TP. Thủ Đức và mô hình Tòa án nhân dân khu vực: Khi đô thị triệu dân cần “công lý gần nhà”

Đánh giá bài viết

Từ ngày 1/7/2025, hệ thống Tòa án nhân dân khu vực (TAKV) sẽ được triển khai đồng bộ trên phạm vi toàn quốc, đánh dấu bước chuyển mạnh mẽ trong cải cách tổ chức bộ máy tư pháp. Mục tiêu cốt lõi là tinh gọn bộ máy, chuyên sâu hóa hoạt động xét xử, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả thực thi công lý.

Tuy nhiên, việc áp dụng đồng loạt mô hình này tại các đô thị đặc thù – đặc biệt là Thành phố Thủ Đức thuộc TP.HCM đang đặt ra những câu hỏi lớn về tính phù hợp thực tiễn. Một đô thị có hơn 1 triệu dân, diện tích rộng hơn nhiều tỉnh thành, liệu có nên chỉ là một phần trong một Tòa án khu vực liên quận?

TP. Thủ Đức: Đô thị mới, quy mô “không nhỏ”

Tính đến năm 2025, TP. Thủ Đức đã ghi nhận:

Dân số: Hơn 1,1 triệu người, tương đương một tỉnh trung bình như Đà Nẵng hoặc Thái Bình;
Diện tích: Khoảng 212 km² ;
Đặc điểm đô thị: Hạ tầng đang phát triển nhanh, khu công nghệ cao, khu đại học, hệ thống giao thông trọng điểm.
Không chỉ là đơn vị hành chính lớn, Thủ Đức còn đóng vai trò trung tâm kinh tế – tri thức của TP.HCM, với định hướng trở thành đô thị sáng tạo phía Đông, cửa ngõ kết nối với Đồng Nai và Bà Rịa – Vũng Tàu.

Thực trạng tổ chức Tòa án trước khi áp dụng TAKV

Hiện nay, Thành phố Thủ Đức có một Tòa án nhân dân cấp quận độc lập – TAND TP. Thủ Đức được thành lập cùng thời điểm với chính quyền thành phố. Tòa án này đã nhanh chóng vận hành ổn định, đảm nhiệm việc xét xử tất cả các loại vụ việc: hình sự, dân sự, hành chính, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại, lao động…

Theo thống kê, mỗi năm TAND TP. Thủ Đức tiếp nhận và giải quyết từ 10.000 – 15.000 vụ việc, phản ánh khối lượng công việc tương đương với nhiều Tòa án cấp tỉnh. Trong đó, tranh chấp phổ biến nhất là các vụ việc dân sự, đất đai, ly hôn. Những đặc điểm rất đặc trưng của một đô thị hóa nhanh với dân cư đông đúc, nhiều thành phần nhập cư.

Mô hình mới: Thủ Đức sẽ là một phần của TAKV?

Theo kế hoạch triển khai mô hình Tòa án nhân dân khu vực tại TP.HCM, Tòa án TP. Thủ Đức sẽ không còn tồn tại như một đơn vị độc lập, mà sẽ được sáp nhập vào một Tòa án nhân dân khu vực chung. Dự kiến, TP. Thủ Đức có thể trở thành một đơn vị thành viên trong TAKV số 2 – gồm các quận như Hiệp Bình, Thủ Đức, Tam Bình, Linh Xuân, Tăng Nhơn Phú, Long Bình, Long Phước, Long Trường, Cát Lái, Bình Trưng, Phước Long, An Khánh.

Nếu mô hình này được áp dụng cứng nhắc, có khả năng:

Trụ sở xét xử chính không nằm trên địa bàn TP. Thủ Đức;
Người dân ở các phường vùng ven như Long Phước, Long Bình, Trường Thạnh sẽ phải đi hàng chục cây số để nộp đơn, tham gia phiên tòa;
Thẩm phán, thư ký, kiểm sát viên sẽ được phân bổ theo cụm, dẫn đến thiếu tính chuyên sâu tại địa phương;
Hệ thống tiếp nhận đơn thư, chứng cứ, hồ sơ có thể bị gián đoạn hoặc quá tải khi gom nhiều quận/huyện vào một điểm trung tâm.

Khuyến nghị: Nên có TAKV độc lập tại TP. Thủ Đức

Trên cơ sở thực tiễn và căn cứ pháp lý, có thể đưa ra đề xuất:

Thành lập Tòa án nhân dân khu vực Thủ Đức (TAKV Thủ Đức): một TAKV độc lập, hoạt động trên toàn địa bàn thành phố Thủ Đức. Cơ cấu tổ chức, nhân sự có thể duy trì tương đương như hiện nay để đảm bảo tính ổn định và liên tục xét xử;
Nếu không tách riêng TAKV: cần đặt trụ sở chính của TAKV liên quận tại trung tâm TP. Thủ Đức (phường Linh Trung, Hiệp Phú hoặc Thủ Thiêm), kết hợp thêm điểm tiếp nhận hồ sơ tại các phường xa trung tâm;
Giải pháp này vừa đảm bảo nguyên tắc tinh gọn tổ chức theo tinh thần cải cách, vừa duy trì được hiệu quả phục vụ người dân trong một địa bàn có tính đặc thù về dân số, hạ tầng và tốc độ phát triển.

