi có các hành vi:

Phạm tội có tổ chức.
Dẫn đến việc giải quyết vụ án, vụ việc bị sai lệch.

Phạt tù từ 03 năm đến 07 năm khi có các hành vi:

Phạm tội 02 lần trở lê
Dẫn đến việc kết án oan người vô tội hoặc bỏ lọt tội phạm hoặc người phạm tội.

Hình phạt bổ sung:

Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Tội từ chối khai báo, từ chối kết luận giám định, định giá tài sản hoặc từ chối cung cấp tài liệu (Điều 383 BLHS 2015 sửa đổi, bổ sung)

Phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm:

Người làm chứng nếu không phải là ông, bà, cha, mẹ, con, cháu, anh chị em ruột, vợ hoặc chồng của người phạm tội mà từ chối khai báo khi không có lý do chính đáng.

Hình phạt bổ sung

Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Kết luận

Người làm chứng giữ vai trò thiết yếu trong việc làm sáng tỏ sự thật, giúp các cơ quan tố tụng giải quyết vụ án một cách đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Việc bảo vệ quyền lợi chính đáng của người làm chứng đồng thời là một trong những biện pháp quan trọng nhằm đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong quá trình tố tụng hình sự.

Xem thêm

Luật sư tư vấn giải quyết lĩnh vực hình sự.

GIỚI THIỆU

LUẬTSƯ.NET CHUYÊN TƯ VẤN VÀ CUNG CẤP CÁC DỊCH VỤ SAU:

Địa chỉ, số điện thoại Luật sư giỏi TP.HCM

Nếu bạn cần hỗ trợ trong việc giải quyết tranh chấp hợp đồng cho vay tài sản, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp.

LUẬTSƯ.NET – LUẬT SƯ GIỎI TP.HCM

📞 Số điện thoại: 0364919191 – 0919989876
📍 Địa chỉ: Số 11 Đường Số 7, KDC CityLand Park Hills, Phường 10, Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh 700000
🌐 Website: www.luậtsư.net
📧 Email: tuvanmienphi@luậtsư.net

“Chọn chúng tôi, chọn giải pháp pháp lý hiệu quả nhất!”

Tại sao chọn LUẬTSƯ.NET?

Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm: Chúng tôi đã xử lý thành công hàng trăm vụ tranh chấp nợ khó đòi, từ cá nhân đến doanh nghiệp.
Tư vấn toàn diện: Hỗ trợ khách hàng từ giai đoạn tư vấn ban đầu đến khi thi hành án.
Chi phí minh bạch: Cam kết chi phí dịch vụ hợp lý, rõ ràng, không phát sinh.
Thời gian giải quyết nhanh chóng: Luật sư của chúng tôi luôn đặt lợi ích khách hàng lên hàng đầu và tối ưu hóa thời gian xử lý vụ việc.

Đăng ký thành lập doanh nghiệp trọn gói giá rẻ chỉ 599k: https://dangkykinhdoanh.top/