Lừa đảo qua mạng là hành vi vi phạm pháp luật và có thể bị xử lý theo nhiều tội danh khác nhau. Dưới đây là các tội danh phổ biến và hình phạt đi kèm theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Tội Lừa Đảo Chiếm Đoạt Tài Sản (Điều 174, Bộ luật Hình sự 2015)
Đây là tội danh chung nhất, bao gồm cả hành vi lừa đảo qua mạng. Người phạm tội sử dụng các thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản của người khác. Tài sản bị chiếm đoạt có giá trị từ 2.000.000 đồng trở lên hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng.
Hành vi:
- Dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản của người khác qua mạng (giả danh ngân hàng, giả trúng thưởng, giả người thân vay tiền…).
Hình phạt:
- Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hành vi phạm tội, người phạm tội có thể bị phạt tù từ 6 tháng đến 20 năm hoặc tù chung thân.
- Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
Tội sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản (Điều 290, Bộ luật Hình sự 2015)
Đây là tội danh quy định cụ thể hơn về hành vi lừa đảo bằng công nghệ cao. Người phạm tội sử dụng các phương tiện công nghệ cao (mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử) để lừa đảo.
Hành vi:
- Đánh cắp tài khoản ngân hàng, thẻ tín dụng, thông tin cá nhân để chiếm đoạt tài sản; sử dụng công nghệ cao để gian lận, hack tài khoản.
Hình phạt:
- Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hành vi phạm tội, người phạm tội có thể bị phạt tù từ 2 năm đến 15 năm.
- Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
Tội xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác (Điều 289 Bộ luật Hình sự)
Hành vi:
- Người phạm tội truy cập trái phép vào hệ thống mạng của người khác để thực hiện hành vi lừa đảo.
Hình phạt:
- Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hành vi phạm tội, người phạm tội có thể bị phạt tù từ 6 tháng đến 5 năm.
- Ngoài ra, người phạm tội còn phải chịu hình phạt tiền tùy vào mức độ vi phạm
Tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức (Điều 341 Bộ luật Hình sự 2015)
Người phạm tội làm giả các giấy tờ, tài liệu để lừa đảo người khác.
Hành vi:
- Tự ý tạo ra con dấu, tài liệu giả của cơ quan, tổ chức (như giấy tờ tùy thân, bằng cấp, giấy phép…) và dùng tài liệu giả mạo để thực hiện hành vi trái pháp luật (xin việc, vay tiền, hợp đồng giả…)
Hình phạt:
- Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hành vi phạm tội, người phạm tội có thể bị phạt tù từ 2 năm đến 7 năm.
- Ngoài ra, người phạm tội còn phải chịu hình phạt tiền tùy vào mức độ vi phạm
Tội lợi dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản (Điều 175 Bộ luật Hình sự 2015)
Người phạm tội lợi dụng lòng tin của người khác để vay tiền hoặc tài sản, sau đó không trả lại hoặc chiếm đoạt.
Hành vi:
- Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng và ùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó hay đến thời hạn trả lại tài sản mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả hoặc sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản.
Hình phạt:
- Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hành vi phạm tội, người phạm tội có thể bị phạt tù từ 6 tháng đến 20 năm.
- Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
Các tội danh khác
Ngoài ra, còn có một số tội danh khác cũng có thể liên quan đến lừa đảo qua mạng, như tội quảng cáo gian dối (Điều 197 Bộ luật Hình sự 2015), tội kinh doanh trái phép (Điều 159 Bộ luật Hình sự 2015)…
Kết luận:
Việc tìm hiểu các tội danh liên quan đến lừa đảo qua mạng cũng là một trong các phương thức để người dân có thể biết và tránh được những hành vi lừa đảo. Ngoài ra đây cũng là “phương tiện” để có thể đối phó với những kẻ có hành vi lừa đảo.
Xem thêm:
Các hình thức lừa đảo qua mạng và cách thức phòng tránh
Phải làm gì khi bị lừa đảo qua mạng xã hội?
