Những vấn đề thường gặp trong tranh chấp quyền tác giả

Đánh giá bài viết

Trong thời đại công nghệ số, quyền tác giả được xem là vấn đề pháp lý mang tính nhạy cảm và phức tạp bậc nhất. Không thể phủ nhận rằng, sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế đã góp phần chứng minh quyền tác giả ngày càng quan trọng. Tuy nhiên, đi kèm với đó là số lượng tranh chấp liên quan đến quyền tác giả cũng ngày tăng.

Từ thực tiễn tư vấn các vấn đề liên quan đến quyền tác giả tại LUẬTSƯ.NET, chúng tôi sẽ chia sẻ cho quý đọc giả những thông tin bằng góc nhìn pháp luật về những vấn đề thường gặp đến tranh chấp quyền tác giả

Ý KIẾN TỪ LUẬTSƯ.NET

Như thế nào là quyền tác giả

Theo Luật Sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi, bổ sung, quyền tác giả được hiểu đơn giản là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình sáng tạo hoặc sở hữu.

Khác với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp hay nhãn hiệu, nơi quyền sở hữu chỉ phát sinh khi được cấp văn bằng bảo hộ bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền, thì quyền tác giả được xác lập ngay tại thời điểm tác phẩm được tạo ra và thể hiện dưới một hình thức vật chất nhất định – không cần phải đăng ký.

Điểm đặc biệt là, quyền tác giả được công nhận mà không phụ thuộc vào các yếu tố như:

Nội dung tác phẩm
Chất lượng thể hiện
Hình thức trình bày
Phương tiện sáng tạo
Ngôn ngữ sử dụng
Việc đã công bố hay chưa công bố
Đã đăng ký hay chưa đăng ký quyền tác giả

Thứ nhất, thiếu bằng chứng về sự xác lập quyền tác giả
- Mặc dù pháp luật quy định rằng quyền tác giả phát sinh từ thời điểm tác phẩm được sáng tạo và thể hiện dưới một hình thức vật chất mà không cần đăng ký. Khi có tranh chấp xảy ra, việc chứng minh quyền tác giả sẽ dựa vào các bằng chứng như: Bằng chứng về công bố tác phẩm, lời khai của nhân chứng. Tuy nhiên, những bằng chứng này có thể vẫn chưa đủ thuyết phục bằng “bằng chứng thép” – Giấy chứng nhận đăng ký.
Thứ hai, xâm phạm quyền nhân thân và quyền tài sản
- Đây là loại tranh chấp phổ biển nhất, bao gồm các hành vi như sao chép, phân phối, truyền đạt tác phẩm đến công chúng mà không có sự cho phép của tác giả.
Thứ ba, tranh chấp về đồng tác giả
- Theo quy định pháp luật, đồng tác giả được xem là có từ hai người trở lên cùng trực tiếp sáng tạo tác phẩm với chủ ý là sự đóng góp của họ được kết hợp thành một tổng thể hoàn chỉnh. Tuy nhiên, thì những người chỉ hỗ trợ, góp ý kiến hoặc cung cấp tư liệu cho người khác sáng tạo thì không được xem là đồng tác giả.
- Khi có nhiều cá nhân cùng sáng tạo một tác phẩm hoặc nhiều chủ thể cùng sở hữu quyền tác giả, thường xảy ra mâu thuẫn về việc phân chia quyền, nghĩa vụ, và lợi ích phát sinh từ tác phẩm đó. Việc xác định mức độ đóng góp thường rất khó khăn và là nguyên nhân chính dẫn đến tranh chấp.
Thứ tư, đăng ký bản quyền muộn hoặc không đăng ký
- Mặc dù quyền tác giả được xác lập từ thời điểm tác phẩm được sáng tạo và thể hiện dưới hình thức vật chất, nhưng nếu không đăng ký quyền tác giả thì việc bảo vệ trước tòa có thể gặp khó khăn trong việc chứng minh quyền sở hữu.

VÍ DỤ VỀ TRANH CHẤP LIÊN QUAN QUYỀN TÁC GIẢ

“Em bé Napalm” – Bức ảnh gây chấn động khi là một trong những bức ảnh về chiến tranh Việt Nam. Trong đó, Nick Út (Huỳnh Công Út) người được xem là tác giả của bức ảnh đã thu hút sự chú ý của truyền thông trong và ngoài nước. Ông được nhận giải thưởng Pulitzer cũng như giải thưởng của World Press Photo vào năm 1973.
Tuy nhiên sau 53 năm, bức ảnh “Em bé Napalm” lại gây tranh cãi về quyền tác giả. Cụ thể, bộ phim tài liệu “The Stringer” của đạo diễn Bao Nguyen được trình chiếu tại liên hoan phim Sundance đầu năm 2025, tại đây đã đặt ra câu hỏi rằng liệu Nick Út có thật sự là tác giả của bức ảnh nổi tiếng hay không. Sau khi bộ phim được công chiếu thì The Associated Press tuyên bố rằng “Không có lý do nào để cho rằng tác giả của “Em bé Napalm” không phải là Nick Út”. Tuy nhiên, bộ phim “The Stringer” chính là lý do để World Press Photo mở cuộc điều tra riêng và kết luận rằng nhiếp ảnh gia Nguyễn Thành Nghệ hoặc Huỳnh Công Phúc phù hợp hơn để chụp bức ảnh. Do đó, World Press Photo tạm dừng đề tên Nick Út là tác giả của “Em bé Napalm”.
“Em bé Napalm” – Phan Thị Kim Phúc đã có lời bảy tỏ đối với nhiếp ảnh gia Nick Út: “Tôi không hề nghi ngờ, cả bằng lý trí lẫn con tim, rằng chính Nick Út là người đã chạy đến phía tôi và chụp bức ảnh nổi tiếng đó. Tôi vô cùng biết ơn vì ông không chỉ là một nhiếp ảnh gia. Ông là người hùng của tôi – người đã gác máy ảnh xuống, đưa tôi đến bệnh viện và cứu sống tôi ngày hôm đó. Không một ai khác làm điều đó vào ngày kinh hoàng ấy. Chỉ có chú Nick Út”.

