Xử lý kỷ luật lao động - "Lằn ranh đỏ" doanh nghiệp cần tránh để không vướng lao lý

Đánh giá bài viết

Xử lý kỷ luật lao động là một khía cạnh quan trọng trong quản lý nhân sự, nhằm duy trì trật tự, kỷ cương và nâng cao hiệu quả làm việc. Tuy nhiên, đây cũng là lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tranh chấp nếu người sử dụng lao động không tuân thủ đúng quy định pháp luật. LUẬTSƯ.NET sẽ giúp bạn “soi chiếu” các hành vi bị nghiêm cấm khi xử lý kỷ luật lao động, đảm bảo quy trình diễn ra đúng luật, bảo vệ quyền lợi cho cả người lao động và doanh nghiệp, tránh những “cạm bẫy” pháp lý không đáng có!

1. Thế nào là Xử lý kỷ luật lao động?

Theo quy định của Bộ luật Lao động 2019, xử lý kỷ luật lao động là việc người sử dụng lao động áp dụng các hình thức kỷ luật đối với người lao động có hành vi vi phạm kỷ luật lao động đã được quy định trong nội quy lao động, thỏa ước lao động tập thể hoặc pháp luật lao động.

Hiểu một cách đơn giản: Đây là biện pháp mà người sử dụng lao động thực hiện khi người lao động không tuân thủ các quy tắc, quy định đã được thống nhất, nhằm mục đích giáo dục, răn đe và đảm bảo môi trường làm việc chuyên nghiệp.

2. Nguyên tắc xử lý kỷ luật lao động

Trước khi đi vào các hành vi bị cấm, cần nắm vững các nguyên tắc cơ bản khi tiến hành xử lý kỷ luật lao động, được quy định tại Điều 122 Bộ luật Lao động 2019:

a) Phải chứng minh được lỗi của người lao động: Người sử dụng lao động có trách nhiệm thu thập bằng chứng và chứng minh lỗi của người lao động.
b) Phải có sự tham gia của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở: Nơi người lao động là thành viên (nếu có).
c) Người lao động phải có mặt và có quyền tự bào chữa, nhờ luật sư hoặc tổ chức đại diện người lao động bào chữa: Trường hợp người lao động dưới 15 tuổi thì phải có sự tham gia của người đại diện theo pháp luật.
d) Việc xử lý kỷ luật lao động phải được ghi thành biên bản.
đ) Không được áp dụng nhiều hình thức xử lý kỷ luật lao động đối với một hành vi vi phạm kỷ luật lao động.
e) Không xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động đang trong thời gian:
- – Nghỉ ốm đau, điều dưỡng; nghỉ việc được sự đồng ý của người sử dụng lao động.
- – Bị tạm giữ, tạm giam.
- – Đang chờ kết quả của cơ quan có thẩm quyền điều tra xác minh và kết luận đối với hành vi vi phạm được quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 125 của Bộ luật này.
- – Người lao động nữ mang thai; người lao động nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi.
g) Không xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động vi phạm kỷ luật lao động trong khi mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình.

3. Các hình thức xử lý kỷ luật lao động hợp pháp

Pháp luật lao động Việt Nam (Điều 124 Bộ luật Lao động 2019) chỉ cho phép người sử dụng lao động áp dụng một trong các hình thức kỷ luật sau:

Khiển trách.
Kéo dài thời hạn nâng lương không quá 06 tháng.
Cách chức.
Sa thải.

Việc áp dụng bất kỳ hình thức nào khác ngoài các hình thức trên đều là trái pháp luật.

4. Các hành vi bị nghiêm cấm khi xử lý kỷ luật lao động – “Vùng cấm” cần tuyệt đối tuân thủ!

Đây là nội dung cốt lõi mà người sử dụng lao động cần đặc biệt lưu ý, được quy định rõ tại Điều 127 Bộ luật Lao động 2019:

4.1. Xâm phạm sức khỏe, danh dự, tính mạng, uy tín, nhân phẩm của người lao động.

– Ví dụ: Đánh đập, chửi mắng, lăng mạ, làm nhục người lao động trước tập thể, tung tin đồn thất thiệt gây ảnh hưởng đến uy tín, nhân phẩm của họ.
– Hành vi này không chỉ vi phạm pháp luật lao động mà còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo mức độ nghiêm trọng.

4.2. Phạt tiền, cắt lương thay cho việc xử lý kỷ luật lao động.

– Ví dụ: Trừ lương người lao động vì đi muộn, làm hỏng sản phẩm mà không thông qua quy trình xử lý kỷ luật và không phải là trường hợp bồi thường thiệt hại theo quy định.
– Lưu ý: Việc yêu cầu người lao động bồi thường thiệt hại do làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị hoặc có hành vi khác gây thiệt hại tài sản của người sử dụng lao động phải tuân theo quy định riêng về trách nhiệm vật chất (Điều 129 Bộ luật Lao động 2019) và không được coi là hình thức kỷ luật lao động.

4.3. Xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động có hành vi vi phạm không được quy định trong nội quy lao động hoặc không thỏa thuận trong hợp đồng lao động đã giao kết hoặc pháp luật về lao động không có quy định.

– Ví dụ: Kỷ luật người lao động vì một lỗi không hề được đề cập trong nội quy lao động đã đăng ký, hoặc không có thỏa thuận rõ ràng trong hợp đồng lao động.
– Do đó, việc xây dựng nội quy lao động chi tiết, rõ ràng và phổ biến đến từng người lao động là vô cùng quan trọng.