Rủi ro nếu không bố trí hợp lý

Nếu TP. Thủ Đức không còn trụ sở Tòa án và buộc người dân phải đến nơi khác để giải quyết tranh chấp, sẽ dẫn đến:

Khó khăn trong tiếp cận công lý: người già, công nhân, người lao động nghèo sẽ gặp cản trở lớn khi phải di chuyển xa, nhiều lần;
Tăng tải cho TAKV: nếu gom cả 4-5 địa phương vào một trụ sở, hệ thống dễ bị quá tải, phiên tòa bị dời lịch, án bị tồn đọng;
Giảm tính phối hợp giữa các cơ quan tố tụng: Viện kiểm sát, luật sư, thi hành án gặp khó khi phải làm việc liên quận, đặc biệt trong các vụ việc có yếu tố cấp bách;
Một thành phố trẻ, năng động như Thủ Đức rất cần một hệ thống tư pháp hiệu quả, hiện diện thường trực và dễ tiếp cận để tăng cường sự gắn kết giữa chính quyền và người dân.

Kết luận

Cải cách hệ thống Tòa án theo hướng khu vực là xu thế cần thiết để nâng cao chất lượng xét xử, sử dụng hợp lý nguồn lực. Tuy nhiên, cải cách không thể là “một khuôn cho tất cả”, mà cần linh hoạt theo điều kiện từng địa phương.

Thủ Đức là một trường hợp điển hình: với hơn 1 triệu dân, quy mô rộng lớn, khối lượng án nhiều và dân cư phức tạp – hoàn toàn có đủ điều kiện để có một Tòa án nhân dân khu vực riêng biệt.

LUẬTSƯ.NET CHUYÊN TƯ VẤN VÀ CUNG CẤP CÁC DỊCH VỤ SAU:

Địa chỉ, số điện thoại Luật sư giỏi TP.HCM

Nếu bạn cần hỗ trợ trong việc giải quyết tranh chấp hợp đồng cho vay tài sản, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp.

LUẬTSƯ.NET – LUẬT SƯ GIỎI TP.HCM

📞 Số điện thoại: 0364919191 – 0919989876
📍 Địa chỉ: Số 11 Đường Số 7, KDC CityLand Park Hills, Phường 10, Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh 700000
🌐 Website: www.luậtsư.net
📧 Email: tuvanmienphi@luậtsư.net

“Chọn chúng tôi, chọn giải pháp pháp lý hiệu quả nhất!

LUẬTSƯ.NET CHUYÊN TƯ VẤN VÀ CUNG CẤP CÁC DỊCH VỤ SAU:

Địa chỉ, số điện thoại Luật sư giỏi TP.HCM

LUẬTSƯ.NET – LUẬT SƯ GIỎI TP.HCM

“Chọn chúng tôi, chọn giải pháp pháp lý hiệu quả nhất!

Tại sao chọn LUẬTSƯ.NET?

Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm: Chúng tôi đã xử lý thành công hàng trăm vụ tranh chấp nợ khó đòi, từ cá nhân đến doanh nghiệp.
Tư vấn toàn diện: Hỗ trợ khách hàng từ giai đoạn tư vấn ban đầu đến khi thi hành án.
Chi phí minh bạch: Cam kết chi phí dịch vụ hợp lý, rõ ràng, không phát sinh.
Thời gian giải quyết nhanh chóng: Luật sư của chúng tôi luôn đặt lợi ích khách hàng lên hàng đầu và tối ưu hóa thời gian xử lý vụ việc.

Đăng ký thành lập doanh nghiệp trọn gói giá rẻ chỉ 599k: https://dangkykinhdoanh.top/

TP. Thủ Đức và mô hình Tòa án nhân dân khu vực: Khi đô thị triệu dân cần “công lý gần nhà”

TP. Thủ Đức: Đô thị mới, quy mô “không nhỏ”

Thực trạng tổ chức Tòa án trước khi áp dụng TAKV

Mô hình mới: Thủ Đức sẽ là một phần của TAKV?

Khuyến nghị: Nên có TAKV độc lập tại TP. Thủ Đức

Rủi ro nếu không bố trí hợp lý

Kết luận

LUẬTSƯ.NET CHUYÊN TƯ VẤN VÀ CUNG CẤP CÁC DỊCH VỤ SAU:

Địa chỉ, số điện thoại Luật sư giỏi TP.HCM

LUẬTSƯ.NET CHUYÊN TƯ VẤN VÀ CUNG CẤP CÁC DỊCH VỤ SAU:

Địa chỉ, số điện thoại Luật sư giỏi TP.HCM

Tại sao chọn LUẬTSƯ.NET?

Công an xã Tân Lợi, tỉnh Đồng Nai sau sáp nhập

Công an xã Đa Kia, tỉnh Đồng Nai sau sáp nhập

Công an xã Thuận Lợi, tỉnh Đồng Nai sau sáp nhập