KẾT LUẬN

Tranh chấp quyền tác giả là một vấn đề pháp lý phức tạp, xuất phát từ sự thiếu rõ ràng trong xác lập quyền, cách thức sử dụng tác phẩm và nhận thức pháp lý chưa đầy đủ từ phía cá nhân, tổ chức. Dù quyền tác giả được pháp luật công nhận ngay từ thời điểm tác phẩm ra đời, nhưng trong thực tế, việc không đăng ký, không có bằng chứng rõ ràng hoặc thiếu thỏa thuận minh bạch giữa các bên là nguyên nhân chính dẫn đến tranh chấp.

GIỚI THIỆU VỀ LUẬTSƯ.NET – LUẬT SƯ GIỎI TP.HCM

LUẬTSƯ.NET được thành lập bởi đội ngũ luật sư chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực đất đai, hôn nhân gia đình và dân sự. Với nhiều năm chinh chiến trên con đường pháp lý, đội ngũ luật sư chúng tôi đã đồng hành cùng hàng nghìn cá nhân, tổ chức và giúp họ tháo gỡ được những khó khăn, vướng mắc liên quan đến pháp luật một cách hiệu quả và đúng đắn.

MỤC TIÊU HOẠT ĐỘNG CỦA LUẬTSƯ.NET

“Mang pháp luật đến gần hơn với mọi người”, đây chính là kim chỉ nam mà chúng tôi luôn lấy làm định hướng trong mọi hoạt động, đội ngũ luật sư tại LUẬTSƯ.NET cam kết hướng tới các mục tiêu chính:

Thứ nhất, cung cấp thông tin pháp luật minh bạch, dễ hiểu và hoàn toàn miễn phí
- LUẬTSƯ.NET xây dựng một nền tảng tổng hợp và trình bày các quy định pháp luật một cách đơn giản, rõ ràng và dễ tiếp cận. Mục tiêu là giúp người dân hiểu đúng quyền lợi và nghĩa vụ của mình, từ đó ứng xử pháp lý chính xác trong cuộc sống hàng ngày.
Thứ hai, cung cấp dịch vụ pháp lý linh hoạt, tiết kiệm chi phí
- Chúng tôi cung cấp đa dạng các dịch vụ pháp lý như: tư vấn trực tuyến, soạn thảo hợp đồng, đại diện pháp lý… nhằm đáp ứng nhanh chóng nhu cầu thực tế của người dân, đồng thời tối ưu hóa thời gian và chi phí cho khách hàng.
Thứ ba, nâng cao nhận thức pháp luật trong cộng đồng
- LUẬTSƯ.NET đẩy mạnh các chương trình phổ biến, tuyên truyền pháp luật qua nền tảng số, với mong muốn lan tỏa kiến thức pháp lý đến rộng rãi cộng đồng. Chúng tôi hướng đến một xã hội văn minh, nơi mỗi người đều hiểu rõ và chủ động bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.
Thứ tư, kết nối người dân với đội ngũ luật sư giỏi, uy tín
- LUẬTSƯ.NET đóng vai trò là cầu nối giữa người dân và các luật sư chuyên nghiệp – đã được kiểm chứng về năng lực chuyên môn và đạo đức hành nghề. Nhờ đó, người dân dễ dàng tiếp cận được sự hỗ trợ pháp lý đáng tin cậy khi cần thiết.

TẠI SAO BẠN NÊN CHỌN LUẬTSƯ.NET ?

LUẬTSƯ.NET là một trong những nền tảng tư vấn và hỗ trợ pháp lý hàng đầu tại TP.HCM, cam kết mang đến cho khách hàng sự an tâm và tin tưởng tuyệt đối trong mọi vấn đề pháp lý.

Đội ngũ luật sư chuyên sâu, dày dạn kinh nghiệm
- Chúng tôi quy tụ đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm, từng xử lý thành công hàng trăm vụ việc phức tạp trên nhiều lĩnh vực. Với kiến thức chuyên môn vững vàng cùng khả năng phân tích, ứng biến linh hoạt, chúng tôi luôn nỗ lực tối đa để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng.
Đồng hành trọn vẹn từ tư vấn đến triển khai
- LUẬTSƯ.NET không chỉ dừng lại ở việc cung cấp giải pháp tư vấn pháp lý mà còn trực tiếp đồng hành cùng khách hàng trong quá trình đàm phán, giải quyết tranh chấp và thi hành án. Mọi bước đi đều được thực hiện bài bản, minh bạch và cập nhật liên tục để khách hàng dễ dàng theo dõi tiến độ.
Chi phí minh bạch – không phát sinh – cam kết bảo mật
- 100% bảo mật thông tin cá nhân và nội dung vụ việc.
- Báo giá rõ ràng, minh bạch theo từng giai đoạn xử lý.
- Làm việc dựa trên phương châm: “Hiệu quả – Uy tín – Minh bạch.”
Dịch vụ linh hoạt – hỗ trợ tận tâm – sẵn sàng mọi lúc
Khách hàng có thể tiếp cận các dịch vụ pháp lý của LUẬTSƯ.NET một cách linh hoạt và thuận tiện:
- Tư vấn trực tiếp tại văn phòng.
- Tư vấn từ xa qua Zalo, email hoặc điện thoại.
- Cập nhật tình trạng vụ việc rõ ràng, phản hồi nhanh chóng và chính xác.