Xin cấp GCNQSDĐ lần đầu là một trong những thủ tục được nhiều người quan tâm. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm hiểu về hồ sơ, trình tự, thủ tục và những lưu ý quan trọng đối với thủ tục này.
1. Hồ sơ xin cấp GCNQSDĐ đất lần đầu
Theo quy định tại Điều 28 Nghị định 101/2024/NĐ-CP quy định về điều tra cơ bản đất đai; đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và Hệ thống thông tin đất đai. Đối với trường hợp đăng ký cấp Giấy chứng nhận lần đầu, người sử dụng đất cần chuẩn bị:
- Đơn đăng ký cấp Giấy chứng nhận theo Mẫu số 04/ĐK.
- Chứng từ đã thực hiện nghĩa vụ tài chính hoặc các giấy tờ liên quan tới việc được miễn, giảm nghĩa vụ tài chính về đất và tài sản gắn liền với đất.
- Trích đo bản đồ địa chính (nếu có)
- Giấy ủy quyền (nếu ủy quyền cho người khác nộp Sổ đỏ)
Ngoài những loại giấy tờ chính trên thì tùy thuộc vào nhu cầu mà người dân cần chuẩn bị giấy tờ chứng minh theo từng trường hợp. Cụ thể:
- Trường hợp thừa kế quyền sử dụng đất chưa được cấp Giấy chứng nhận: Giấy tờ chứng việc được nhận thừa kế quyền sử dụng đất.
- Trường hợp là đất giao không đúng thẩm quyền: Giấy tờ về giao đất không đúng thẩm quyền hoặc chứng minh việc mua, nhận thanh lý, hóa giá, phân phối nhà ở, công trình gắn liền với đất.
- Trường hợp có vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai: Giấy tờ liên quan đến xử phạt vi phạm hành chính.
- Trường hợp có đăng ký quyền sử dụng đất với thửa đất liền kề: Hợp đồng/Văn bản thỏa thuận/Quyết định của Tòa án về việc xác lập quyền đối với thửa đất liền kề kèm theo sơ đồ thể hiện được vị trí, kích thức của thửa đất liền kề.
2. Trình tự và thủ tục xin cấp GCNQSDĐ lần đầu
Theo quy định của Luật Đất đai 2024 và nghị định số Nghị định 101/2024/NĐ-CP, quy định về điều tra cơ bản đất đai; đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và Hệ thống thông tin đất đai. Trình tự và thủ tục xin cấp GCNQSDĐ lần đầu bao gồm:
Bước 1. Chuẩn bị hồ sơ
Bước 2. Nộp hồ sơ
- Hộ gia đình, cá nhân nộp tại: UBND cấp xã hoặc Văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện.
- Tổ chức, doanh nghiệp nộp tại: Văn phòng đăng ký đất đai cấp tỉnh.
Ngoài ra, có thể nộp trực tiếp qua đường bưu điện hoặc qua cổng dịch vụ công trực tuyến
Bước 3. Thẩm định và xử lý hồ sơ
Cơ quan tiếp nhận hồ sơ thực hiện:
- Kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ.
- Xác minh thực địa (nếu cần) để xác định hiện trạng sử dụng đất.
- Trích lục bản đồ địa chính hoặc trích đo địa chính thửa đất nếu chưa có bản đồ địa chính.
- Công khai thông tin về việc cấp GCNQSDĐ tại trụ sở UBND cấp xã và khu dân cư nơi có đất trong 15 ngày để tiếp nhận ý kiến phản hồi.
Bước 4: Thông báo và thực hiện nghĩa vụ tài chính
Cơ quan thuế xác định và thông báo các khoản nghĩa vụ tài chính mà người sử dụng đất phải nộp, bao gồm:
- Lệ phí trước bạ.
- Tiền sử dụng đất (nếu có).
- Các khoản phí, lệ phí khác theo quy định.
- Người sử dụng đất thực hiện nộp các khoản tiền theo thông báo và nộp lại biên lai cho cơ quan tiếp nhận hồ sơ.
Bước 5: Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
- Sau khi hoàn tất nghĩa vụ tài chính, cơ quan tài nguyên và môi trường trình UBND cấp có thẩm quyền ký và cấp GCNQSDĐ.
- Văn phòng Đăng ký đất đai cập nhật thông tin vào hồ sơ địa chính và trao GCNQSDĐ cho người sử dụng đất.
Lưu ý:
- Thời gian giải quyết:
- Không quá 30 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
- Không quá 40 ngày đối với các xã miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn.
- Thời gian trên không bao gồm thời gian người sử dụng đất thực hiện nghĩa vụ tài chính, thời gian trích đo địa chính thửa đất (nếu có) và thời gian xem xét xử lý đối với trường hợp sử dụng đất có vi phạm pháp luật.
