Tư Vấn Thủ Tục Ly Hôn Đơn Phương Từ A Đến Z

Ly hôn là một quyết định không ai mong muốn, nhưng đôi khi lại là lối thoát duy nhất cho những cuộc hôn nhân không còn hạnh phúc. Trong thực tế, không phải lúc nào cả hai vợ chồng cũng đồng thuận chấm dứt quan hệ hôn nhân. Khi chỉ một bên muốn ly hôn, thủ tục ly hôn đơn phương sẽ được áp dụng. Vậy, ai có quyền yêu cầu ly hôn đơn phương? Thủ tục thực hiện như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ các quy định pháp luật hiện hành liên quan đến ly hôn đơn phương – từ điều kiện, hồ sơ cần chuẩn bị cho đến trình tự, thủ tục và mức án phí phải nộp.

Ai có quyền yêu cầu ly hôn đơn phương?

Không giống với ly hôn thuận tình (hai bên cùng đồng thuận chấm dứt hôn nhân), ly hôn đơn phương là khi chỉ một bên vợ hoặc chồng mong muốn chấm dứt quan hệ hôn nhân.

Theo Điều 51 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, các đối tượng có quyền yêu cầu ly hôn đơn phương bao gồm:

– Vợ hoặc chồng, hoặc cả hai.

– Cha, mẹ hoặc người thân thích khác có thể yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn nếu một bên vợ hoặc chồng mắc bệnh tâm thần hoặc bệnh khác không thể nhận thức, kiểm soát hành vi, và là nạn nhân của bạo lực gia đình do người kia gây ra, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tinh thần hoặc tính mạng.

Theo Điều 56 của cùng luật, Tòa án sẽ giải quyết ly hôn đơn phương khi:

• Một trong hai bên có hành vi bạo lực gia đình;
• Vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ vợ chồng như không chung thủy, không quan tâm, chăm sóc nhau, không sống chung (trừ trường hợp có thỏa thuận khác)…

Lưu ý quan trọng: Chồng không được quyền yêu cầu ly hôn nếu vợ đang mang thai, sinh con hoặc nuôi con dưới 12 tháng tuổi (khoản 2 Điều 51).

Thủ tục ly hôn đơn phương gồm mấy bước?

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ

Hồ sơ yêu cầu ly hôn đơn phương gồm:

– Đơn xin ly hôn theo mẫu;

– Bản chính Giấy đăng ký kết hôn (nếu mất thì nộp bản sao trích lục);

– Bản sao chứng thực CMND/CCCD của cả hai vợ chồng;

– Bản sao giấy khai sinh của con (nếu có con chung);

– Tài liệu chứng minh tài sản chung (nếu yêu cầu chia tài sản);

– Tài liệu chứng minh hành vi vi phạm (nếu có), ví dụ như bạo lực gia đình, vi phạm nghĩa vụ…

Bước 2: Nộp đơn tại Tòa án có thẩm quyền

– Theo Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, người yêu cầu nộp đơn tại Tòa án nơi bị đơn cư trú hoặc làm việc.

– Tòa án nhân dân cấp huyện giải quyết sơ thẩm các vụ ly hôn thông thường. Tuy nhiên, nếu có yếu tố nước ngoài (ví dụ: đương sự ở nước ngoài, có tài sản ở nước ngoài) thì thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh.

Bước 3: Tòa án thụ lý và giải quyết vụ án

– Trong vòng 05 ngày làm việc, Tòa án xem xét việc thụ lý.

– Nếu hồ sơ hợp lệ, người yêu cầu phải đóng tiền tạm ứng án phí. Sau khi nộp biên lai, Tòa án ra quyết định thụ lý vụ án (theo Điều 191 và 195 BLTTDS 2015).

– Hòa giải là thủ tục bắt buộc (trừ một số trường hợp), nếu:

• Hòa giải thành: Sau 07 ngày không có thay đổi, Tòa án ra quyết định công nhận và quyết định này có hiệu lực ngay.
• Hòa giải không thành: Tòa ra quyết định đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm.

Thời gian giải quyết: Thường kéo dài ít nhất 4 tháng, có thể lâu hơn nếu vụ việc phức tạp.

Bước 4: Nộp án phí

– Nếu không có tranh chấp tài sản: Án phí là 300.000 đồng.

– Nếu có chia tài sản chung: Tính theo giá trị tài sản.

Ví dụ: Tài sản từ 04 tỷ đồng trở lên: án phí là 112 triệu + 0,1% của phần vượt 04 tỷ đồng.

Xem thêm: