Phân loại tranh chấp lao động - "Cá nhân" hay "Tập thể"?

Đánh giá bài viết

Quan hệ lao động, dù được xây dựng trên tinh thần hợp tác, đôi khi không tránh khỏi những mâu thuẫn, bất đồng dẫn đến tranh chấp. Hiểu rõ bản chất và cách phân loại tranh chấp lao động là “chìa khóa” để các bên lựa chọn đúng phương thức giải quyết, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. LUẬTSƯ.NET sẽ cùng bạn “bóc tách” vấn đề này, giúp bạn tự tin hơn khi đối mặt với các tình huống tranh chấp lao động!

1. Tranh chấp lao động là gì?

Theo Điều 179 Bộ luật Lao động 2019, tranh chấp lao động là tranh chấp về quyền và nghĩa vụ, lợi ích phát sinh giữa các bên trong quá trình xác lập, thực hiện hoặc chấm dứt quan hệ lao động; tranh chấp giữa các tổ chức đại diện người lao động với nhau; tranh chấp phát sinh từ quan hệ có liên quan trực tiếp đến quan hệ lao động.

Hiểu một cách đơn giản: Khi người lao động (NLĐ), tập thể lao động (TTLĐ) và người sử dụng lao động (NSDLĐ) có những bất đồng, mâu thuẫn về quyền, lợi ích liên quan đến việc làm, tiền lương, điều kiện làm việc… mà không tự giải quyết được thì đó chính là tranh chấp lao động.

2. Tại sao cần phân loại tranh chấp lao động?

Việc phân loại tranh chấp lao động không chỉ mang ý nghĩa lý thuyết mà còn có tầm quan trọng đặc biệt trong thực tiễn, bởi vì:

Xác định đúng thẩm quyền giải quyết: Mỗi loại tranh chấp sẽ thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan, tổ chức khác nhau (Hòa giải viên lao động, Hội đồng trọng tài lao động, Tòa án nhân dân).

Áp dụng đúng trình tự, thủ tục giải quyết: Pháp luật quy định trình tự, thủ tục riêng cho từng loại tranh chấp. Phân loại sai có thể dẫn đến việc giải quyết không đúng quy định, kéo dài thời gian.

Đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp: Hiểu đúng loại tranh chấp giúp các bên thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ của mình trong quá trình giải quyết, ví dụ như quyền đình công chỉ phát sinh trong tranh chấp lao động tập thể về lợi ích.

3. Phân loại tranh chấp lao động

Căn cứ vào chủ thể và nội dung tranh chấp, pháp luật lao động Việt Nam (chủ yếu là Bộ luật Lao động 2019) chia tranh chấp lao động thành hai loại chính:

3.1. Tranh chấp lao động cá nhân (TCLĐCN)

Định nghĩa: Theo khoản 2 Điều 179 Bộ luật Lao động 2019, tranh chấp lao động cá nhân là tranh chấp giữa người lao động với người sử dụng lao động; giữa người lao động với doanh nghiệp, tổ chức đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; giữa người lao động thuê lại với người sử dụng lao động thuê lại.

Chủ thể: Một bên là cá nhân người lao động và bên còn lại là người sử dụng lao động (hoặc các chủ thể đặc thù khác như đề cập ở trên).

Nội dung: Thường liên quan đến quyền, nghĩa vụ và lợi ích cụ thể của một người lao động như:
- – Xử lý kỷ luật lao động, sa thải, đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động.
- – Bồi thường thiệt hại, trợ cấp khi chấm dứt hợp đồng lao động.
- – Tiền lương, tiền thưởng, các chế độ phúc lợi.
- – Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi, an toàn lao động, vệ sinh lao động.

3.2. Tranh chấp lao động tập thể (TCLĐTT)

Định nghĩa: Theo khoản 3 Điều 179 Bộ luật Lao động 2019, tranh chấp lao động tập thể là tranh chấp về quyền và lợi ích phát sinh giữa một hay nhiều tổ chức đại diện người lao động với người sử dụng lao động hoặc một hay nhiều tổ chức của người sử dụng lao động.

Chủ thể: Một bên là tập thể lao động (thường do tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở đại diện) và bên còn lại là người sử dụng lao động hoặc tổ chức đại diện của người sử dụng lao động.

Phân loại nhỏ trong TCLĐTT:
- a) Tranh chấp lao động tập thể về quyền: Là tranh chấp giữa một hay nhiều tổ chức đại diện người lao động với người sử dụng lao động hoặc một hay nhiều tổ chức của người sử dụng lao động phát sinh trong trường hợp có sự giải thích và thực hiện khác nhau quy định của pháp luật về lao động, thỏa ước lao động tập thể, nội quy lao động, quy chế và thỏa thuận hợp pháp khác.
  - Ví dụ: NSDLĐ không thực hiện đúng các điều khoản đã cam kết trong thỏa ước lao động tập thể về tiền thưởng, phúc lợi; NSDLĐ áp dụng nội quy lao động trái pháp luật.
- b) Tranh chấp lao động tập thể về lợi ích: Là tranh chấp lao động phát sinh từ việc một hay nhiều tổ chức đại diện người lao động yêu cầu xác lập các điều kiện lao động mới so với quy định của pháp luật về lao động, thỏa ước lao động tập thể, nội quy lao động hoặc các quy chế, thỏa thuận hợp pháp khác trong quá trình thương lượng tập thể.
  - Ví dụ: TTLĐ yêu cầu tăng lương tối thiểu cao hơn mức quy định chung, đòi hỏi cải thiện điều kiện làm việc tốt hơn, giảm giờ làm, tăng ngày nghỉ phép.

4. “Giải mã” sự khác biệt và tầm quan trọng của việc phân loại

Việc phân biệt rõ ràng giữa TCLĐCN và TCLĐTT, cũng như giữa TCLĐTT về quyền và TCLĐTT về lợi ích, có ý nghĩa then chốt:

5. Lời khuyên từ LUẬTSƯ.NET

Tranh chấp lao động là điều không ai mong muốn nhưng có thể xảy ra. Để bảo vệ tốt nhất quyền lợi của mình:

Nắm vững quyền và nghĩa vụ: Cả NLĐ và NSDLĐ cần hiểu rõ các quy định pháp luật lao động, nội dung hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể, nội quy lao động.
Ưu tiên đối thoại và thương lượng: Trước khi đưa tranh chấp ra cơ quan có thẩm quyền, các bên nên cố gắng đối thoại, thương lượng để tìm giải pháp chung.
Tuân thủ đúng trình tự, thủ tục: Khi tranh chấp xảy ra, việc tuân thủ đúng trình tự, thủ tục giải quyết theo quy định của pháp luật là rất quan trọng.
Tham vấn ý kiến luật sư: Đặc biệt với các tranh chấp phức tạp, việc tham vấn ý kiến của luật sư hoặc chuyên gia pháp lý về lao động sẽ giúp bạn có định hướng đúng đắn và bảo vệ quyền lợi một cách hiệu quả.

Việc phân loại đúng tranh chấp lao động không chỉ giúp các bên lựa chọn đúng “con đường” pháp lý mà còn tiết kiệm thời gian, chi phí và giữ gìn mối quan hệ lao động hài hòa. Đừng ngần ngại tìm đến sự hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp khi cần thiết!

LUẬTSƯ.NET CHUYÊN TƯ VẤN VÀ CUNG CẤP CÁC DỊCH VỤ SAU:

Địa chỉ, số điện thoại Luật sư giỏi TP.HCM

Nếu bạn cần hỗ trợ trong việc giải quyết tranh chấp hợp đồng cho vay tài sản, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp.

LUẬTSƯ.NET – LUẬT SƯ GIỎI TP.HCM

📞 Số điện thoại: 0364919191 – 0919989876
📍 Địa chỉ: Số 11 Đường Số 7, KDC CityLand Park Hills, Phường 10, Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh 700000
🌐 Website: www.luậtsư.net
📧 Email: tuvanmienphi@luậtsư.net

“Chọn chúng tôi, chọn giải pháp pháp lý hiệu quả nhất!

Tại sao chọn LUẬTSƯ.NET?

Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm: Chúng tôi đã xử lý thành công hàng trăm vụ tranh chấp nợ khó đòi, từ cá nhân đến doanh nghiệp.
Tư vấn toàn diện: Hỗ trợ khách hàng từ giai đoạn tư vấn ban đầu đến khi thi hành án.
Chi phí minh bạch: Cam kết chi phí dịch vụ hợp lý, rõ ràng, không phát sinh.
Thời gian giải quyết nhanh chóng: Luật sư của chúng tôi luôn đặt lợi ích khách hàng lên hàng đầu và tối ưu hóa thời gian xử lý vụ việc.

Đăng ký thành lập doanh nghiệp trọn gói giá rẻ chỉ 599k: https://dangkykinhdoanh.top/

Xem thêm:
Đồng hành cùng người lao động – Trách nhiệm của doanh nghiệp khi nhân viên hưởng chế độ BHXH
Dấu chấm hết hoàn hảo – Thủ tục và thời hạn chốt sổ BHXH khi người lao động nghỉ việc
Nền móng vững chắc cho sự phát triển – An toàn, vệ sinh lao động – Nghĩa vụ pháp lý cốt lõi của doanh nghiệp
Kiến tạo không gian làm việc an toàn – Bí kíp xây dựng quy trình và biện pháp đảm bảo ATVSLĐ hiệu quả
Khám sức khỏe định kỳ cho người lao động – Chìa khóa vàng cho sức khỏe và năng suất
Quy trình khai báo và điều tra tai nạn lao động – Lá chắn pháp lý bảo vệ quyền lợi
Bồi thường & Trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp – “Kim chỉ nam” pháp lý giúp doanh nghiệp an tâm thực hiện

Phân loại tranh chấp lao động – “Cá nhân” hay “Tập thể”?