3. Những lưu ý khi thực hiện thủ tục xin cấp GCNQSDĐ lần đầu
Việc xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) lần đầu là một thủ tục hành chính quan trọng, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Dưới đây là những lưu ý quan trọng:
Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và chính xác
- Kiểm tra kỹ lưỡng các giấy tờ: Đảm bảo rằng tất cả các giấy tờ trong hồ sơ đều đầy đủ, chính xác và còn hiệu lực.
- Sao y công chứng: Sao y công chứng các giấy tờ cần thiết để tránh mất mát hoặc hư hỏng bản gốc.
- Nắm rõ quy định về từng loại giấy tờ: Mỗi loại giấy tờ có những quy định riêng về hình thức, nội dung và thời hạn. Bạn cần tìm hiểu kỹ để chuẩn bị đúng theo yêu cầu.
Xác định rõ nguồn gốc và tình trạng sử dụng đất
- Thu thập thông tin về nguồn gốc đất: Nguồn gốc đất có ảnh hưởng đến việc xác định quyền sử dụng đất và các nghĩa vụ tài chính liên quan.
- Xác định rõ tình trạng sử dụng đất: Tình trạng sử dụng đất hiện tại, quá trình sử dụng đất trước đây và các tranh chấp (nếu có) cần được làm rõ.
Thực hiện nghĩa vụ tài chính đầy đủ
- Nộp đúng, đủ các khoản tiền: Tiền sử dụng đất, lệ phí trước bạ, thuế thu nhập cá nhân (nếu có) cần được nộp đúng và đủ theo quy định.
- Giữ gìn cẩn thận các chứng từ nộp tiền: Các chứng từ nộp tiền là bằng chứng quan trọng để chứng minh việc bạn đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính.
Tìm hiểu kỹ quy định của địa phương
- Liên hệ với Văn phòng đăng ký đất đai: Mỗi địa phương có những quy định riêng về thủ tục và hồ sơ cấp GCNQSDĐ.
- Tham khảo thông tin trên cổng thông tin điện tử: Cổng thông tin điện tử của địa phương thường cung cấp thông tin chi tiết về thủ tục hành chính.
Tham khảo ý kiến của chuyên gia
- Luật sư, chuyên gia về đất đai: Luật sư hoặc chuyên gia về đất đai có thể tư vấn cho bạn về các vấn đề pháp lý liên quan đến việc cấp GCNQSDĐ.
- Cán bộ địa chính: Cán bộ địa chính tại địa phương có thể hướng dẫn bạn về các thủ tục và hồ sơ cần thiết.
Giữ thái độ hợp tác và tuân thủ quy định
- Hợp tác với cán bộ: Hợp tác với cán bộ trong quá trình giải quyết hồ sơ để thủ tục được thực hiện nhanh chóng.
- Tuân thủ các quy định: Tuân thủ các quy định của pháp luật và của địa phương để tránh các rủi ro pháp lý.
Lưu giữ bản sao hồ sơ
- Sao chụp toàn bộ hồ sơ: Sao chụp toàn bộ hồ sơ đã nộp để lưu giữ và sử dụng khi cần thiết.
Theo dõi tiến độ giải quyết hồ sơ
- Liên hệ với cơ quan có thẩm quyền: Liên hệ với cơ quan có thẩm quyền để cập nhật tiến độ giải quyết hồ sơ.
Khiếu nại khi cần thiết
- Khiếu nại theo quy định: Nếu có căn cứ cho rằng quyền lợi của mình bị xâm phạm, bạn có quyền khiếu nại theo quy định của pháp luật.
Cẩn trọng với các dịch vụ môi giới
- Tìm hiểu kỹ thông tin: Tìm hiểu kỹ thông tin về các dịch vụ môi giới trước khi quyết định sử dụng.
- Ký kết hợp đồng rõ ràng: Ký kết hợp đồng rõ ràng với các điều khoản về quyền và nghĩa vụ của các bên.
Kết luận:
Việc xin cấp GCNQSDĐ lần đầu là một thủ tục quan trọng để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người sử dụng đất. Để quá trình này diễn ra thuận lợi, người dân cần đáp ứng điều kiện pháp lý, chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, thực hiện nghĩa vụ tài chính và giải quyết tranh chấp (nếu có) trước khi nộp hồ sơ. Đồng thời, cần theo dõi tiến trình xử lý hồ sơ để kịp thời phản hồi và thực hiện các quyền khiếu nại nếu có dấu hiệu trì hoãn không hợp lý.
Xem thêm:
Chuyển mục đích sử dụng đất, những vấn đề cần lưu ý