Việc thừa kế không chỉ dựa trên ý nguyện của người lập di chúc mà còn phải tuân theo các quy định của pháp luật để đảm bảo quyền lợi của những người liên quan. Trong một số trường hợp, người không có tên trong di chúc vẫn có thể được hưởng thừa kế theo quy định của pháp luật.
Những trường hợp không có tên trong di chúc nhưng vẫn được thừa kế
Theo Điều 650 Bộ luật Dân sự 2015, nếu người chết không để lại di chúc hoặc di chúc không được công nhận thì mới chia thừa kế theo pháp luật. Tuy nhiên, một số trường hợp dù không có tên trong di chúc nhưng vẫn được chia tài sản.
Theo Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015, những trường hợp thừa kế không phụ thuộc vào nội dụng của di chúc:
– Con chưa thành niên của người để lại di sản.
– Cha, mẹ của người để lại di sản.
– Vợ, chồng của người để lại di sản.
– Con thành niên nhưng không có khả năng lao động.
Trừ trường hợp, những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc từ chối nhận di sản hoặc không có quyền nhận di sản thừa kế.
Những trường hợp trên đều là những người có mối quan hệ thân thuộc nhất đối với người để lại di sản. Việc chia thừa kế mà không dựa vào di chúc là phù hợp xã hội.
Những trường hợp không được quyền hưởng di sản.
Theo quy định Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015:
– Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó.
– Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản.
– Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng.
– Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.
Tuy nhiên, trong trường hợp người để lại di sản biết những hành vi trên những vẫn để họ hưởng di sản theo di chúc thì vẫn được quyền hưởng di sản.
Mức hưởng thừa kế của người thừa kế không phụ thuộc vào di chúc
Theo Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015.
– Những người không có tên trong di chúc vẫn sẽ được hưởng phần di sản bằng 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản thừa kế được chia theo pháp luật.
– Trường hợp người để lại di chúc chỉ cho họ hưởng di sản ít hơn 2/3 của một suất thừa kế theo pháp luật, thì những đối tượng này vẫn được hưởng bằng 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật.
Ví dụ: A và B là vợ chồng, có con chung là C, D. Tài sản chung của A, B là 1 tỷ. Trước khi A chết đã viết di chúc hợp pháp để lại toàn bộ tài sản cho C, D. Được biết A không còn cha mẹ. Vậy trong trường hợp này chia thừa kế như sau:
– Di sản của A là chia đôi tài sản chung của vợ chồng: 1,2 tỷ /2 = 600 triệu.
– Ba, mẹ của A đã chết, xác định người được thừa kế: A, C, D.
– B là vợ của A là người nhận di sản mà không phụ thuộc vào di chúc: 600 triệu / 3 = 200 triệu (1 suất thừa kế). B được nhận 2/3 trên 1 suất thừa kế: 200 x 2/3= 133,333 triệu.
– Phần còn lại: 600 – 133,333 = 466,666 triệu sẽ chia làm đôi cho C và D.
