Bồi thường thiệt hại: Có nguyên tắc, có giới hạn

Đánh giá bài viết

Trong cuộc sống, không may xảy ra những sự việc khiến tính mạng, sức khỏe hay danh dự của một người bị xâm phạm. Khi đó, câu hỏi thường trực là: liệu người bị thiệt hại có quyền yêu cầu bồi thường bao nhiêu tùy ý? Thực tế cho thấy, có những trường hợp chỉ yêu cầu bồi thường tượng trưng 1.000 đồng, nhưng cũng có những vụ án đòi hỏi số tiền lên đến hàng trăm tỉ đồng. Vậy, pháp luật quy định thế nào về vấn đề này?

QUYỀN YÊU CẦU BỒI THƯỜNG

Quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại của người bị xâm phạm được quy định rõ ràng trong khoản 1 Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015. Theo đó, bất kỳ ai có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản của người khác mà gây ra thiệt hại thì đều phải bồi thường. Đây chính là nền tảng pháp lý để người bị thiệt hại có thể đưa ra yêu cầu của mình.

CÁCH THỨC GIẢI QUYẾT YÊU CẦU BỒI THƯỜNG

1. Ưu tiên hàng đầu – Sự thỏa thuận giữa các bên

Nguyên tắc quan trọng nhất trong việc giải quyết bồi thường thiệt hại là ưu tiên sự thỏa thuận giữa các bên. Người bị thiệt hại hoàn toàn có quyền đưa ra bất kỳ mức bồi thường nào mình mong muốn, dù là một triệu, một tỉ hay cả trăm tỉ đồng. Nếu bên gây thiệt hại đồng ý với mức đó, thỏa thuận sẽ được ghi nhận và có giá trị pháp lý.

Ví dụ điển hình là vụ tài xế xe Lexus hành hung nam shipper. Ban đầu, nam shipper yêu cầu bồi thường hơn 1 tỉ đồng. Tuy nhiên, sau quá trình thương lượng, hai bên đã đạt được tiếng nói chung, nam shipper đồng ý nhận 300 triệu đồng và rút đơn yêu cầu khởi tố. Kết quả này cho thấy, khi có sự đồng thuận, mức bồi thường hoàn toàn phụ thuộc vào thỏa thuận. Như vậy, tuy người bị thiệt hại có quyền yêu cầu bất kỳ mức nào, nhưng để đạt được con số đó thì lại cần cả sự chấp thuận của bên có trách nhiệm bồi thường.

2. Khi không thỏa thuận được: Nghĩa vụ chứng minh và Giới hạn pháp lý

Trong trường hợp các bên không thể đạt được thỏa thuận, vụ việc sẽ được đưa ra tòa án giải quyết theo quy định của pháp luật. Khi đó, trách nhiệm bồi thường chỉ phát sinh nếu có đủ ba yếu tố: có hành vi trái pháp luật của người gây thiệt hại, có thiệt hại xảy ra trên thực tế, và có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả thiệt hại.

Lúc này, người yêu cầu bồi thường có nghĩa vụ phải chứng minh cho yêu cầu của mình là có căn cứ và hợp pháp.

– Đối với thiệt hại vật chất: Người bị thiệt hại cần cung cấp bằng chứng cụ thể như hóa đơn, chứng từ về chi phí khám chữa bệnh, hóa đơn sửa chữa tài sản, bảng lương chứng minh thu nhập bị mất, hay giấy tờ về chi phí mai táng đối với trường hợp xâm phạm tính mạng. Rõ ràng, tòa án chỉ chấp nhận các khoản chi phí hợp lý, có hóa đơn, chứng từ đi kèm.
– Về thiệt hại liên quan đến “cơ hội đầu tư” hay “lợi nhuận có thể thu được”: Mặc dù một số người yêu cầu bồi thường rất cao dựa trên các cơ hội bị bỏ lỡ, nhưng thực tế việc chứng minh mức độ thiệt hại này và mối quan hệ nhân quả với hành vi gây thiệt hại là vô cùng khó khăn trước tòa án và do đó, nhiều trường hợp không được Toà chấp nhận.

Như vậy, quyền yêu cầu là một chuyện, nhưng việc yêu cầu đó được chấp nhận ở mức nào lại hoàn toàn phụ thuộc vào những chứng cứ cụ thể mà họ cung cấp và quyết định của tòa án.

3. Tổn thất tinh thần: “Vô hình” nhưng có giới hạn

Bên cạnh thiệt hại về vật chất, người gây thiệt hại còn có thể phải bồi thường tổn thất về tinh thần. Đây là phần bồi thường khó định lượng nhất, bởi sự tổn thương tinh thần là cảm nhận cá nhân, không thể đong đếm bằng con số hay chứng minh bằng hóa đơn.

Tương tự như thiệt hại vật chất, nguyên tắc ưu tiên thỏa thuận vẫn được áp dụng đối với tổn thất tinh thần. Các bên có thể thương lượng và đồng ý với bất kỳ mức nào mà không bị giới hạn.

