Khi cổ phần “vướng” tranh chấp: Tài sản chung của cổ đông có làm “lung lay” doanh nghiệp?

Đánh giá bài viết

Trong công ty cổ phần, quyền sở hữu cổ phần là nền tảng để cá nhân thực hiện quyền cổ đông – biểu quyết, chia lợi nhuận, chuyển nhượng… Tuy nhiên, không ít trường hợp phần vốn góp/cổ phần lại phát sinh từ tài sản chung của vợ chồng hoặc liên quan đến di sản thừa kế, dẫn đến tranh chấp dân sự giữa các chủ thể ngoài công ty. Câu hỏi đặt ra: Khi tài sản cổ phần bị tranh chấp liệu công ty có bị ảnh hưởng? Có phải dừng chia cổ tức, dừng chuyển nhượng, hay thậm chí dừng toàn bộ hoạt động? Bài viết này của LUẬTSƯ.NET sẽ giúp bạn tìm hiểu về những vấn đề này.

1. Cơ sở pháp lý xác định quyền sở hữu cổ phần là tài sản chung

Cổ phần hình thành từ tài sản chung vợ chồng

Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 quy định:

“Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung…”

Như vậy, nếu cổ phần được mua/góp vốn trong thời kỳ hôn nhân bằng tài sản chung thì vợ/chồng còn lại cũng có quyền sở hữu đối với cổ phần đó, dù chỉ một người đứng tên.

Cổ phần là di sản thừa kế

Theo Điều 612 Bộ luật Dân sự 2015:

“Di sản bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác.”

=> Phần cổ phần là tài sản riêng của người mất hoặc thuộc phần của người mất trong tài sản chung (ví dụ: với vợ/chồng) sẽ trở thành di sản thừa kế, chịu sự phân chia theo pháp luật hoặc di chúc.

2. Khi cổ phần bị tranh chấp: Công ty có buộc phải “dừng lại”?

Về nguyên tắc: Tranh chấp ngoài công ty không ảnh hưởng đến tư cách cổ đông

Theo Luật Doanh nghiệp 2020, công ty chỉ công nhận người sở hữu cổ phần theo sổ đăng ký cổ đông, không buộc phải can thiệp vào tranh chấp dân sự về sở hữu cổ phần giữa các bên thứ ba. Tuy nhiên, tranh chấp có thể ảnh hưởng gián tiếp đến hoạt động công ty nếu:

Cổ phần bị kê biên/tạm phong tỏa theo quyết định của tòa án

Trong trường hợp, khi cổ phần bị phong tỏa, kê biên, công ty phải tạm dừng ghi nhận việc chuyển nhượng, chia cổ tức bằng hiện vật/tài sản liên quan đến cổ phần đó.

Tư cách cổ đông bị tranh chấp ngay trước thềm Đại hội đồng cổ đông

Nếu có tranh chấp về người đứng tên cổ phần – ai là cổ đông hợp pháp – thì:

Công ty có thể bị rối loạn trong khâu triệu tập, xác định tỷ lệ biểu quyết, bầu cử;
Nếu cổ đông nắm cổ phần chi phối (từ 50% trở lên) thì có thể ảnh hưởng đến quyết định chiến lược (như chia lợi nhuận, sửa đổi điều lệ…).

Tranh chấp kéo dài ảnh hưởng đến hoạt động tài chính

Phần cổ phần đang tranh chấp không thể được dùng để cầm cố, thế chấp, chuyển nhượng vốn;
Có thể gây trì hoãn trong hoạt động gọi vốn hoặc thay đổi cổ đông chiến lược.

3. Cách công ty nên xử lý khi có cổ phần bị tranh chấp

Giữ nguyên thông tin trong sổ đăng ký cổ đông cho đến khi có phán quyết có hiệu lực pháp luật

Không tự ý thay đổi người sở hữu khi có yêu cầu từ một bên tranh chấp;
Yêu cầu các bên cung cấp quyết định của tòa án (nếu có) để làm căn cứ xử lý;
Ghi chú tình trạng tranh chấp vào hồ sơ cổ đông nội bộ (nếu cần để lưu ý).

Về xử lý cổ tức, quyền biểu quyết

Nếu cổ phần bị phong tỏa: treo cổ tức cho đến khi có phán quyết;
Nếu không bị cấm: tiếp tục thực hiện quyền cổ đông cho người đứng tên sở hữu hợp pháp.

Hợp tác với cơ quan tố tụng khi được yêu cầu

Cung cấp thông tin sở hữu, dòng tiền, hoạt động liên quan đến cổ phần tranh chấp;
Có thể được triệu tập làm bên có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Kết luận:

Cổ phần khi nhìn từ góc độ công ty chỉ là dữ liệu sở hữu trong sổ đăng ký. Nhưng khi tài sản đứng tên cổ đông lại bị cuốn vào vòng tranh chấp dân sự, doanh nghiệp có thể rơi vào thế khó xử, đặc biệt nếu tranh chấp kéo dài hoặc liên quan cổ phần chi phối. Giải pháp không chỉ nằm ở pháp luật, mà còn ở năng lực quản trị nội bộ, sự chuẩn bị trước về mặt pháp lý. Bởi lẽ, một cổ phần tranh chấp có thể là mảnh domino đầu tiên dẫn đến sự trì trệ trong cả hệ thống quản trị công ty.

Xem thêm:

Để được tư vấn về doanh nghiệp hiệu quả, hãy liên hệ chúng tôi.

LUẬTSƯ.NET CHUYÊN TƯ VẤN VÀ CUNG CẤP CÁC DỊCH VỤ SAU:

Địa chỉ, số điện thoại Luật sư giỏi TP.HCM

LUẬTSƯ.NET – LUẬT SƯ GIỎI TP.HCM

📞 Số điện thoại: 0364919191 – 0919989876
📍 Địa chỉ: Số 11 Đường Số 7, KDC CityLand Park Hills, Phường 10, Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh 700000
🌐 Website: www.luậtsư.net
📧 Email: tuvanmienphi@luậtsư.net

“Chọn chúng tôi, chọn giải pháp pháp lý hiệu quả nhất!”

Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm: Chúng tôi đã xử lý thành công hàng trăm vụ tranh chấp nợ khó đòi, từ cá nhân đến doanh nghiệp.
Tư vấn toàn diện: Hỗ trợ khách hàng từ giai đoạn tư vấn ban đầu đến khi thi hành án.
Chi phí minh bạch: Cam kết chi phí dịch vụ hợp lý, rõ ràng, không phát sinh.
Thời gian giải quyết nhanh chóng: Luật sư của chúng tôi luôn đặt lợi ích khách hàng lên hàng đầu và tối ưu hóa thời gian xử lý vụ việc.

Đăng ký thành lập doanh nghiệp trọn gói giá rẻ chỉ 599k: https://dangkykinhdoanh.top/