Hiện nay, pháp luật không bắt buộc công dân khi kết hôn với người nước ngoài phải thay đổi họ theo vợ, chồng là người nước ngoài. Tuy nhiên, công dân vẫn có quyền thay đổi họ theo họ vợ, chồng khi có lý do chính đáng được quy định theo pháp luật Việt Nam.
1. Có được thay đổi họ khi kết hôn với người nước ngoài?
Theo quy định tại Điều 27 Bộ luật Dân sự 2015, cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ khi kết hôn với người nước ngoài, cụ thể:
- Thay đổi họ theo họ của vợ, họ của chồng trong quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài để phù hợp với pháp luật của nước mà vợ, chồng người nước ngoài là công dân hoặc lấy lại họ trước khi thay đổi.`
Lưu ý: Việc thay đổi họ của cá nhân không làm thay đổi, chấm dứt quyền và nghĩa vụ dân sự được xác định theo họ cũ.
2. Thẩm quyền đăng ký thay đổi họ theo quy định pháp luật
Theo Điều 37 Luật Hộ tịch 2014 quy định về thẩm quyền của UBND cấp xã:
- UBND cấp xã nơi đã đăng ký hộ tịch trước đây hoặc nơi cư trú của cá nhân.
- Thực hiện thay đổi họ cho người chưa đủ 14 tuổi.
Theo Điều 44 Luật Hộ tịch 2014 quy định về thẩm quyền của UBND cấp huyện:
- UBND cấp huyện nơi đã đăng ký hộ tịch trước đây hoặc nơi cư trú của cá nhân.
- Thực hiện thay đổi họ cho công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên cư trú ở trong nước.
3. Thủ tục thay đổi họ được thực hiện thế nào?
Chuẩn bị hồ sơ
- Thành phần hồ sơ
- Tờ khai thay đổi hộ tịch (Theo mẫu quy định).
- Giấy chứng đăng ký kết hôn với người nước ngoài (Bản sao).
- Giấy tờ tuỳ thân (CCCD/Hộ chiếu) (Bản sao).
- Giấy khai sinh (Nếu muốn thay đổi họ trên tất cả giấy tờ cá nhân (Bản sao).
- Giấy tờ chứng minh ly do đổi họ.
Nộp hồ sơ
- Nộp hồ sơ đến UBND cấp huyện để thực hiện đăng ký thay đổi họ.
Giải quyết hồ sơ
- Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ. Nếu thành phần hồ sơ phù hợp với quy định thì công chức tư pháp – hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng với người yêu cầu đăng ký thay đổi hộ tịch ký vào Sổ hộ tịch và báo cáo với Chủ tịch UBND cấp huyện trích lục cho người yêu cầu.
- Trường hợp thay đổi liên quan đến Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn thì công chức tư pháp – hộ tịch ghi nội dung thay đổi vào Giấy khai sinh, Giấy đăng ký kết hôn.
Lưu ý: Trong trường hợp cần phải xác minh thêm thì thời hạn được phép kéo dài không quá 03 ngày làm việc theo Điều 28 Luật Hộ tịch 2014.
Kết luận
Việc thay đổi họ khi kết hôn không phải là thủ tục bắt buộc và phụ thuộc vào nhu cầu của mỗi cá nhân. Do đó khi thực hiện thủ tục thay đổi họ, công dân cần lưu ý đến các giấy tờ và thẩm quyền giải quyết việc thay đổi họ để tránh rắc rối pháp lý sau này.