Tuy nhiên, khi không thể thỏa thuận và vụ việc được đưa ra tòa án, pháp luật đã quy định mức trần để đảm bảo sự công bằng và có cơ sở áp dụng. Theo Bộ luật Dân sự 2015 (Điều 590, 591, 592):

– Đối với người bị xâm phạm sức khỏe hoặc danh dự, nhân phẩm, uy tín, mức bồi thường tổn thất tinh thần tối đa là 10 lần mức lương cơ sở.
– Đối với người bị xâm phạm tính mạng, mức bồi thường tối đa là 100 lần mức lương cơ sở.

Mức trần này sẽ thay đổi theo mức lương cơ sở do Nhà nước quy định từng thời kỳ. Điều quan trọng là pháp luật đảm bảo mỗi cá nhân đều bình đẳng trong việc được bảo vệ, không có chuyện người có chức vụ hay nổi tiếng thì tổn thất tinh thần lớn hơn và được bồi thường nhiều hơn.

Để tránh kéo dài tranh chấp và phức tạp hóa vụ việc, các luật sư thường khuyên rằng mức yêu cầu bồi thường nên ở ngưỡng hợp lý, để cả bên yêu cầu và bên có trách nhiệm bồi thường đều có thể chấp nhận. Trường hợp không đạt được thỏa thuận, người yêu cầu bồi thường cần chuẩn bị đầy đủ tài liệu, chứng cứđể chứng minh cho yêu cầu của mình trước tòa án.

Tóm lại, trong lĩnh vực bồi thường thiệt hại, mặc dù người bị xâm phạm có quyền yêu cầu, nhưng việc “muốn bao nhiêu cũng được” chỉ thực sự khả thi khi có sự đồng thuận giữa các bên. Nếu không, mọi yêu cầu phải được chứng minh bằng căn cứ pháp lý và bằng chứng cụ thể, rõ ràng theo quy định của pháp luật.

Trên đây là những thông tin pháp lý chủ yếu về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng trong pháp luật dân sự. Nếu còn thắc mắc, độc giả vui lòng liên hệ 0364 919191 để được hỗ trợ, giải đáp.

LUẬTSƯ.NET với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực tư vấn giải quyết tranh chấp hợp đồng, sẽ giúp bạn hiểu thêm những thông tin cần biết về quy trình, báo giá, thời gian thực hiện và các lưu ý liên quan.

Xem thêm

Đòi nợ đúng luật – Hãy liên hệ Luậtsư.net

Bồi thường tổn thất tinh thần: Hiểu đúng để bảo vệ quyền lợi

SAU VÔ LĂNG LÀ TRÁCH NHIỆM: Pháp Luật Bồi Thường Thiệt Hại Giao Thông.

Vay tiền an toàn, tránh bẫy lãi suất: Tư vấn từ Luật sư chuyên nghiệp

Quyền lợi khi Nhà nước thu hồi đất: Bồi thường theo Luật Đất đai 2024 và sự hỗ trợ pháp lý từ Luật s

Uống say gọi xe công nghệ, tài xế gây họa: Người thuê có “dính líu” trách nhiệm bồi thường?

Căn cứ xác định nhóm sản phẩm, hàng hóa có khuyết tật và trách nhiệm bồi thường

LUẬTSƯ.NET CHUYÊN TƯ VẤN VÀ CUNG CẤP CÁC DỊCH VỤ SAU:

Địa chỉ, số điện thoại Luật sư giỏi TP.HCM

Nếu bạn cần hỗ trợ trong việc giải quyết tranh chấp hợp đồng cho vay tài sản, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp.

LUẬTSƯ.NET – LUẬT SƯ GIỎI TP.HCM

📞 Số điện thoại: 0364919191 – 0919989876
📍 Địa chỉ: Số 11 Đường Số 7, KDC CityLand Park Hills, Phường 10, Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh 700000
🌐 Website: www.luậtsư.net
📧 Email: tuvanmienphi@luậtsư.net

Chọn chúng tôi, chọn giải pháp pháp lý hiệu quả nhất!

Tại sao chọn LUẬTSƯ.NET?

Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm: Chúng tôi đã xử lý thành công hàng trăm vụ tranh chấp nợ khó đòi, từ cá nhân đến doanh nghiệp.
Tư vấn toàn diện: Hỗ trợ khách hàng từ giai đoạn tư vấn ban đầu đến khi thi hành án.
Chi phí minh bạch: Cam kết chi phí dịch vụ hợp lý, rõ ràng, không phát sinh.
Thời gian giải quyết nhanh chóng: Luật sư của chúng tôi luôn đặt lợi ích khách hàng lên hàng đầu và tối ưu hóa thời gian xử lý vụ việc.

Đăng ký thành lập doanh nghiệp trọn gói giá rẻ chỉ 599k: https://dangkykinhdoanh.top/