1. Xoá án tích là gì?
Xoá án tích là việc xoá bỏ hậu quả pháp lý của bản án hình sự mà người phạm tội đã chấp hành.
Sau khi được xoá án tích, thông tin về án tích của người đó sẽ không còn xuất hiện trong lý lịch tư pháp.
2. Những trường hợp được xoá án tích
Theo Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung được chia thành các trường hợp:
Trường hợp đương nhiên
- Áp dụng với người bị kết án nhưng không phải về các tội như sau:
- Tội xâm phạm an ninh quốc gia
- Tội phá hoại hoà bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh
- Không vi phạm tội mới trong thời hạn:
- 01 năm đối với phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng hưởng án treo.
- 02 năm đối với phạt tù đến 05 năm.
- 03 năm đối với phạt tù trên 05 năm đến 15 năm.
- 05 năm đối với phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã giam án.
- Người bị kết án đương nhiên được xoá án tích trong trường hợp người đó không vi phạm thêm tội mới khi hết thời hiệu thi hành án.
Theo quyết định của Toà án
- Áp dụng đối với người bị kết án tội:
- Các tội phạm an ninh quốc gia.
- Các tội phá hoại hoà bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh.
- Không vi phạm tội mới trong thời hạn:
- 01 năm trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo.
- 03 năm đối với phạt tù đến 05 năm.
- 05 năm đối với phạt tù trên 05 năm đến 15 năm.
- 07 năm đối với phạt tù trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giam án.
Lưu ý:
- Nếu bị bác đơn xin xoá án tích lần đầu, thì sau 01 năm kể từ ngày bị Toà án bác đơn.
- Nếu bị bác đơn lần thứ hai trở đi, thì sau 02 năm kể từ ngày bị Toà án bác đơn.
Trong trường hợp đặc biệt
- Áp dụng đối với người có những biểu hiện tiến bộ rõ rệt và đã lập công.
- Được cơ quan, tổ chức nơi người đó công tác hoặc chính quyền địa phương nơi người đó cư trú đề nghị.
- Được Toà án quyết định việc xoá án tích nếu người đó đã bảo đảm được ít nhất một phần ba thời hạn đối với thời hạn trường hơp đương nhiên xoá án tích và theo quyết định của Toà án.
3. Hậu quả pháp lý về xoá án tích
- Người được xoá án tích được coi như chưa từng bị kết án.
- Nếu đã được xóa án tích, thì khi phạm tội mới, người đó sẽ được coi là phạm tội lần đầu (trừ một số trường hợp đặc biệt).
- Nếu chưa được xóa án tích mà phạm tội mới thì có thể bị coi là tái phạm hoặc tái phạm nguy hiểm, dẫn đến hình phạt nặng hơn.
Kết luận
Việc xóa án tích giúp người từng phạm tội khôi phục đầy đủ các quyền lợi hợp pháp và không còn bị coi là có tiền án. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, cơ quan nhà nước hoặc tổ chức tuyển dụng vẫn có thể tra cứu thông tin về tiền án của họ.