5. Hậu quả pháp lý khi vi phạm các hành vi bị nghiêm cấm

Việc người sử dụng lao động thực hiện các hành vi bị cấm khi xử lý kỷ luật lao động có thể dẫn đến những hậu quả pháp lý nghiêm trọng:

Bị xử phạt vi phạm hành chính: Theo Nghị định 12/2022/NĐ-CP, người sử dụng lao động có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với cá nhân, hoặc từ 40.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng đối với tổ chức khi thực hiện các hành vi bị cấm này.
Quyết định kỷ luật bị vô hiệu: Người lao động có quyền khiếu nại hoặc khởi kiện ra Tòa án. Nếu quyết định kỷ luật vi phạm các điều cấm, nó sẽ bị tuyên vô hiệu.
Phải bồi thường thiệt hại: Người sử dụng lao động có thể phải khôi phục quyền lợi cho người lao động (ví dụ: trả lại tiền lương bị cắt, bồi thường tổn thất tinh thần nếu xâm phạm danh dự, nhân phẩm).
Ảnh hưởng đến uy tín doanh nghiệp: Việc xử lý kỷ luật sai quy định gây mất lòng tin từ người lao động, ảnh hưởng đến môi trường làm việc và hình ảnh của doanh nghiệp trên thị trường.

6. Lời khuyên từ LUẬTSƯ.NET

Xử lý kỷ luật lao động là một “con dao hai lưỡi”. Thực hiện đúng, nó giúp duy trì kỷ cương; thực hiện sai, nó có thể gây ra những tranh chấp phức tạp và tốn kém. Để đảm bảo an toàn pháp lý, doanh nghiệp cần:

Xây dựng và đăng ký Nội quy lao động rõ ràng, chi tiết: Quy định cụ thể các hành vi vi phạm và hình thức kỷ luật tương ứng, đảm bảo không trái pháp luật.
Tuân thủ chặt chẽ trình tự, thủ tục xử lý kỷ luật: Thực hiện đúng các nguyên tắc đã nêu tại Điều 122 Bộ luật Lao động 2019.
Tuyệt đối tránh các hành vi bị nghiêm cấm tại Điều 127 Bộ luật Lao động 2019.
Đào tạo cho bộ phận nhân sự và quản lý cấp trung: Nắm vững các quy định pháp luật về kỷ luật lao động.
Tham khảo ý kiến của luật sư: Đặc biệt trong các trường hợp phức tạp hoặc khi xây dựng/sửa đổi nội quy lao động, để được tư vấn và hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp, tránh những rủi ro không đáng có.

Bằng việc hiểu rõ và tuân thủ pháp luật, doanh nghiệp có thể thực hiện việc xử lý kỷ luật lao động một cách công bằng, minh bạch, góp phần xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa và ổn định.

LUẬTSƯ.NET CHUYÊN TƯ VẤN VÀ CUNG CẤP CÁC DỊCH VỤ SAU:

Địa chỉ, số điện thoại Luật sư giỏi TP.HCM

Nếu bạn cần hỗ trợ trong việc giải quyết tranh chấp hợp đồng cho vay tài sản, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp.

LUẬTSƯ.NET – LUẬT SƯ GIỎI TP.HCM

📞 Số điện thoại: 0364919191 – 0919989876
📍 Địa chỉ: Số 11 Đường Số 7, KDC CityLand Park Hills, Phường 10, Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh 700000
🌐 Website: www.luậtsư.net
📧 Email: tuvanmienphi@luậtsư.net

“Chọn chúng tôi, chọn giải pháp pháp lý hiệu quả nhất!

Tại sao chọn LUẬTSƯ.NET?

Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm: Chúng tôi đã xử lý thành công hàng trăm vụ tranh chấp nợ khó đòi, từ cá nhân đến doanh nghiệp.
Tư vấn toàn diện: Hỗ trợ khách hàng từ giai đoạn tư vấn ban đầu đến khi thi hành án.
Chi phí minh bạch: Cam kết chi phí dịch vụ hợp lý, rõ ràng, không phát sinh.
Thời gian giải quyết nhanh chóng: Luật sư của chúng tôi luôn đặt lợi ích khách hàng lên hàng đầu và tối ưu hóa thời gian xử lý vụ việc.

Đăng ký thành lập doanh nghiệp trọn gói giá rẻ chỉ 599k: https://dangkykinhdoanh.top/

Xem thêm:
Nội quy lao động chuẩn luật – Checklist 9 ‘Điểm vàng’ bắt buộc bảo vệ doanh nghiệp!
Giải mã nội quy lao động – Từ A-Z quy trình xây dựng và đăng ký tại sở LĐTBXH
Xử lý kỷ luật lao động – “Cẩm nang” pháp lý cho doanh nghiệp và người lao động
Kỷ luật sa thải – “Tấm khiên” pháp lý của doanh nghiệp hay “Án tử” cho người lao động?
Nguyên tắc và trình tự xử lý kỷ luật lao động – Các bước không thể bỏ qua
Thời hiệu xử lý kỷ luật lao động – Khi nào doanh nghiệp hết quyền xử lý?
Cuộc họp xử lý kỷ luật lao động -“Chìa khóa vàng” đảm bảo công bằng và đúng luật

Xử lý kỷ luật lao động – “Lằn ranh đỏ” doanh nghiệp cần tránh để không vướng lao lý