1. Thế nào là bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng
Có thể hiểu rằng đây chính là nghĩa vụ của một cá nhân hay tổ chức có nghĩa vụ bồi thường cho những thiệt hại mình gây ra nhưng không có quan hệ hợp đồng:
- Xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, uy tín người khác.
- Xâm phạm đến tài sản hay quyền và lợi ích hợp pháp của người khác.
Tuy nhiên, người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường khi:
- Hành vi gây thiệt hại do sự kiện bất khả kháng.
- Hoàn toàn do lỗi của bên bị hại.
Ngoài ra, trong trường hợp tài sản gây thiệt hại, chủ sở hữu hay người chiếm hữu tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường trừ những trường hợp không phải chịu trách nhiệm.
2. Nguyên tắc bồi thường thiệt hại
- Bồi thường toàn bộ và kịp thời
- Có thể giảm mức bồi thường nếu người gây thiệt hại không có khả năng tài chính hoặc do lỗi vô ý, không có lỗi.
- Có thể yêu cầu thay đổi mức bồi thường trong trường hợp không còn phù hợp với thực tế.
- Khi bên bị thiệt hại có lỗi trong việc gây thiệt hại thì không được bồi thường phần thiệt hại do lỗi mình gây ra.
- Bên bị thiệt hại không được bồi thường nếu không áp dụng các biện pháp cần thiết, hợp lý để ngăn chặn, hạn chế thiệt hại.
3. Năng lực chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại của cá nhân
- Người từ đủ 18 tuổi trở lên.
- Người chưa đủ 15 tuổi khi gây thiệt hại mà còn cha, mẹ thì cha, mẹ phải bồi thường toàn bộ.
- Nếu tài sản của cha, mẹ không đủ bồi thường thiệt hại mà có tài sản riêng thì lấy tài sản đó để bồi thường phần còn thiếu.
- Người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi thì phải bồi thường bằng tài sản của mình.
- Nếu không đủ tài sản thì cha, mẹ phải bồi thường phần còn thiếu bằng tài sản của mình.
- Người giám hộ phải bồi thường nếu người được giám hộ gây thiệt hại:
- Được dùng tài sản của người được giám hộ để bồi thường.
- Người giám hộ phải bồi thường bằng tài sản của mình (Người được giám hộ không có tài sản).
- Trong trường hợp người giám hộ chứng minh được mình không có lỗi trong việc giám hộ thì không phải lấy tài sản của mình để bồi thường.
4. Bồi thường thiệt hại do nhiều người cùng gây ra
Căn cứ Điều 587 Bộ luật Dân sự 2015, trường hợp nhiều người gây thiệt hại thì phải chịu trách nhiệm liên đới bồi thường.
- Trách nhiệm bồi thường thiệt hại tương ứng với mức độ lỗi.
- Nếu không xác định được thì bồi thường bằng nhau.
5. Thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại
Thời hiệu khởi kiện là 03 năm kể từ ngày người bị thiệt hại bị thiệt hại do hành vi của người gây ra thiệt hại.
Kết luận
Bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng là một cơ chế bảo vệ quyền lợi của người bị thiệt hại và đảm bảo công bằng trong xã hội. Khi gặp tranh chấp, cần hiểu rõ quy định pháp luật để bảo vệ quyền lợi một cách tốt nhất.
